Khi du lịch, do hoàn cảnh và điều kiện sinh hoạt có nhiều thay đổi, cơ thể chịu nhiều tác động của ngoại cảnh khiến nguy cơ mắc bệnh cao hơn, trong đó có bệnh tiêu chảy. Không gì làm cho chuyến đi của bạn khổ sở bằng những cơn đau bụng và những hệ lụy khác đi kèm. Vì thế để chuẩn bị cho chuyến đi được tốt đẹp nên chú ý chuẩn bị phòng và đối đầu với tiêu chảy khi mắc phải.
Những người dễ mắc tiêu chảy
Cùng một điều kiện sinh hoạt ăn uống, nhưng có những người dễ mắc tiêu chảy hơn. Đó là người có hệ miễn dịch kém như người già, trẻ nhỏ, người mắc bệnh đái tháo đường, người mắc bệnh dạ dày đang sử dụng thuốc kháng axit. Tuy nhiên cũng đừng nghĩ rằng người trẻ tuổi, khỏe mạnh không bị tiêu chảy tấn công. Đó là bởi người trẻ tuổi thường xông xáo hơn, thích thử nghiệm đồ ăn thức uống khác lạ hơn nên điều kiện mắc bệnh, khả năng tiếp xúc với nguồn bệnh cũng nhiều hơn khi đi du lịch.
Tiêu chảy có thể do nguyên nhân vi khuẩn, do virut cũng có thể do các nguyên nhân khác. Khi đi du lịch không dễ để bạn xác định được điều này. Tuy nhiên, tiêu chảy do nguyên nhân nào cũng dễ dẫn đến nguy cơ mất nước trầm trọng, rối loạn điện giải. Tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
Cách xử trí khi bị tiêu chảy
Nếu bạn đi ngoài phân lỏng 2-3 lần một ngày cần theo dõi. Có thể bạn bị rối loạn tiêu hóa do điều kiện sinh hoạt thay đổi, chưa chắc đã đáng ngại, tình trạng này sau đó có thể tự chấm dứt. Tuy nhiên, khi số lần đi cầu của bạn nhiều hơn, phân lỏng hoặc tháo như nước là bạn mắc tiêu chảy và không được chủ quan.Trước hết, người bệnh cần được bù nước ngay. Dung dịch giúp bù nước và chống rối loạn điện giải là oresol. Pha oresol theo đúng hướng dẫn và sử dụng. Nếu không có sẵn sản phẩm này lại không thể ra hiệu thuốc mua, có thể bù nước bằng các thức uống sẵn có như nước lọc, nước hoa quả không đường, nước cháo loãng pha muối, trà... Trẻ nhỏ có thể cho uống sữa, hoặc tăng số lần bú mẹ lên.
Một biện pháp khác là có thể dùng thuốc khi những cách thức trên không có hiệu quả. Thuốc được dùng trong trị bệnh tiêu chảy là thuốc giảm nhu động ruột (như loperamide, thuốc chứa diphenoxylate). Không nên dùng thuốc này cho trẻ nhỏ hay người bệnh có sốt hoặc tiêu chảy ra máu vì thuốc gây cầm tiêu chảy có thể làm chậm việc tống xuất các chất thải , các sinh vật gây bệnh làm bệnh nặng hơn. Cũng không sử dụng thuốc này kéo dài hơn 48 giờ. Tiêu chảy không cầm có thể dùng kháng sinh để trị, nhưng nhất thiết phải được bác sĩ khám và kê toa, không nên tự ý mua để dùng.
Những dấu hiệu cần đến ngay bác sĩ
Nếu đi ngoài 3-4 lần một ngày có thể tự ứng phó nhưng nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài và cơ thể có dấu hiệu nhiễm độc, mất nước không bù như mệt mỏi, hạ huyết áp, da nhăn nheo, mắt hõm... cần đến bác sĩ. Đặc biệt khi người bệnh tiêu chảy liên tục trên 10 lần/ngày, đau bụng quặn thắt, đại tiện toàn nước, phân có màu trắng đục như nước vo gạo, phân không lẫn máu hay chất nhày, kèm theo nôn thì nhất thiết phải đưa người bệnh đến bệnh viện.
Phòng ngừa tiêu chảy khi đi du lịch
Để chuyến đi của bạn bình an, tốt đẹp không bị tiêu chảy phá rối, trước khi đi cần chuẩn bị một số thuốc như oresol, loperamide. Có thể tham khảo tư vấn bác sĩ trước khi đi để chuẩn bị những thứ thuốc cần thiết mang theo trong chuyến đi. Nhớ câu phòng bệnh hơn chữa bệnh. Trên đường du lịch cẩn thận với đồ ăn thức uống: không uống nước chưa được đun sôi, khử khuẩn, hạn chế ăn thức ăn đường phố. Tránh thức ăn chưa chín hay còn sống như ăn gỏi. Luôn thực hiện việc rửa tay trước khi ăn. Hiện có một số loại dung dịch rửa tay khô tiện lợi khi mang đi du lịch có thể giúp bạn khử khuẩn bàn tay, loại bỏ những tác nhân gây bệnh.
BS. Lê Phương Lan
