Được thí điểm tại Việt Nam từ năm 2008, đến nay điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đã triển khai tại hàng trăm cơ sở điều trị tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới, tỷ lệ tuân thủ điều trị sau 6 tháng đạt 80% được xếp loại tốt, ở Việt Nam tỷ lệ này đạt tới 83%.
Uống Methadone cả tháng chỉ mất vài trăm nghìn
Anh Nguyễn Anh Tuấn, ở Hai Bà Trưng, Hà Nội (tên nhân vật đã được thay đổi) chia sẻ với phóng viên, 10 năm trước, anh là một người nghiện ma túy. Nhưng kể từ khi biết được việc điều trị bằng thuốc thay thế Methadone, anh đã tham gia chương trình từ đó đến nay.
"Việc dùng thuốc methadone không tốn kém, nếu dùng methadone 1 tháng chỉ bằng tiền chúng tôi chơi ma túy 1 ngày. Trước kia tôi chơi thuốc mất 400-500 nghìn một ngày, nhưng uống methadone chỉ mất vài trăm nghìn 1 tháng", anh Tuấn nói.
Trước kia việc đăng ký vào chương trình rất khó khăn với nhiều thủ tục rườm rà, nhưng đến nay, thủ tục đã đơn giản đi rất nhiều. Người có nhu cầu tham gia chương trình uống methadone chỉ cần đến cơ sở điều trị Methadone đăng ký tại cơ sở kèm theo bản photo chứng minh thư, căn cước công dân hoặc sổ hộ khẩu là được vào chương trình.
ThS.BS. Nguyễn Thị Tuyết Mai - Trưởng Cơ sở Điều trị Methadone quận Hai Bà Trưng cho biết, bệnh nhân chỗ chúng tôi đang uống thuốc có đóng phí, chỉ 8500đ/ ngày, nếu so với 200.000đ/ ngày hút chích thì đã tiết kiệm rất nhiều tiền cho bản thân người bệnh và cả xã hội.
Theo nghiên cứu, 1 USD đầu tư cho Methadone hiệu quả gấp 9 lần so với số tiền đầu tư. Tại Mỹ, chi phí điều trị Methadone ngoại trú cho một bệnh nhân một năm là 3.500 USD so với 19.650 USD cho một người điều trị biện pháp cai nghiện nội trú (rẻ hơn 5,6 lần).
Còn tại Việt Nam, rõ ràng uống methadone đang chứng minh đem lại nhiều lợi ích về kinh tế. ThS.BS. Nguyễn Thị Tuyết Mai cho hay, riêng tại cơ sở điều trị Methadone quận Hai Bà Trưng mỗi ngày có 649 người đến uống methadone. Mỗi bệnh nhân khi uống methadone giảm được ít nhất 200.000 đồng dùng ma túy/heroin mỗi ngày, 100 người là 20 triệu…. Với hơn 600 người dùng thuốc sẽ tiết kiệm được rất nhiều tiền cho xã hội.
Dùng Methadone đem lại nhiều lợi ích cho người bệnh như giảm cơn thèm thuốc, giảm các nguy cơ với sức khỏe
Anh Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ: "Trước kia khi dùng ma túy, sức khỏe tôi rất yếu không làm được gì. Sau khi dùng Methadone sinh hoạt tôi dần trở lại như cũ, sức khỏe ngày càng cải thiện và ổn định trở lại. Chỉ cần có nghị lực, mình sẽ vượt qua được. Sau 2 năm uống Methadone, sức khỏe của tôi đã trở lại bình thường, mới đây tôi đã xây dựng gia đình và sắp chào đón thành viên mới của gia đình chúng tôi".
Theo các chuyên gia y tế, Methadone là chất dạng thuốc phiện, nó cũng được xếp vào loại các loại thuốc gây nghiện khác, nhưng không gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương và tổn thương não ở liều điều trị.
Việc người bệnh dùng methadone có sự giám sát của nhân viên y tế, độ dung nạp ổn định nên ít tăng liều, thời gian bán huỷ kéo dài đến 24 giờ nên người bệnh chỉ cần sử dụng 1 lần trong ngày là đủ và không còn hiện tượng vật vã do thiếu thuốc như heroin. Khi điều trị methadone ở liều ổn định, bệnh nhân dần dần mất thói quen sử dụng heroin, giảm cảm giác thèm ma túy, giảm tần suất sử dụng, giảm tử vong do sốc thuốc và giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B, C…. Về mặt xã hội, việc rời xa ma túy/heroin sẽ làm giảm tình trạng phạm tội, giúp người nghiện cân bằng trạng thái tinh thần, phục hồi chức năng tâm lý, ổn định cuộc sống, tái hòa nhập với gia đình, cộng đồng và có thể tìm việc làm để trợ giúp gia đình….
ThS.BS. Nguyễn Thị Tuyết Mai cho rằng, khi có Methadone thay thế người nghiện sẽ ít dùng dần heroin, giảm liều, tiến tới ngừng sử dụng heroin. Khi lên cơn nghiện, những người nghiện hút, chích thường hay hút chung, chích chung làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B, C. "Khi uống methadone, nếu không dùng theo đường tiêm chích thì sẽ không có nguy cơ lây nhiễm HIV", ThS.BS. Nguyễn Thị Tuyết Mai khẳng định.