Luật hóa để giải quyết khó khăn, vướng mắc
Tại Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách ngày 5/4, các đại biểu thảo luận những ý kiến lớn còn khác nhau liên quan đến dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi). Trong đó, nhiều ĐBQH đã quan tâm, đóng góp ý kiến liên quan đến vấn đề đấu thầu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế.
Trước khi bước vào phần thảo luận về dự án luật này, báo cáo một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn cho biết, tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2022), Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi).
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn trình bày Báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi).
So với dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, dự thảo Luật trình xin ý kiến các vị ĐBQH chuyên trách đã được chỉnh lý 55 điều. Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý cơ bản đạt được sự đồng thuận giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo.
Về mua thuốc, vật tư y tế, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đã tiếp thu, chỉnh lý tại nhiều điều, khoản để quy định để luật hóa, giải quyết các khó khăn, vướng mắc đang được dư luận quan tâm về vấn đề mua thuốc, trang thiết bị y tế. Những nội dung này được chỉnh lý trên cơ sở tiếp thu ý kiến của ĐBQH, làm việc với một số bệnh viện lớn tại Hà Nội và đã được sự đồng thuận của Bộ Y tế, cơ quan soạn thảo.
Cho ý kiến về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội) cho biết, tại khoản 1 quy định "đấu thầu tập trung được áp dụng khi hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn", đại biểu đoàn Hà Nội cũng đề nghị với hàng hóa, thuốc men, vật tư với số lượng nhỏ, rất nhỏ, rất ít, rất hiếm cùng cần thực hiện đấu thầu tập trung.
ĐBQH Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội.
Theo đại biểu, quy định như vậy mới đấu thầu được, mới có nhà cung cấp, phục vụ cho bệnh nhân ở tất cả các bệnh viện, qua đó giảm quá tải các bệnh viện, bởi các bệnh viện tuyến dưới có phác đồ điều trị nhưng vì không có thuốc nên phải lên tuyến trên điều trị; đồng thời hạn chế những tiêu cực trong mua sắm, bệnh nhân không phải mua thuốc trôi nổi trên thị trường. Bên cạnh đó, đấu thầu mua sắm thuốc hiếm nên được thực hiện ở một đơn vị thuộc cấp Bộ Y tế để cung cấp cho tất cả các bệnh viện trên cả nước.
Đại biểu cũng nhấn mạnh, mua sắm thuốc men, vật tư y tế là hoạt động khó, rất dễ dẫn đến tiêu cực vì vậy đề nghị Quốc hội xem xét kỹ lưỡng trong Luật Đấu thầu (sửa đổi) để đảm bảo chặt chẽ, rõ và khả thi.
Đại biểu đề xuất, quy trình mua sắm thuốc men, vật tư y tế theo hai đoạn: Thứ nhất, đơn vị mua sắm tập trung cấp bộ, cấp tỉnh, cấp quốc gia cần lựa chọn nhà thầu có chất lượng và có giá trần; Thứ hai, các cơ sở y tế có nhu cầu, căn cứ kết quả đấu thầu tập trung đã có để lựa chọn nhà thầu cung cấp phù hợp hoạt động của cơ sở mình và không cao hơn giá trần.
Đề xuất bổ sung đàm phán giá đối với thiết bị, vật tư y tế
Về vấn đề đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, ĐBQH Dương Khắc Mai (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông) cho rằng, việc bổ sung các nội dung này là kịp thời, phù hợp với điều kiện thực tế.
Đại biểu đồng tình với quy định theo hướng cho phép thực hiện hình thức đấu thầu này trong thời hạn 5 năm từ ngày Luật có hiệu lực thi hành để các cơ sở y tế có thời gian giải quyết các vấn đề, tồn tại hiện nay. Sau thời hạn này, các cơ sở y tế phải chuyển sang các hình thức đấu thầu khác theo quy định để đảm bảo tính minh bạch.
Đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông.
Quan tâm, phát biểu ý kiến về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) tại hội nghị, ĐBQH Lê Văn Khảm (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương) cho rằng, những điều khoản liên quan đến mua sắm trong lĩnh vực y tế trong dự thảo Luật đã có những cơ chế, chính sách, những quy định tạo cơ hội rất tốt cho người hành nghề y, các cơ sở khám, chữa bệnh, cứu người bệnh trong việc sử dụng các dịch vụ phòng bệnh, chữa bệnh…
Tham gia ý kiến góp ý để hoàn thiện thêm dự thảo luật này, đại biểu Lê Văn Khảm đặc biệt quan tâm đến nội dung về đàm phán giá. Tại Điều 28 của dự thảo Luật đang quy định về đàm phán giá áp dụng đối với thuốc biệt dược hoặc thuốc chỉ có 1 hoặc 2 nhà sản xuất. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu để bổ sung nội dung về đàm phán giá đối với cả thiết bị và vật tư y tế.
Đại biểu Lê Văn Khảm - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương.
Đồng thời, đại biểu Lê Văn Khảm cho rằng, thiết bị y tế thường là các máy móc có yêu cầu rất cao về kỹ thuật, chẳng hạn như trong lĩnh vực ung thư có máy xạ trị, máy nội soi can thiệp tim mạch dưới hướng dẫn của siêu âm và thường nó chỉ có 1 - 2 hãng sản xuất bán tại Việt Nam. Tương tự như vậy, máy xét nghiệm sinh hóa hay xét nghiệm miễn dịch, mỗi lĩnh vực cũng có số lượng máy móc hạn chế... Bên cạnh đó, trong điều trị bệnh cũng có những sản phẩm độc quyền thường là sản phẩm có tính phát minh.
Đại biểu nêu quan điểm: "Chúng ta cần phải có cơ chế để đàm phán giá để mua sắm được thiết bị, vật tư y tế với giá tốt nhất. Điều này sẽ có lợi cho cả bệnh nhân và cho quỹ bảo hiểm y tế. Bởi vì chi phí mua sắm thiết bị, vật tư y tế chính là yếu tố hình thành nên giá dịch vụ khám, chữa bệnh và chi phí khám, chữa bệnh".
