Hệ xương khớp: phát triển - đạt đỉnh - suy giảm
ThS.BS Nguyễn Châu Tuấn - Khoa Nội Cơ xương khớp, Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM cho biết, từ lúc sinh ra đến cuối tuổi trưởng thành, hệ cơ xương khớp phát triển mạnh và đạt đỉnh trong giai đoạn 25 - 30 tuổi. Nhưng sau 50 - 60 tuổi, quá trình lão hóa tăng tốc khiến xương - khớp - cơ dần suy yếu, dễ thoái hóa, loãng xương hoặc mất cơ.
Ở người trẻ, các vấn đề thường gặp là chấn thương, rối loạn chuyển hóa như gút. Còn người lớn tuổi lại đối diện giảm khối cơ, đau nhức kéo dài, nguy cơ gãy xương khi té ngã. "Như việc tiết kiệm lúc trẻ và dùng dần lúc già, cơ và xương cũng vậy: nếu tích lũy ít thì càng về sau càng dễ suy yếu", BS Tuấn nói.
Ở góc độ dinh dưỡng, BS.CKII Trần Thị Kim Chi - Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân dân Gia Định thông tin, dinh dưỡng tạo ra sự cân bằng giữa xây dựng và phá hủy. Tuổi càng cao, quá trình phá hủy càng mạnh nên ăn uống đúng giúp giữ lại phần "vốn liếng" quý giá của hệ cơ xương.
Mỗi giai đoạn của đời người có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau:
• Trẻ nhỏ: ưu tiên phát triển não bộ, thể chất, tế bào.
• Tuổi dậy thì: giai đoạn vàng tăng chiều cao và khối cơ.
• Trung niên: nguy cơ đái tháo đường, gút, cao huyết áp bắt đầu tăng – đều liên quan đến chế độ ăn.
• Người cao tuổi: hấp thu kém, dễ mất cơ – loãng xương, cần bổ sung canxi, vitamin D và dinh dưỡng chuyên biệt để duy trì sức đề kháng.
Theo các bác sĩ, người trẻ cần dinh dưỡng để phát triển; người trung niên phải kiểm soát rối loạn chuyển hóa; người lớn tuổi tập trung vào hạn chế mất cơ - mất xương và duy trì vận động độc lập.
"Tam giác" tuổi tác - dinh dưỡng - xương khớp
Theo ThS.BS Nguyễn Châu Tuấn, có thể hình dung mối liên quan giữa tuổi tác, dinh dưỡng và sức khỏe xương khớp như ba điểm nối liền nhau của một tam giác. Ở trẻ nhỏ, ăn quá nhiều dễ dẫn đến béo phì, tạo gánh nặng lên khớp và khiến chúng xuống cấp sớm. Người trưởng thành lại thường "quên" kiểm soát khẩu phần, dẫn đến tích mỡ nội tạng và rối loạn chuyển hóa - những yếu tố làm khớp nhanh hư. Còn ở người lớn tuổi, việc ăn uống thiếu chất lại khiến cơ teo dần, xương giòn và khó phục hồi khi gặp chấn thương.
BS.CKII Trần Thị Kim Chi cho rằng, các vấn đề về xương – cơ - khớp thường khởi phát âm thầm và hiều người chỉ phát hiện loãng xương khi bị ngã và gãy xương. Đặc biệt, sau tuổi 50, tốc độ hủy xương nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ tạo xương. Do đó, bên cạnh khẩu phần ăn hàng ngày, cần bổ sung thêm lượng canxi cần thiết để xương chắc khỏe. Khảo sát cho thấy, khẩu phần ăn của người Việt hiện nay mới chỉ đáp ứng được khoảng 50% khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới.
Đo loãng xương và tư vấn dinh dưỡng cho người dân
Bác sĩ Nguyễn Châu Tuấn nhấn mạnh, loãng xương là "kẻ thù thầm lặng", không biểu hiện rõ ràng. Đo mật độ xương và điều trị sớm giúp phòng ngừa gãy xương. Điều trị loãng xương cần thời gian dài: 1 - 2 năm để đánh giá hiệu quả và liệu trình có thể kéo dài 3 - 5 năm.
Anlene – với hơn 30 năm đồng hành cùng sức khỏe vận động của người Việt – đã khởi xướng chiến dịch "Nâng cấp hệ vận động cùng chuyên gia" với mong muốn mang kiến thức khoa học và lời khuyên từ chuyên gia đến gần hơn với cộng đồng. Anlene không ngừng nghiên cứu, đổi mới sản phẩm và triển khai các chương trình đồng hành cùng chuyên gia y tế với các dòng sản phẩm bổ sung nguồn dinh dưỡng hỗ trợ giảm nguy cơ lão hóa xương, hỗ trợ xương chắc khoẻ, khớp linh hoạt. Năm 2025, Anlene chính thức hợp tác với Viện Y học Ứng dụng Việt Nam trong dự án "Anlene MoveCheck – Kiểm tra sức khỏe xương", nhằm mang đến các hoạt động kiểm tra, tư vấn và tập huấn chuyên môn, góp phần xây dựng cộng đồng khỏe mạnh, bền vững .
Anlene