Bệnh nhân tên là N.V.N.L., 27 tuổi, được đưa vào Bệnh viện Nguyễn Tri Phương trong tình trạng đau lưng và đột ngột liệt 2 chân, mất cảm giác mắc tiểu. Qua thăm khám ghi nhận bệnh nhân bị tổn thương phù tủy và nhiều mạch máu dọc mặt sau tủy sống. Bệnh nhân được chụp mạch máu tủy số hóa xóa nền (DSA) và thấy luồng thông nối bất thường từ động mạch rễ tủy với tĩnh mạch dẫn lưu chạy dài bên cạnh tủy sống. Các bác sĩ đã đưa 1 ống thông đến vị trí dò và bơm vật liệu tắc mạch để bít luồng thông nối bất thường này.
Sau can thiệp bệnh nhân dần hồi phục 2 chân và có cảm giác mắc tiểu.
Hình ảnh dò mạch máu dưới DSA của bệnh nhân.
Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Lê Đức Định Miên, Phó Phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết, bệnh nhân L. đã mắc bệnh lý hiếm gặp do sự thông nối bất thường của hệ động và tĩnh mạch tủy sống gây ra rối loạn vòng tuần hoàn mạch máu nuôi tủy. Tĩnh mạch quanh tủy giãn lớn do thông nối với dòng chảy áp lực cao từ động mạch gây ra chèn ép, tắc nghẽn và có thể gây xuất huyết. Điều này gây ra tình trạng phù tủy và rối loạn chức năng hoạt động tủy sống dẫn tới yếu liệt tứ chi, rối loạn hoạt động bàng quang tùy thuộc vào vị trí tổn thương của tủy.
Sau phẫu thuật bệnh nhân đã hồi phục 2 chân và có cảm giác mắc tiểu.
TS.BS. Phạm Anh Tuấn, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh cho biết thêm, dị dạng mạch máu tủy sống là bệnh lý hiếm (5-10 phần triệu dân). Đây là loại bệnh bẩm sinh, do sự rối loạn trong quá trình phát triển mạch máu thời kỳ bào thai. Bệnh có thể tiến triển âm thầm, không biểu hiện triệu chứng, nhưng có thể dẫn đến liệt đột ngột, hoặc “cái chết bất ngờ”. Nhóm tuổi có biểu hiện dị dạng mạch máu tủy sống thường ở khoảng 30-60 tuổi.
Tuy bệnh không thể phòng ngừa, nhưng điều chúng ta có thể làm là phát hiện và điều trị kịp thời. Trong trường hợp yếu 2 chân, 2 tay, tê toàn bộ hay một phần cơ thể, rối loạn hoạt động tiêu tiểu cần đến nơi cơ sở có các bác sĩ chuyên khoa thần kinh. Sự hồi phục của bệnh nhân tùy thuộc vào khoảng thời gian và mức độ trầm trọng của triệu chứng trước khi điều trị nên chúng ta cần nhận diện và điều trị càng sớm càng tốt.
Nếu không được điều trị, bệnh nhân có thể bị tàn phế hay tử vong do vỡ dị dạng gây thương tổn tủy, hoặc bị các biến chứng như: nhiễm khuẩn lở loét do nằm bất động, liệt hai chân, tiêu tiểu không tự chủ... Người bệnh còn trở thành gánh nặng cho gia đình, vì phải chăm sóc nuôi dưỡng rất tốn thời gian, kinh phí.
Điều trị bệnh dị dạng mạch máu tủy tùy vào mức độ của bệnh mà có thể bệnh được chữa khỏi, hay chỉ điều trị được một phần, có trường hợp không điều trị được.
Phẫu thuật loại bỏ dị dạng là phương pháp được thực hiện từ lâu. Hiện nay người ta còn áp dụng nhiều phương tiện can thiệp hiện đại, với kỹ thuật này, người ta luồn các ống nhỏ từ động mạch đùi đi đến khối dị dạng mạch máu tủy, rồi làm bít tắc khối dị dạng, làm xẹp khối dị dạng, ngăn chặn khối dị dạng vỡ. Kỹ thuật này không để lại sẹo, bệnh nhân có thể xuất viện sau 48 giờ.
