Thức ăn sẵn được xem là hữu ích trong cuộc sống hiện đại khi mà cuộc sống ngày càng trở nên bận rộn với hàng núi công việc và các mối quan hệ xã hội khác. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi, đồ ăn sẵn đang tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ đối với sức khỏe người sử dụng.
Kể từ khi được phát minh vào năm 1953, đồ ăn sẵn đã trở nên gắn bó với cuộc sống người dân nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt tại Anh và các nước châu Âu. Ngày nay, người Anh chi khoảng 3 tỉ bảng Anh mỗi năm cho các loại đồ ăn sẵn.
Với tiện lợi là chỉ cần một vài phút hâm nóng thay vì mất nhiều giờ là một bữa ăn có thể sẵn sàng, kể cả một bữa tối. Đối với những người muốn tiết kiệm thời gian, đồ ăn sẵn luôn là lựa chọn lý tưởng. Tuy nhiên, các mặt hàng thịt bò, thịt cừu hay thịt gà trong các đồ ăn sẵn thường là các loại thịt có chất lượng thấp và giá rẻ. Bởi các nhà cung cấp để thu được lợi nhuận cao nhất sẽ thu mua thịt với số lượng lớn và giá hợp lý để sản xuất ra các sản phẩm có giá thành hấp dẫn người mua.
Thành phần trên nhãn có tin cậy?
Danh sách thành phần được liệt kê trên nhãn của sản phẩm chế biến sẵn không phải lúc nào cũng phản ánh đầy đủ và trung thực. Tại Anh, một số thực phẩm như thịt cua finest thực chất lại có chứa sữa, trứng và thịt lợn. Thậm chí những thành phần được liệt kê trên nhãn có thể nhiều so với những gì quan sát thấy. Thực tế cho thấy trong quá trình sản xuất thức ăn đóng gói sẵn, chi phí được cắt giảm bằng cách sử dụng nhiều vật liệu thay thế, chẳng hạn như bột phô mai nhân tạo - thực ra được làm từ whey protein - một sản phẩm phụ của sữa, có thời hạn sử dụng là 18 tháng. Protein khoai tây, một hợp chất chiết xuất từ khoai tây, là một chất thay thế, được sử dụng thay cho các sản phẩm từ sữa.
Đồ ăn sẵn thường chứa chất phụ gia, không đảm bảo sức khỏe.
Không ít người hoài nghi về chất lượng của thực phẩm chế biến sẵn và thực tế nhiều kết quả kiểm định cho thấy: một bữa tối đồ ăn sẵn với thịt gà có thể chỉ chứa 25% thịt còn lại là nước, dầu, đường và tinh bột.
Paul Dobson, giáo sư tại Trường ĐH East Anglia, Anh quốc nói về vụ bê bối thịt ngựa năm 2013 tại nước này. Ông cho biết: DNA ngựa được phát hiện trong các món ăn sẵn đông lạnh đã khiến nhiều người tiêu dùng thực phẩm chế biến sẵn ngỡ ngàng bởi họ đã nghĩ đó là thịt bò. Thực tế người tiêu dùng không thể phân biệt được hương vị của thịt ngựa với thịt bò. Và nếu các nhà sản xuất cố tình làm sai lệch thì phần thiệt thòi luôn thuộc về người tiêu dùng.
Phụ gia không đảm bảo
Có rất nhiều loại chất bảo quản và chất phụ gia thường dùng trong các đồ ăn sẵn. Hãy xem hầu hết nhãn của các gói thực phẩm chế biến sẵn và bạn sẽ tìm thấy tất cả các cụm từ “chất bảo quản”, “hương vị” và “gia vị” thay thế.
Nhiều loại có chứa axit amin L-cysteine, một chất có nguồn gốc tự nhiên được sản xuất từ lông vũ như: lông lợn và ngay cả sợi tóc người.
Một số thực phẩm ăn sẵn như gà nuggets có chứa dimethylpolysiloxane, một hợp chất được sử dụng để làm silicone trong phẫu thuật nâng ngực.
Các chất phụ gia khác được sử dụng phổ biến bao gồm sirô glucose và maltodextrin - loại đường được sử dụng để tăng hương vị; lactose, được thêm vào như là một chất nhũ hóa để giữ nước sốt mịn...
Chất độc từ các loại bao bì
Ngày nay, phần lớn đồ ăn chế biến sẵn được đựng trong các bao bì bằng nhựa, hút chân không và để trong các thùng có chứa khí nitơ. Cách bảo quản này được công bố là vô hại, giúp kéo dài tuổi thọ của thực phẩm.
Tuy nhiên, có một số lo ngại rằng việc chứa thực phẩm bằng nhựa trong một khoảng thời gian dài có thể khiến các chất hóa học rò rỉ vào trong đó, bao gồm các chất phthalates - một thành phần được thêm vào nhựa để tăng tính linh hoạt của nhựa, song lại liên quan đến các vấn đề sức khỏe như giảm khả năng sinh sản, ham muốn tình dục thấp, và chỉ số IQ thấp ở trẻ sơ sinh.
Thực phẩm chế biến sẵn và bảo quản bằng phương pháp đông lạnh kém hương vị và chất lượng là do “đóng băng nhanh” - quá trình đóng băng tạo ra quá nhanh các tinh thể băng, có thể gây tổn thương màng tế bào, không thể bảo vệ các vitamin và khoáng chất cần thiết trong thực phẩm.
Gây bệnh béo phì và tim mạch
Các thực phẩm tiện dụng như đồ ăn sẵn luôn có chứa lượng calo rất lớn. Theo một nghiên cứu gần đây tại Mỹ cho thấy, lượng calo trong thực phẩm chế biến sẵn và đóng gói ngày nay đã tăng lên 20% trong hai thập kỷ vừa qua, trong khi 23% người trưởng thành ở Anh thừa cân hoặc béo phì và tỉ lệ mắc bệnh tim mạch hay đái tháo đường không ngừng tăng theo cấp số nhân.
Lò vi sóng không đảm bảo cho đồ ăn sẵn
Vì các bữa ăn sẵn có chứa thịt sống hoặc nấu chín một phần, chúng có thể bị nhiễm các loại khuẩn nguy hiểm như salmonella và listeria, các vi khuẩn có thể gây ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Để tránh điều này, thực phẩm phải được nấu chín kỹ và ở nhiệt độ chính xác.
Thực tế cho thấy lò vi sóng không nấu thức ăn từ trong ra ngoài; Thay vào đó, các sóng nhiệt chỉ thâm nhập thức ăn đến độ sâu gần 4cm - vì vậy, với các thực phẩm dày hơn, đặc hơn phải được nấu chín lâu hơn mới đảm bảo an toàn.