Tôi 36 tuổi, không nghiện rượu và thuốc lá. Vừa rồi tôi thấy sức khỏe giảm sút, ăn không ngon miệng nên đi khám bệnh. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy tôi bị bệnh gan nhiễm mỡ. Xin quý báo cho biết nguyên nhân gây bệnh và điều trị bệnh này có khó không? Tôi xin cảm ơn!
Nguyễn Văn Hoan (Hà Nội)
Cho đến nay đã xác định có 4 cơ chế gây ra sự tích tụ mỡ trong tế bào gan, gồm: chế độ ăn quá nhiều dầu mỡ hoặc các acid béo; tăng sự phân phối mỡ đến tế bào gan; do tăng tổng hợp acid béo ở bên trong ty lạp thể hoặc giảm quá trình oxid hoá beta các acid béo trong các tế bào gan; do giảm sự bài xuất mỡ ra khỏi tế bào gan; do tăng vận chuyển carbohydrat (thức ăn nguồn gốc từ tinh bột) đến gan quá nhiều, sau đó do hiện tượng đường phân ở gan làm gia tăng acid béo ở gan. Nguyên nhân gây nên bệnh này thì có nhiều, đó là:
Gan nhiễm mỡ do rượu: Đây là nguyên nhân hàng đầu và có tính chất quan trọng nhất trong việc gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ. Mức độ nặng hay nhẹ của bệnh phụ thuộc vào thời gian mắc chứng gan nhiễm mỡ và nồng độ rượu trong máu cao.
Gan nhiễm mỡ không do rượu: Cũng giống như gan nhiễm mỡ do rượu, gan nhiễm mỡ không do rượu có thể gặp từ hình thức nhẹ là gan nhiễm mỡ hay còn gọi là thoái hoá mỡ đến một hình thức tiềm tàng, sự nguy hiểm hơn đó là viêm gan mỡ không do rượu, trong một vài trường hợp có thể diễn tiến thành xơ gan hoặc ung thư gan.
Theo như bạn kể thì bạn không nghiện rượu, vì thế rất có thể bạn bị gan nhiễm mỡ không do rượu. Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ không do rượu có thể chia làm mấy nhóm sau: gan nhiễm mỡ do dinh dưỡng; gan nhiễm mỡ do nội tiết, do bệnh tiểu đường; gan nhiễm mỡ do chất hoá học như nhiễm độc phospho, arsenic, chì; gan nhiễm mỡ do miễn dịch; gan nhiễm mỡ do dùng một số loại thuốc có thể dẫn đến bệnh như các loại corticoid, tetracyclin, các thuốc chữa ung thư, các hormon sinh dục nữ...
Về điều trị gan nhiễm mỡ nói chung chủ yếu là dự phòng và làm giảm nguy cơ gây ra gan nhiễm mỡ, dựa vào yếu tố thường gặp ở Việt Nam là do rượu và do tăng lipid máu. Vì vậy trước hết cần tránh uống rượu bia nhiều, hạn chế ăn nhiều đường và mỡ, tập thể dục thường xuyên, tránh các thuốc gây độc cho gan và điều trị theo nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.
Điều trị viêm gan virút nếu có
Nếu có bệnh lý rối loạn lipid máu thì sử dụng các thuốc chống tăng mỡ máu cũng có tác dụng góp phần làm giảm tình trạng gan nhiễm mỡ.
Nếu có bệnh lý đái tháo đường, cần tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn, chế độ sinh hoạt, làm việc và uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, nhất là các thuốc có khả năng gây độc cho gan nói chung và khả năng gây nên bệnh lý gan nhiễm mỡ nói riêng, như đã trình bày ở trên; người bệnh cần có ý kiến của bác sĩ để tránh xảy ra các hậu quả đáng tiếc.
Còn trong trường hợp của bạn, bạn nên đến chuyên khoa khám và tìm nguyên nhân gây bệnh, lúc đó bác sĩ mới có chỉ định việc dùng thuốc cụ thể cho bạn được.
BS. Nguyễn Bạch Đằng