Dinh dưỡng lành mạnh song hành vận động thường xuyên giúp duy trì và nâng cao sức khỏe

Vai trò của vận động thường xuyên và dinh dưỡng lành mạnh với sức khỏe

Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế thế giới, hoạt động thể chất là bất kỳ chuyển động nào của cơ thể được thực hiện bởi cơ xương, sự chuyển động này đòi hỏi phải tiêu hao năng lượng - bao gồm cả những hoạt động được thực hiện trong khi làm việc, vui chơi, thực hiện các công việc gia đình, đi du lịch, và tham gia vào các mục đích giải trí.

Từ định nghĩa trên có thể thấy, phạm vi của hoạt động thể chất rất rộng, trong đó bao gồm cả hoạt động tập luyện thể dục thể thao. Đó có thể là tập những bài tập thể dục nhẹ nhàng, đơn giản trong 15-30 phút mỗi ngày, hoặc cũng có thể là những bài tập, những bộ môn tập luyện cường độ cao.

Tập thể dục thể thao được coi là vận động thể lực có tác dụng nâng cao sức khỏe, những hoạt động với cường độ cao hơn hoạt động thể lực cơ bản.

Các chuyên gia cho rằng, việc xây dựng và duy trì thói quen tập thể dục thể thao hàng ngày cũng như thường xuyên vận động, có những hoạt động thể chất phù hợp, tránh tình trạng "lười vận động" sẽ giúp cơ thể tạo ra nhiều năng lượng hơn cho công việc, mang đến tâm trạng sảng khoái, hưng phấn, đẩy lùi các triệu chứng lo lắng, trầm cảm; đồng thời ngăn ngừa hiệu quả nguy cơ loãng xương, suy giảm trí nhớ, giúp duy trì sự linh hoạt khi bước vào tuổi già.

Tùy thuộc thể trạng và độ tuổi của từng người mà yêu cầu tối thiểu phải vận động thể lực sức bền với cường độ vừa hoặc cường độ cao khác nhau, cũng như thời gian tập luyện khác nhau. Chính bởi vậy, mỗi người cần xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng loại hình tập luyện để bảo đảm và nâng cao hiệu quả của việc tập luyện.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng thể thao, chế độ dinh dưỡng phù hợp đi cùng với chế độ tập luyện phù hợp là vô cùng quan trọng, phải luôn song hành, mới mang lại được hiệu quả mong muốn. Trước tiên, để xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, bạn cần xác định mục tiêu tập luyện, tốt nhất là nên gặp chuyên gia dinh dưỡng để được đánh giá tình trạng sức khỏe, thói quen ăn uống sinh hoạt hiện tại. Từ đó, xây dựng một chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp nhất.

Chế độ dinh dưỡng cân đối, hợp lý, đủ chất theo từng cá thể sẽ khác nhau giữa người lớn tuổi, trẻ nhỏ, người trưởng thành, giữa người bình thường và người có bệnh mạn tính hoặc người đang phải điều trị bệnh lý nào đó, giữa người tập giảm mỡ và người tập tăng sức bền… Bởi vậy, trong một số trường hợp như tập thể thao chuyên nghiệp hay có bệnh lý nền, chẳng hạn bệnh tim, bệnh đái tháo đường, thừa cân béo phì, người tập luyện cần xin ý kiến chuyên gia để có được những tư vấn chuyên môn chính xác nhất và phù hợp nhất.

Với chế độ dinh dưỡng lành mạnh và đủ chất, cơ thể sẽ được "bảo vệ" khỏi những bệnh không truyền nhiễm mạn tính như bệnh tim, tiểu đường hay ung thư.

Với mỗi người, chế độ dinh dưỡng sẽ có sự khác biệt theo từng thể trạng, nhưng về cơ bản, chế độ ăn uống lành mạnh là chế độ với nhiều loại thực phẩm, tiêu thụ ít muối, đường và chất béo. Chế độ dinh dưỡng lành mạnh có thể được xây dựng từ các thực phẩm như: hoa quả tươi, rau xanh, các loại ngũ cốc, cây họ đậu, quả hạch, protein nạc...

Dinh dưỡng lành mạnh, vận động thường xuyên để có một cơ thể khỏe mạnh

Cùng có vai trò quan trọng với sức khỏe, vận động thường xuyên và dinh dưỡng lành mạnh, phù hợp có mối quan hệ khăng khít với nhau.

Khi hoạt động thể chất, cơ thể sẽ sử dụng và tiêu hao nhiều năng lượng hơn bình thường. Đó là lý do cần có chế độ dinh dưỡng khoa học để chuẩn bị năng lượng cho việc tập luyện cũng như "bù đắp" lại năng lượng đã mất sau khi tập luyện, tránh tình trạng đuối sức khi tập.

Chế độ dinh dưỡng phù hợp vận động được tính toán dựa vào cường độ hoạt động và cả tần suất hoạt động thể chất của từng người. Nhờ vậy, mỗi người có thể vận động tốt ở môn thể thao hoặc hoạt động đã chọn, đồng thời giảm nguy cơ thương tích và bệnh tật, cũng như bảo đảm phục hồi tốt nhất sau khi tập thể dục hoặc tập luyện theo bài bản tiêu chuẩn. Đối với một số loại hình tập luyện, người tham gia còn cần phải chú trọng cả dinh dưỡng trước, trong và sau khi tập.

Dinh dưỡng trước khi tập bảo đảm cho người tập không bị kiệt sức, nhất là với những hoạt động thể chất trong thời gian dài hoặc cường độ lớn và tiêu hao nhiều năng lượng, ví dụ như bóng đá, gyms, thể hình, đạp xe...

Thực phẩm ngay trước và trong khi tập luyện phải dễ tiêu hóa, dễ hấp thu, không gây đầy bụng, giàu năng lượng từ carbohydrate. Bên cạnh đó, một điều rất cần lưu ý là uống đủ nước trong quá trình tập cũng rất quan trọng để bảo đảm thành tích và sức khỏe.

Trong suốt buổi tập luyện, cơ thể tiêu hao rất nhiều năng lượng, do đó cần phải bổ sung, bù đắp lượng năng lượng đã mất đó, tránh để bị suy kiệt dẫn đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe.

Bữa ăn sau buổi tập đòi hỏi phải có những dưỡng chất đặc biệt giúp người tập có thể bù đắp nhanh chóng năng lượng hao hụt, xây dựng cơ bắp.

Như vậy, xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, lành mạnh, bảo đảm các nhóm chất thiết yếu, kết hợp với vận động thường xuyên, duy trì thói quen hoạt động thể chất sẽ giúp mỗi người có một cơ thể khỏe mạnh, ngăn ngừa nhiều nguy cơ bệnh tật.