Con tôi năm nay 3 tuổi, xuất hiện nhiều mụn nước ở rốn, kẻ ngón tay và bộ phận sinh dục, kèm theo rất ngứa vì thấy cháu gãi nhiều, nhất là về đêm, đi khám bác sĩ chẩn đoán là ghẻ ngứa, nhưng điều trị vẫn chưa khỏi, nghe nói bệnh rất lây. Vậy tôi xin hỏi điều trị và phòng lây nhiễm bệnh ghẻ ngứa như thế nào? Rất mong được báo Sức khỏe & Đời sống giúp đỡ.
Trịnh Tuyết Lan (Lâm Đồng)
Ngày nay, ghẻ ngứa vẫn còn là bệnh lây lan trong gia đình và cộng đồng, bệnh do con cái ghẻ gây nên, có tên khoa học là Sarcoptes scabiei, bệnh lây truyền chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp da - da, qua vật dụng dùng chung như: quần áo, chăn mền... Bệnh khởi đầu bằng triệu chứng chính là ngứa, ban ngày ngứa ít và ngứa rất dữ dội về đêm, khiến cho bệnh nhân mất ngũ. Sau ngứa thì xuất hiện các mụn nước nằm rải rác, có màu trắng đục, ở vùng da non, con cái ghẻ đào hầm dưới da, là một đường rất nhuyễn, cong khúc khuỷu, màu xám hay đen do màu của phân con cái ghẻ tạo nên, kích thước khoảng vài mm, hơi nổi cộm dưới da, nhìn kỹ cũng thấy bằng mắt thường. Vị trí thường ở nếp kẻ tay, mặt bên các ngón, mặt trước cẳng tay, cùi chỏ, nách, quầng vú, quanh rốn, bộ phận sinh dục, mông, đùi, háng. Ở trẻ em thường ở lòng bàn tay, kẻ các ngón tay, lòng bàn chân, bộ phận sinh dục, mông, da đầu. Ngoài các triệu chứng trên còn một số triệu chứng không đặc hiệu như: dấu gãi trầy xước da do các móng tay, vết chàm hóa tạo những mụn nước tụ lại thành mảng. Nếu không điều trị kịp thời bệnh sẽ tồn tại lâu dài, bệnh có thể tái phát sau 25 ngày sau khi lành bệnh.
Về điều trị, bệnh được điều trị cho cả bệnh nhân và người tiếp xúc, thuốc thường chọn là benzoate de benzyl 10%. Cách điều trị thường không giống nhau, một số tác giả khuyên thoa khắp người trừ mặt, đầu một lần duy nhất, để trong 24 giờ sau tắm và thay quần áo, trường phái khác thì thoa 2 lần cách nhau 24 giờ, thuốc hiệu quả 90 - 95%. Hoặc dùng elenotol scabecid với tên thương mại là lindane, thuốc được thoa một lần duy nhất để 12 giờ rồi tắm. Đối với trẻ em nếu dùng benzoate de benzyl thì không để quá 12 giờ hoặc sử dụng lindane thì không để quá 6 giờ. Ở trẻ sơ sinh đề phòng ngộ độc thần kinh bởi benzoate, thoa 1 lần duy nhất để không quá 6 giờ rồi tắm, đối với lindane thì để không quá 4 giờ và chỉ thoa 1 lần duy nhất. Ngoài các thuốc trên, đối trẻ sơ sinh có thể dùng spregal (pyrethrine) phun lên thân mình để 12 giờ, không gây dị ứng, không độc nhưng kém hiệu quả hơn benzoate, dùng tốt cho trẻ sơ sinh. Ngoài thuốc đặc trị, cũng cần điều trị ngứa do ghẻ, dùng eurax crème thoa và uống antihistamine.
Về phòng bệnh tốt nhất là tránh tiếp xúc với nguồn bệnh, như với người đang mắc bệnh, không ngủ chung, không dùng chung quần, áo, chăn màng. Vệ sinh cá nhân hàng ngày với xà phòng, đặc biệt là ở các nếp như: kẻ các ngón tay, bẹn, rốn… Nếu trong gia đình hay tập thể có người bệnh cần điều trị dứt điểm để tránh lây lan, hấp quần áo ở nhiệt độ 600C ít nhất từ 5 - 10 phút.
BS.CKI. TRẦN QUỐC LONG