Bố mẹ có tính cách lo âu, kỳ vọng cao sẽ tạo ra những căng thẳng cho trẻ đã dẫn tới lo âu
Chiều 19/8, chia sẻ với báo chí tại buổi truyền thông về rối loạn lo âu do Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) tổ chức, BSCKII Cao Thị Ánh Tuyết, Phòng Tâm thần Nhi và thanh thiếu niên – Viện Sức khỏe Tâm thần cho biết mới đây bác sĩ đã tiếp nhận điều trị cho một nam sinh đang học lớp 8 (sống tại Hà Nội) đi khám do có nhiều vấn đề lo lắng.
Nam sinh có tính cách trầm, sống hướng nội. Tuy nhiên mấy tháng gần đây, bệnh nhân có sự lo lắng trong học tập, ra đường sợ mối nguy hại đến với bản thân, sợ đến lớp…
Khi bệnh nhân có những hành động "lạ', lặp đi lặp lại như: đóng cửa nhiều lần mới ra ngoài, cầm đồ vật nhắc lên đặt xuống nhiều lần mới dám cầm đồ vật lên… cùng đó thêm các triệu chứng cơ thể như: hồi hộp, run tay chân… gia đình đã đưa bệnh nhân đến khám.
Qua thăm khám và khai thác các dấu hiệu lâm sàng, nam sinh được chẩn đoán rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn nghi thức.
Các bác sĩ đã cho bệnh nhân sử dụng thuốc chống trầm cảm, cùng đó kết hợp tư vấn tâm lý. Sau một thời gian điều trị, hiện tại tình trạng bệnh nhân đã ổn định.
Chia sẻ thêm, BSCKII Ánh Tuyết cho biết, khi khai thác bệnh sử từ người mẹ, các bác sĩ còn phát hiện ra chính bản thân mẹ cũng đang bị rối loạn lo âu. Mẹ của nam sinh có những căng thẳng lo âu quá mức liên quan tới con.
Mẹ nam sinh cũng có một số triệu chứng cơ thể như: đau đầu, run tay chân, hồi hộp, đánh trống ngực... Mẹ bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn lo âu lan tỏa và cũng được tư vấn dùng thuốc.
Thông tin thêm, ThS tâm lý Nguyễn Thị Hường, Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) lo âu là cảm xúc bình thường của con người khi quá mức sẽ trở thành lo âu. Ngoài điều trị cho con sẽ phải điều trị thay đổi gia đình.
Vì sự lo âu từ bố mẹ sẽ làm trẻ trầm trọng các vấn đề lo âu của con. Trẻ sinh ra môi trường bố mẹ có tính cách lo âu, kỳ vọng cao thì sẽ tạo ra những căng thẳng cho trẻ đã dẫn tới lo âu.
Chuyên gia chỉ triệu chứng của loạn lo âu ở trẻ
Theo BSCKII Nguyễn Hoàng Yến, Phòng Tâm thần Nhi và thanh thiếu niên – Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) lo âu là lo lắng, sợ hãi quá mức không tương xứng với mối đe dọa trong thực tế. Các triệu chứng đáp ứng các tiêu chí của rối loạn lo âu lâm sàng khi các mối quan tâm không được mong đợi ở mức độ phát triển của trẻ, dai dẳng khi đối mặt với sự trấn an và hỗ trợ, và do đó được coi là quá mức, gây ra đau khổ hoặc suy giảm đáng kể trong cuộc sống hàng ngày.
Rối loạn lo âu ở trẻ em và thanh thiếu niên không có sự phân biệt với người lớn, nhưng biểu hiện triệu chứng khác so với người lớn.
Thống kê của CDC về sức khỏe tâm thần trẻ em ở Hoa Kỳ năm 2016 – 2019 cho thấy, các vấn đề lo âu, hành vi và trầm cảm là những chẩn đoán phổ biến nhất ở trẻ em. Trong đó lo âu chiếm 9,4% (xấp xỉ 5,8 triệu) và độ tuổi 12 - 17 tuổi có tỷ lệ lo âu chiếm cao nhất.
Còn theo thống kê của Australia về các rối loạn tâm thần ở trẻ em từ 4 -11 tuổi cho thấy rối loạn lo âu là rối loạn tâm thần hay gặp thứ 2 ở trẻ với tỷ lệ 6,9%; Phổ biến ở trẻ gái với 6,1%.
BS Hoàng Yến cho hay, rối loạn lo âu có rất nhiều yếu tố liên quan như: Các yếu tố sinh học thần kinh; Yếu tố di truyền; Các yếu tố xã hội và môi trường (bố mẹ thương xuyên lo âu, ngược đãi, hành vi lạm dụng...).
Trẻ nhỏ và vị thành niên rối loạn lo âu thường triệu chứng né tránh các hoạt động học tập và xã hội. Trẻ có thể tìm kiếm sự trấn an quá mức về những điều tồi tệ xảy ra.
Rối loạn lo âu kết quả học tập kém, thiếu tập trung trong lớp hoặc gặp khó khăn trong việc hoàn thành các bài kiểm tra trong thời gian quy định.
Một số triệu chứng cơ thể gặp ở trẻ rối loạn lo âu như: đau đầu, chóng mặt, khó nuốt, lo lắng về việc mắc nghẹn, nôn hoặc buồn nôn, đau ngực, khó thở, đau dạ dày, tê và ngứa ran ở ngón tay hoặc ngón chân do thở gấp hoặc biểu hiện đau kịch tính.
Trẻ bị rối loạn lo âu có những hành vi thay đổi như chống đối, rối loạn các vấn đề về ăn uống, các vấn đề về giấc ngủ.
Rối loạn lo âu tiến triển nặng có ý tưởng hoặc hành vi tự sát. Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ lo âu có thể báo cáo ý tưởng hoặc hành vi tự sát trong trường hợp không bị trầm cảm.
Một số trường hợp trẻ có rối loạn lo âu nhưng tỏ ra rất bình thường. Đây là trường hợp trẻ che giấu đang bị rối loạn lo âu.
Điều trị rối loạn lo âu cho trẻ em và thanh thiếu niên can thiệp điều trị bằng thuốc và tâm lý và cần lưu ý các rối loạn mắc kèm.