Hơn 132 tỷ đồng tu bổ, tôn tạo
Ông Phùng Văn Hoàng, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án thuộc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho biết, UBND TP Huế đã phê duyệt dự án tu bổ, tôn tạo và phục hồi thích nghi di tích Văn Miếu (giai đoạn 1).
Theo đó, dự án có tổng mức đầu tư hơn 132 tỷ đồng, thời gian thực hiện trong 3 năm, dự kiến khởi công vào quý IV/2025. Mục tiêu đầu tư nhằm bảo tồn, phục hồi và phát huy giá trị của di tích lịch sử văn hóa quốc gia đặc biệt, di sản văn hóa thế giới.
Di tích Văn Miếu nằm ở phường Kim Long, TP Huế.
Dự án được thực hiện tại số 72 Văn Thánh, phường Kim Long. Quy mô đầu tư bao gồm Đại Thành Điện (830 m²), sân miếu (752 m²), Đại Thành Môn (48 m²), Kim Thanh Môn và Ngọc Chấn Môn (15 m²), Văn Miếu Môn (92 m²), khu vực bến thuyền (417 m²), cùng các hạng mục tôn tạo cây xanh, cảnh quan, nhà bán vé hướng dẫn, hệ thống hạ tầng kỹ thuật.
Theo Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế, Văn Miếu được xây dựng năm 1808. Công trình gắn liền với sự hình thành, phát triển và thăng trầm của triều Nguyễn, thể hiện rõ qua các đời vua Gia Long (xây dựng), Minh Mạng, Thiệu Trị (hoàn thiện) và quan điểm khá nhất quán về tôn trọng học vấn và tuyển chọn nhân tài để phục vụ đất nước.
Không gian bên trong di tích.
Được quy hoạch bài bản theo thuật phong thủy, Văn Miếu quay mặt về hướng nam, chếch đông khoảng 180 độ, phía trước là sông Hương làm "minh đường", hai ngọn núi Chuối và Rê làm "tiền án".
Các công trình trong khu di tích được bố trí theo tầng bậc, chính phụ rõ ràng, theo đúng nguyên tắc chung của kiến trúc cung đình triều Nguyễn. Hệ thống kiến trúc của Văn Miếu gồm điện thờ, nhà phụ, tường thành, cổng. Trong đó, Đại Thành Môn là một trong số ít cổng tam quan hai tầng còn lại đến nay. Văn Miếu Môn có kiến trúc mái hiếm thấy trong hệ thống cung đình Huế.
Các tấm bia đá tại di tích.
Tại di tích còn lưu giữ 32 tấm bia đá vinh danh các tiến sĩ đỗ đạt, là nguồn tư liệu quý phản ánh tinh thần trọng người hiền tài, góp phần khắc họa diện mạo học phong đất Việt. Hiện nay, nội dung các tấm bia đang được số hóa để phục vụ công tác tra cứu, nghiên cứu và vinh danh hậu duệ của các danh sĩ xưa.
Phát huy giá trị
Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho hay, di tích Văn Miếu là một bộ phận không thể tách rời trong quần thể di tích Cố đô Huế, di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận năm 1993. Nơi đây thể hiện rõ đường lối "chiêu hiền đãi sĩ, chấn hưng văn hóa" của triều Nguyễn và là biểu tượng cho truyền thống hiếu học của người Việt.
Di tích Văn Miếu ở Huế mang nhiều giá trị văn hóa.
Việc đỗ đạt và khắc tên lên bia đá được xem là vinh dự lớn của kẻ sĩ xưa, thể hiện chí hướng "dùi mài kinh sử để phụng sự xã hội". Đến nay, tinh thần đó vẫn được tiếp nối như một giá trị bền vững của giáo dục và văn hóa.
Theo đánh giá, sau khi phục dựng và đưa vào sử dụng, Văn Miếu không chỉ được bảo tồn về kiến trúc mà còn được khôi phục chức năng văn hóa, giáo dục truyền thống. Công trình sẽ trở thành địa điểm tổ chức các hoạt động như lễ tế Khổng Tử, vinh danh nhân tài, trao thưởng khuyến học, cầu may mắn trước mùa thi…
Lãnh đạo Ban Quản lý dự án thuộc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho biết, mục tiêu của dự án là phục hồi một địa điểm có giá trị nổi bật, giảm bớt không gian hoang phế, nâng tầm vị thế Văn Miếu Cố đô.
Khi hoàn thành tu bổ, tôn tạo di tích sẽ là điểm đến thú vị thu hút du khách.
Đồng thời, tạo cơ sở vật chất để phát huy giá trị di sản vật thể gắn với các hoạt động văn hóa phù hợp. Bên cạnh đó, việc đầu tư còn góp phần tăng sức hấp dẫn cho tuyến du lịch nhà vườn Kim Long, chùa Thiên Mụ, Văn Miếu, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Về lâu dài, sẽ tiếp tục phục hồi tổng thể Văn Miếu, mở rộng kết nối sang khu vực Võ Miếu, đòi hỏi nghiên cứu kỹ lưỡng và nguồn vốn lớn hơn.
Mời bạn đọc xem thêm video về di tích:
Hiện trạng di tích Văn Miếu ở Huế trước lúc tu bổ, tôn tạo.
