Hiện nay, nhiều trào lưu có nguồn gốc từ nước ngoài du nhập vào Việt Nam nhưng được người trẻ “tiếp biến” có chọn lọc và có ý thức. Trào lưu chụp ảnh hoài cổ đang thịnh hành với giới trẻ nước ta hiện nay là một minh chứng.
Trào lưu chụp ảnh hoài cổ với tên gọi “Now and Then” (tạm dịch: xưa và nay) du nhập vào nước ta cách đây không lâu. Trên thế giới, “Now and Then” được khởi xướng bởi nhiếp ảnh gia nổi tiếng người Phần Lan Wilma Hurskainen. Đó là một bức ảnh gia đình được chụp từ nhiều năm trước được ghép với bức ảnh của thì hiện tại, khung cảnh vẫn như xưa, nhưng sự đổi thay thú vị lại nằm ở chính các thành viên trong ảnh: sự trưởng thành, nét mặt và biểu cảm của họ...
Tại Việt Nam, “Now and Then” đã có nhiều sự khác biệt đáng kể, thể hiện ở cách dàn dựng và những ý tưởng mới lạ của giới trẻ Việt. Gần đây, bộ ảnh Hà Nội xưa và nay do một nhóm bạn trẻ Hà Nội chụp tại các địa điểm lịch sử và giới thiệu với cư dân mạng cho thấy ý thức của họ trong việc gìn giữ và quý trọng quá khứ hào hùng của dân tộc.
Bình An là người đầu tiên lên ý tưởng và theo sát dự án này tại Việt Nam. Đam mê nghệ thuật nhiếp ảnh, chàng trai 21 tuổi cho biết, dù chỉ là một bộ ảnh “chơi chơi”, nhưng anh muốn mang đến những cảm nhận và trải nghiệm thú vị cho người xem.
Bình An đã cùng nhóm bạn lựa chọn điểm “mở hàng” là cầu Long Biên. Tại đây, họ đã thực hiện được tác phẩm khó quên khi cùng lúc phải làm 2 việc: tái hiện khung cảnh cầu Long Biên xưa và thể hiện vẻ đẹp hiện tại của nó. Tiếp đó là một trong những con đường là nơi hội tụ dấu tích nghìn năm văn hiến và lưu giữ hồn xưa thành cổ tại di tích Hoàng thành Thăng Long như đường Hoàng Diệu. Chưa dừng lại ở đó, các bạn trẻ còn tìm về chợ Hà Nội xưa với những gánh, mẹt hàng cùng nhiều mặt hàng thiết yếu, đơn giản.
Bộ ảnh Hà Nội xưa và nay không chỉ thành công trong việc tôn vinh giá trị kiến trúc và phong cảnh mà mục đích tái hiện hình ảnh người xưa cũng mang đến những giá trị nghệ thuật thú vị khi được so sánh với hình ảnh của người nay. Đó là các bức ảnh cho người xem thấy, thường thì người xưa hay mặc áo sơ mi, quần tây, áo dài trắng giản dị và xe đạp Thống Nhất; hiện tại thì giới trẻ Hà Nội ngày nay vẫn chuộng những trang phục ấy nhưng đã mang hơi hướng cách điệu và năng động hơn rất nhiều.
Do đó, dễ dàng nhận thấy sự khác biệt của trào lưu chụp ảnh hoài cổ do nhóm bạn trẻ Việt thực hiện chính là họ không sử dụng hình ảnh có sẵn trong quá khứ để lồng ghép với hình ảnh của hiện tại, mà chính họ tái hiện quá khứ sau một quá trình tìm tòi và nghiên cứu lịch sử.
Để làm được điều đó, ngoài kiến thức lịch sử, kĩ năng chọn bối cảnh, người mẫu và trang phục, tác giả của bộ ảnh phải sử dụng đến những hiệu ứng ảo diệu để “phủ màu” thời gian lên những bức ảnh của thì hiện tại, mang đến cho người xem những cảm xúc nhất định.
Nhìn vào trào lưu chụp ảnh hoài cổ gợi lên cho chúng ta niềm vui nho nhỏ. Đó là minh chứng cho thấy người trẻ vẫn luôn coi trọng những giá trị truyền thống trong quá khứ, đồng thời luôn khám phá để truyền đi những thông điệp tốt đẹp cho cuộc sống hôm nay.
Nam Phương
