Bệnh xảy ra ở mọi chủng tộc, nam – nữ như nhau, tuy nhiên, yếu tố gia đình cũng được ghi nhận khi 20% có thành viên trong gia đình mắc bạch biến.
Biểu hiện của bạch biến
BS. Bạch Sương cho biết, đó là những dát, mảng mất sắc tố, có thể ở bất cứ vùng da nào trên cơ thể nhưng thường gặp ở quanh các lỗ tự nhiên (mắt, mũi, miệng, rốn và bộ phận sinh dục) và những vị trí dễ bị chấn thương như cùi chỏ, đầu gối. Diễn biến tự nhiên của bệnh hoặc là lan nhanh trong nhiều tháng rồi ổn định, hoặc lan ra cơ thể trong nhiều năm.
“Một số bệnh tự miễn như viêm tuyến giáp Hashimoto, suy giáp hoặc cường giáp, thiếu máu ác tính, lupus đỏ, viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường phụ thuộc insulin, vẩy nến, rụng tóc từng mảng, ung thư dạ dày cũng đã được ghi nhận có phối hợp với bệnh bạch biến, đặc biệt trong nhóm bạch biến toàn thân có tính cách gia đình”, BS. Bạch Sương nhận xét.
Bệnh gây mất thẩm mỹ, từ đó ảnh hưởng đến tâm sinh lý và chất lượng cuộc sống của người bệnh, nhất là ở những người có làn da sẫm màu.
Cần tránh các yếu tố thuận lợi phát triển bệnh như ánh nắng, chấn thương. Theo các chuyên gia da liễu, ánh nắng mặt trời sẽ gây bỏng, làm tổn thương lan rộng, làm các tổn thương bạch biến trở nên nổi bật hơn trên nền da sạm xung quanh do cháy nắng. Nhiều phương cách điều trị được áp dụng: điều trị nội khoa bằng thuốc (bôi tại chỗ, toàn thân), bằng các phương pháp vật lý và điều trị ngoại khoa.
Ảnh minh họa
Điều trị tẩy sắc tố da trong bệnh bạch biến
Điều trị tẩy sắc tố da trong bạch biến là một lựa chọn cho những bệnh nhân không đáp ứng với điều trị thông thường, có diện tích da bệnh rộng lớn (80%), có làn da ngăm và sự mất thẩm mỹ của bệnh ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Tuy nhiên, BS sẽ phải tư vấn cho bệnh nhân khi áp dụng liệu pháp này như chi phí, thời gian điều trị, sự mất vĩnh viễn sắc tố da…
Quang trị liệu
Cơ chế điều trị được giải thích bao gồm loại bỏ các kháng thể, ngăn chặn sự phá hủy tế bào sắc tố và kích thích các cytokine. Quang trị liệu nói chung không phù hợp cho những người bị bạch biến có làn da quá trắng và thường được tiến hành 2 lần/tuần cho mỗi giai đoạn kéo dài 3 - 4 tháng. Thời gian điều trị có thể kéo dài cho đến khi các tổn thương giảm sắc tố hồi phục hoàn toàn hoặc tối đa 1 - 2 năm.
Việc tránh bị bỏng (biểu hiện đỏ da, giộp da, bong da, ngứa hay đau) là quan trọng, điều này có thể làm bạch biến nặng hơn.
Ngoại khoa
Được chỉ định:
- Bạch biến thể khu trú hoặc bạch biến thể đoạn.
- Vị trí đáp ứng kém với điều trị thông thường (môi, ngực, núm vú và cơ quan sinh dục).
- Bệnh ổn định là tiêu chí quan trọng.
Điều trị ngoại khoa sẽ loại bỏ những lớp ở trên của vùng da tổn thương (bằng cách cạo, bào mòn, sử dụng giấy ráp hay laser) và thay thế bằng vùng da chứa sắc tố lấy từ vị trí khác. Việc tư vấn cho bệnh nhân về kết quả rất quan trọng trước khi phẫu thuật.
Theo BS.CKII. Trương Lê Đạo, BV. Da liễu TP.HCM, hiện nay có nhiều phương pháp điều trị bạch biến, phẫu thuật có thể là lựa chọn điều trị thay thế hay trong trường hợp kháng trị. Phẫu thuật dựa vào nguyên tắc chung: ghép tế bào hắc tố từ da có sắc tố bình thường đến vùng da mất sắc tố. Nhiều phương pháp điều trị ngoại khoa thông dụng cho ghép thượng bì (gồm ghép dùi lỗ nhỏ và ghép mụn nước) và cấy ghép tế bào thượng bì như phương pháp chuyển tế bào sắc tố (melanocyte transfer).
Ghép tế bào thượng bì không nuôi cấy cho khả năng tái tạo sắc tố da bạch biến hơn nhiều lần vùng da cho và có thể hoàn thành trong vài giờ trên cơ sở ngoại trú. Mặc dù kỹ thuật này có nhiều lợi thế so với các kỹ thuật phẫu thuật khác, nó đòi hỏi BS được đào tạo và có cơ sở được trang bị đầy đủ.
