Thượng mã phong hay phạm phòng là hiện tượng đột tử hoặc để lại những di chứng ở con người trong khi sinh hoạt tình dục trong một số hoàn cảnh nhất định. Đây là tình trạng tử vong do dương khí bị thất thoát khi tinh dịch tiết ra quá nhiều. Hiện tượng khi người đàn ông rơi vào trạng thái sốc, còn người phụ nữ thì hoảng loạn. Mạng sống của người đàn ông phụ thuộc vào việc xử trí thông minh của người phụ nữ. Khi lâm vào tình trạng này, phụ nữ không nên bối rối, cần có kiến thức nhất định. Nếu sợ hãi, vô tình biến bản thân thành “sát nhân”. Nhiều đấng mày râu đột tử trong trạng thái “lên đỉnh” là do không nhận được sơ cứu của bạn tình hoặc vợ, do sợ bị liên lụy, mang tiếng, nhất là trường hợp quan hệ bất chính, muốn chạy trốn.
Các trường hợp tử vong hoặc có biến cố về sức khỏe do quan hệ tình dục thì bệnh tim mạch lại chiếm nguyên nhân chủ yếu, là nguyên nhân đột tử thường gặp nhất. Nguyên nhân sinh ra bệnh là hưng phấn quá độ trong sinh hoạt tình dục dẫn đến tắc cơ tim cấp tính gây tử vong. Tỷ lệ nam giới đột tử ở độ tuổi 30 - 50 cao nhất, bình quân là khoảng 46 tuổi. Đột tử do bệnh tim mạch ngoài bệnh tắc cơ tim cấp tính thường gặp là điện cơ tim không ổn định dẫn đến mất cân bằng nhịp đập tim nghiêm trọng.
Trong số người bị đột tử do tình dục có khoảng 1/3 có uống rượu trước khi sinh hoạt tình dục. Điều này cho thấy uống rượu có thể gây nên đột tử do tình dục.
Đột tử trong sinh hoạt tình dục còn có liên quan đến lượng magie trong máu thấp. Chứng magie trong máu thấp có thể gây nên điện cơ tim không ổn định, dưới kích thích của nhân tố thần kinh và hưng phấn thần kinh giao cảm dễ dàng xảy ra sự chấn động cho tim, vận động mạnh và lao động thể lực nặng có thể khiến tiêu hao lượng magie nhiều, những nhân tố này có thể ảnh hưởng đến tính ổn định của cơ tim, dễ dẫn đến đột tử.
Có cảnh cáo rằng: vợ chồng lâu ngày gặp lại nhau hoặc chồng đi công tác dài ngày mới về, hay sau khi lao động quá mệt mỏi mà sinh hoạt tình dục dễ dẫn đến đột tử. Điều tra nghiên cứu còn phát hiện, tuổi tác vợ chồng quá cách xa nhau cũng là nguyên nhân dễ gây ra đột tử tình dục.
Để phòng trừ đột tử khi “yêu”, tốt nhất trong cuộc sống tình dục không nên phóng túng, nên kết hợp hài hòa, vừa vặn, dựa vào tuổi tác của hai bên, tiến hành theo thể lực sức khỏe. Cần tránh “yêu” trong trường hợp thể lực yếu, nhất là nhóm người mắc bệnh tim mạch. Không quan hệ tình dục sau khi uống quá nhiều rượu bia, quá căng thẳng về tinh thần, xa nhau lâu ngày hoặc ham muốn tình dục quá mạnh. Ngoài ra, sau khi “yêu”, không nên lập tức đứng dậy, tốt nhất nằm nghỉ ở trên giường.
