Đổi mới cách tiếp cận trong phòng chống HIV/AIDS hướng tới mục tiêu kiểm soát bền vững dịch HIV/AIDS

Ngành y tế cùng các tổ chức, cộng đồng đang nỗ lực triển khai các biện pháp dự phòng, điều trị, mở rộng mạng lưới tiếp cận, hướng đến mục tiêu kiểm soát và đẩy lùi dịch HIV/AIDS bền vững.

Đẩy mạnh can thiệp, dự phòng trong nhóm nguy cơ cao kết hợp truyền thông thay đổi hành vi, nhận thức

Theo CDC Đồng Nai, công tác can thiệp, dự phòng cho nhóm người nghiện chích ma túy (NCMT), gái mại dâm (GMD) và nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) tiếp tục được triển khai tại các địa bàn trọng điểm Biên Hòa, Long Thành và Long Khánh. Chương trình do các tổ chức cộng đồng (CBO) đảm nhiệm, chủ yếu từ nguồn hỗ trợ của Trung tâm LIFE. Tuy nhiên, trong năm 2025, dự án chỉ còn hỗ trợ cho nhóm MSM, khiến các hoạt động cung cấp bơm kim tiêm (BKT) sạch và bao cao su (BCS) cho người nghiện chích ma túy và phụ nữ mại dâm chưa thể triển khai rộng rãi.

Các đơn vị y tế địa phương vẫn duy trì việc cấp phát BKT và BCS qua hộp cố định đặt tại trạm y tế hoặc các tụ điểm công cộng, đồng thời hướng dẫn người dân sử dụng an toàn, thu gom và tiêu hủy BKT bẩn. Ngành y tế cũng vận động chính quyền và lực lượng công an địa phương ủng hộ chương trình, tạo điều kiện cho các tiếp cận viên của CBO hoạt động thuận lợi, góp phần giảm nguy cơ lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Song song với các biện pháp can thiệp, công tác truyền thông, tuyên truyền thay đổi hành vi được đẩy mạnh với nhiều hình thức đa dạng. Các nhân viên tiếp cận cộng đồng đã tích cực truyền tải kiến thức dự phòng lây nhiễm HIV, kết hợp phát tờ rơi, tài liệu nhỏ gọn dễ tiếp cận.

Đài phát thanh cấp huyện và xã lồng ghép nội dung tuyên truyền về phòng, chống HIV/AIDS và chương trình điều trị Methadone đến người dân; đồng thời, các bài viết, chuyên mục trên phương tiện thông tin đại chúng tiếp tục lan tỏa thông điệp "Không kỳ thị, không phân biệt, cùng chung tay đẩy lùi HIV/AIDS".

Hoạt động tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện (VCT) vẫn được duy trì tại các Trung tâm Y tế huyện, thành phố và các phòng tư vấn xét nghiệm tự nguyện. Đặc biệt, tỉnh chú trọng xét nghiệm sàng lọc HIV cho người bệnh lao và bệnh nhân đang điều trị Methadone.

Ngày 13/8/2025, Sở Y tế tỉnh Đồng Nai đã cấp Giấy chứng nhận số 1085/GCN-SYT cho phòng xét nghiệm thuộc CDC Đồng Nai (cơ sở 2 – phường Đồng Xoài), đủ điều kiện xét nghiệm khẳng định HIV dương tính, nâng tổng số phòng xét nghiệm khẳng định trên địa bàn lên 6 cơ sở. Hoạt động tư vấn và xét nghiệm HIV tại cộng đồng vẫn được duy trì thông qua mạng lưới đồng đẳng viên của Trung tâm LIFE thuộc Dự án Quỹ Toàn cầu.

(s

Mở rộng điều trị ARV, tăng hiệu quả dự phòng lây truyền mẹ - con

Hiện toàn tỉnh có 14 cơ sở điều trị HIV/AIDS với 6.757 bệnh nhân đang được điều trị ARV, trong đó có 68 trẻ em dưới 15 tuổi đang điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai, Bệnh viện đa khoa Bình Phước và Trung tâm Y tế khu vực Chơn Thành. Công tác tiếp cận điều trị HIV/AIDS được thực hiện rộng khắp thông qua mạng lưới cộng tác viên tuyến xã, đồng đẳng viên và cán bộ chuyên trách. Bệnh nhân được tư vấn hành vi nguy cơ, làm xét nghiệm, tầm soát lao trước khi đưa vào điều trị.

Kết quả xét nghiệm tải lượng vi rút HIV quý III/2025 cho thấy 1.990/2.009 bệnh nhân đạt ngưỡng ức chế (<1000 bản copy/ml máu), đạt tỷ lệ 99%. Bên cạnh đó, hoạt động lồng ghép điều trị lao/HIV tiếp tục được duy trì tại các cơ sở y tế tuyến huyện.

Trong dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con (PLTMC), ngành y tế đã triển khai tư vấn xét nghiệm sớm cho phụ nữ mang thai, cấp thuốc ARV cho mẹ nhiễm HIV và điều trị dự phòng cho trẻ sơ sinh. Trong 8 trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV năm 2025, có 5 trẻ đã được làm xét nghiệm PCR đều âm tính, 3 trẻ còn lại chưa đủ thời gian xét nghiệm theo quy định.

Phát triển điều trị PrEP và kiểm soát đồng nhiễm

Tính đến 14/9/2025, ba phòng khám PrEP trên địa bàn đã tiếp nhận điều trị mới cho 9 khách hàng, đạt 1,26% so với chỉ tiêu năm; tổng cộng có 298 khách hàng được điều trị ít nhất một lần, tương đương 8,51% kế hoạch. Đối với bệnh nhân đồng nhiễm HIV và viêm gan C, toàn tỉnh đã sàng lọc và đưa vào điều trị 116/250 trường hợp, đạt 46% so với chỉ tiêu năm 2025. Ngành y tế cũng tiến hành tư vấn thời điểm xét nghiệm sau điều trị để đánh giá hiệu quả, đồng thời tiếp tục mở rộng điều trị tại các cơ sở y tế trong tỉnh.

Với sự vào cuộc của toàn hệ thống, cùng nỗ lực từ các tổ chức cộng đồng, cán bộ y tế và sự ủng hộ của chính quyền, Đồng Nai đang từng bước giữ vững thành quả phòng, chống HIV/AIDS, mở rộng mạng lưới chăm sóc, điều trị và truyền thông hiệu quả. Ngành y tế tỉnh tiếp tục phấn đấu đạt các chỉ tiêu kế hoạch năm 2025, hướng đến mục tiêu kiểm soát bền vững dịch HIV/AIDS và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người nhiễm HIV trên địa bàn.

Mời độc giả tham gia viết bài dự thi Giải Báo chí về Phòng chống HIV/AIDS

Báo Sức khỏe và Đời sống phối hợp với Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đã phát động 'Giải Báo chí toàn quốc về phòng, chống HIV/AIDS'.

Giải Báo chí toàn quốc về phòng, chống HIV/AIDS là giải thưởng do Báo Sức khỏe & Đời sống phối hợp với Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) tổ chức, nhằm tôn vinh các tác phẩm báo chí xuất sắc phản ánh chân thực các nhân vật, tập thể tiêu biểu ở mọi miền đất nước trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS.