Điều trị u tuyến giáp nên mổ hay nên đốt sóng cao tần

Theo ThS.BS Nguyễn Đức Toàn – chuyên gia ngoại ung bướu với hơn 10 năm kinh nghiệm trong điều trị u tuyến giáp bằng cả phẫu thuật và đốt sóng cao tần (RFA) tại các bệnh viện lớn: "Không phải u tuyến giáp nào cũng cần mổ. Điều quan trọng là phải đánh giá chính xác tình trạng của từng bệnh nhân và lựa chọn phương pháp tối ưu, thay vì áp dụng một công thức chung cho tất cả".

U tuyến giáp nên điều trị trong những trường hợp nào?

ThS.BS Nguyễn Đức Toàn việc quyết định điều trị phụ thuộc vào bản chất khối u, kích thước, tốc độ phát triển và các triệu chứng mà nó gây ra cho người bệnh.

Thực tế, khoảng 85–90% trường hợp u tuyến giáp lành tính, bao gồm nang giáp đơn thuần, u tuyến nang hoặc nhân giáp lành tính. Thông thường, những khối u này phát triển khá chậm và ít gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu u lành tính phát triển lớn, gây chèn ép vào khí quản, thực quản hoặc dây thần kinh thanh quản, dẫn đến khó thở, nuốt nghẹn, khàn tiếng kéo dài hay gây biến dạng vùng cổ, bệnh nhân sẽ cần được can thiệp.

Ngược lại, chỉ khoảng 10–15% trường hợp là ung thư tuyến giáp, phổ biến nhất là ung thư biểu mô nhú, tiếp theo là ung thư biểu mô nang và ung thư tủy tuyến giáp. Đây mới là nhóm bệnh cần được điều trị sớm, triệt để nhằm ngăn ngừa nguy cơ di căn và tái phát.

Trong khi đó, những khối u nhỏ, lành tính, không gây triệu chứng và phát triển chậm thường chỉ cần theo dõi định kỳ bằng siêu âm và tái khám theo chỉ định của bác sĩ, thay vì vội vàng can thiệp.

"Tranh cãi" lựa chọn: mổ hay đốt sóng cao tần?

Thực tế lâm sàng hiện nay, việc lựa chọn phương pháp điều trị u tuyến giáp đang tồn tại nhiều quan điểm khác nhau.

Các bác sĩ ngoại khoa thường coi phẫu thuật là "tiêu chuẩn vàng", đặc biệt khi đã xác định ung thư tuyến giáp hoặc u lành tính có kích thước lớn trên 4cm gây chèn ép. Phẫu thuật có thể cắt bán phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, đem lại ưu điểm là xử lý triệt để, kiểm soát toàn diện khối u. Tuy nhiên, phương pháp này cũng để lại sẹo, tiềm ẩn biến chứng và trong trường hợp cắt toàn bộ tuyến giáp, bệnh nhân phải dùng hormone thay thế suốt đời.

Ngược lại, các bác sĩ chuyên về kỹ thuật can thiệp tối thiểu lại nhấn mạnh ưu điểm của đốt sóng cao tần. Đây là thủ thuật ít xâm lấn, phù hợp với nhân giáp lành tính kích thước từ 1–4cm hoặc ung thư thể nhú giai đoạn sớm. RFA không cần gây mê toàn thân, chỉ để lại sẹo rất nhỏ khoảng 1–2mm, thời gian hồi phục nhanh trong vòng 1–2 ngày, bảo tồn được phần lớn mô giáp lành và có thể thực hiện ngoại trú.

Nghiên cứu của Baek và cộng sự cho thấy, sau khi đốt sóng cao tần, thể tích nhân giáp giảm trung bình 41% sau 1 tháng, 56,3% sau 3 tháng, 68,1% sau 6 tháng và trên 80% sau 12 tháng, đạt 86,8% sau 24 tháng. Tỷ lệ biến chứng ghi nhận chỉ khoảng 4%, thấp hơn so với nhiều phương pháp can thiệp khác.

"Cả mổ và RFA đều có giá trị riêng. Quan trọng là phải đánh giá chính xác từng trường hợp để đưa ra lựa chọn tối ưu nhất cho người bệnh" – ThS.BS Nguyễn Đức Toàn nhấn mạnh.

Quan điểm của Ths. BS Nguyễn Đức Toàn: "Cá nhân hóa điều trị"

Theo quan điểm của Ths. BS Nguyễn Đức Toàn, khác biệt trong điều trị u tuyến giáp chính là ở cái nhìn khách quan, không thiên lệch vào bất kỳ phương pháp nào.

Điều trị bệnh lý tuyến giáp cần sự cân bằng tinh tế giữa an toàn và hiệu quả. Mỗi bệnh nhân là một cá thể riêng biệt, với độ tuổi, thể trạng, hoàn cảnh sống, mong muốn và đặc điểm bệnh lý khác nhau. Người trẻ và người cao tuổi có cách tiếp cận khác nhau; một số người phù hợp phẫu thuật, trong khi người khác lại nên chọn RFA. Vị trí và kích thước của khối u cũng là yếu tố quyết định phương pháp điều trị phù hợp.

Đây cũng chính là lí do trong suốt 10 năm làm nghề Bác sĩ Nguyễn Đức Toàn luôn theo phương châm "Lựa chọn tốt nhất cho bệnh nhân, chứ không phải phương pháp thuận tiện nhất cho bác sĩ"

Đứng trước chẩn đoán u tuyến giáp, bệnh nhân cần bình tĩnh và tìm hiểu thông tin chính thống. Không phải khối u nào cũng nguy hiểm, và không phải ca nào cũng cần mổ.

Điều quan trọng hơn cả là lựa chọn một bác sĩ có chuyên môn toàn diện và cái nhìn khách quan, để được tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, vừa an toàn vừa hiệu quả. Ths.Bs. Nguyễn Đức Toàn khẳng định:

"Không phải u tuyến giáp nào cũng cần mổ. Điều quan trọng là bạn được chẩn đoán chính xác và được điều trị theo cách tối ưu nhất cho chính cơ thể mình".

Thu Nguyễn