Hầu hết ung thư phổi bị phát hiện muộn - giai đoạn di căn
GS.TS Lê Văn Quảng- Giám đốc Bệnh viện K cho rằng, ung thư luôn là vấn đề y tế đáng quan tâm tại nhiều quốc gia. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm trên toàn cầu có khoảng gần 20 triệu trường hợp mắc mới ung thư và trên 10 triệu ca tử vong vì căn bệnh này, trong đó 2/3 là ở các nước đang phát triển.
Tại Việt Nam, theo số liệu mới nhất từ Tổ chức Ung thư toàn cầu (Globocan) năm 2020 cho thấy, tỉ lệ mắc ung thư mới từ 165.000 ca năm 2018 đã tăng lên 182.000 ca mới vào năm 2020, và tỉ lệ tử vong do ung thư cũng tăng lên với hơn 122.000 ca. Trong đó, riêng ung thư phổi có hơn 26.000 ca mắc mới mỗi năm và có đến hơn 23.000 trường hợp tử vong vì bệnh ung thư phổi.
Các chuyên gia nhấn mạnh ung thư phổi là một trong những loại ung thư thường gặp và có tỷ lệ tử vong cao thứ hai trong các bệnh nhân ung thư ở nam giới. Đồng thời ung thư phổi là một trong những mối đe doạ hàng đầu, cũng là gánh nặng cho ngành y tế với số ca mắc mới lẫn tỷ lệ tử vong hằng năm ở mức cao.
Đa phần ung thư phổi có liên quan đến tiền sử hút thuốc lá chủ động hoặc thụ động, nhưng ung thư phổi vẫn có thể xuất hiện ở bệnh nhân không hút thuốc do nguyên nhân kết hợp: yếu tố di truyền, amiăng, không khí ô nhiễm…
Tỉ lệ số ca mắc mới ung thư phổi tại Việt Nam tăng nhanh qua các năm có nhiều nguyên nhân. Trong đó nguyên nhân rõ nhất là trình độ chẩn đoán của y học đã nâng cao, ý thức của người dân đến khám bệnh đã tăng lên, dẫn đến số người được chẩn đoán bệnh cũng tăng.
Tuy nhiên có một thực trạng là hầu hết người bệnh ung thư phổi được phát hiện muộn - giai đoạn III hoặc IV (di căn) với tiên lượng sống rất kém. Trước thực trạng này, việc phát hiện và điều trị bệnh sớm là điều vô cùng cần thiết để nâng cao tiên lượng sống cho người bệnh.
Hiệu quả của liệu pháp miễn dịch trong thực tiễn điều trị
Giám đốc Bệnh viện K Lê Văn Quảng cũng cho hay, trong điều trị ung thư nói chung phải kết hợp nhiều phương pháp như phẫu thuật, xạ trị, hóa chất, thuốc điều trị đích và cả liệu pháp miễn dịch.
Theo các chuyên gia liệu pháp miễn dịch mở ra một chương mới cho điều trị ung thư. Đối với liệu pháp miễn dịch, từ nhiều năm trước đây, các nhà khoa học đã dự đoán rằng miễn dịch có thể sẽ trở thành một trong những phương pháp điều trị quan trọng và kỳ vọng sẽ cải thiện tỷ lệ tử vong do ung thư.
Miễn dịch ung thư là phương pháp điều trị khác biệt so với các phương pháp trước đó, sử dụng các khả năng tự nhiên của hệ thống miễn dịch để chống lại ung thư. Liệu pháp này tác động trên hệ thống miễn dịch chứ không tác động trực tiếp vào khối u. Việt Nam cũng đã bắt đầu ứng dụng phương pháp điều trị tiên tiến này từ năm 2017, MSD là công ty đầu tiên giới thiệu đầu tiên liệu pháp này đến nước ta vào thời điểm đó. Phương pháp này bước đầu đã đem lại những tín hiệu tích cực cho bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn. Tại một số cơ sở điều trị chuyên khoa ung bướu cũng đã áp dụng điều trị miễn dịch cho nhiều loại ung thư như ung thư vú, đại trực tràng, phổi, ung thư tiền liệt tuyến…. Riêng đối với ung thư phổi, liệu pháp miễn dịch mang lại hiệu quả cao so các phương pháp khác bệnh nhân giai đoạn di căn xa.
Chia sẻ thêm về hiệu quả của liệu pháp miễn dịch trong điều trị văn bệnh, BSCKII Nguyễn Tuấn Khôi – Trưởng Khoa Nội Ung thư Phổi - Phụ khoa, BV Ung bướu TP.HCM cho biết, nam bệnh nhân N.V.U (tên nhân vật đã được thay đổi) nhập viện điều trị trong tình trạng ung thư phổi giai đoạn 3, khối u ở phổi phải lớn, di căn rất nhiều ở hai phổi, khi nói chuyện với bác sĩ thì giọng đứt quãng vì khó thở.
Khi áp dụng phác đồ điều trị bằng liệu pháp miễn dịch 3 tuần 1 lần, ngay trong đợt đầu tiên đã có những dấu hiệu tích cực, các triệu chứng như mệt, khó thở ban đầu của bệnh nhân đã giảm khoảng 50%. Đến đợt điều trị thứ 3, sau khi điều trị khoảng hơn 2 tháng bằng liệu pháp miễn dịch, kết quả chụp CT- Scaner của bệnh nhân cho thấy kích thước của khối u đã giảm.
"Điểm đặc biệt của điều trị miễn dịch là dùng chính bạch cầu của cơ thể để chống lại tế bào ung thư. Khi chuyển sang điều trị bằng liệu pháp miễn dịch, chúng tôi chứng kiến thấy sức khoẻ của người bệnh tiến triển tốt hơn, từ đó chất lượng sống cũng tốt hơn"- BSCKII Nguyễn Tuấn Khôi nói.
Tại Hội nghị chuyên ngành về Liệu pháp miễn dịch được tổ chức tại Đà Nẵng mới đây, các bác sĩ đã chia sẻ những kết quả nghiên cứu Liệu pháp miễn dịch sau 5 năm được đưa vào điều trị người bệnh ung thư tại Việt Nam. Trong nhiều trường hợp, liệu pháp miễn dịch đã kéo dài thời gian sống lên đến gấp đôi so với liệu pháp thông thường, kéo dài thời gian bệnh ổn định, không tiến triển, cũng như có đáp ứng điều trị cao.
Trên thế giới, liệu pháp miễn dịch đã được FDA Hoa Kỳ phê duyệt để điều trị 16 loại ung thư. Tại Việt Nam, hiện Bộ Y tế đã phê duyệt để đưa liệu pháp miễn dịch vào điều trị một số bệnh ung thư. Trong gần 5 năm qua, các bệnh nhân ung thư theo chỉ định của bác sỹ có thể tiếp cận liệu pháp này qua chương trình Hỗ trợ bệnh nhân đang được Quỹ Ngày mai tươi sáng và MSD triển khai tại 36 bệnh viện trên toàn quốc. Hiện nay, liệu pháp này vẫn chưa được bảo hiểm y tế chi trả, nên nhiều đối tượng bệnh nhân vẫn gặp khó khăn khi tiếp cận. Hy vọng trong thời gian tới, bệnh nhân sẽ được tiếp cận liệu pháp tiên tiến này một cách bền vững hơn, giúp không chỉ kéo dài sự sống mà còn sống trọn vẹn hơn.