Việc sơ cứu rất quan trọng, có thể ảnh hưởng tới sự sống còn hoặc mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh nhân. Sơ cứu đúng cách sẽ hỗ trợ người bệnh khi chưa có được sự trợ giúp của y tế, giúp ích cho điều trị tiếp theo đó.
Những bệnh cấp cứu sau đây thường gặp:
Bệnh tim mạch: Tai biến mạch máu não, tai biến mạch vành tim, biến chứng của bệnh tăng huyết áp, huyết áp thấp, suy tim cấp.
Bệnh về tiêu hóa: Chảy máu trong hoặc nôn ra máu do loét dạ dày, ung thư, ngộ độc thức ăn, nước uống, tiêu chảy cấp, dị vật thực quản.
Bệnh hô hấp: Viêm phổi cấp, cơn hen phế quản, ho ra máu, tắc thở do trào tắc khí quản.
Bệnh tâm thần kinh: Cơn kích động, cơn động kinh, hôn mê, liệt, rối loạn tiền đình nặng.
Ngoài ra còn gặp những chấn thương do chảy máu, gãy xương, sai khớp, tổn thương não tủy...
Đặt người bệnh nằm yên trên mặt phẳng, không vội vàng di chuyển hay vác chạy.
Những điều cần làm khi sơ cứu: Bình tĩnh đặt người bệnh nằm yên tĩnh ngay tại chỗ, nới bớt thắt lưng, quần áo, tránh để lạnh quá hay nóng quá. Nếu người bệnh còn tỉnh nên động viên họ yên tâm, đừng quá hoảng sợ. Nếu bị chấn thương gây chảy máu nhiều, tạm thời dùng băng ép, garo cầm máu ngay sát trên chỗ tổn thương. Nếu có gãy xương, đặt nạn nhân nằm bất động hoặc buộc nẹp tạm thời ở tay chân...
Những điều không được làm khi sơ cứu: Vội vàng xoa bóp tim ngoài lồng ngực hoặc hô hấp nhân tạo. Hoảng hốt di chuyển bệnh nhân không đúng cách, vác, chạy. Tiêm hay cho uống thuốc khi chưa rõ bệnh. Tập trung đông người gây ồn ào, ngột ngạt làm người bệnh thêm hoảng sợ.
Một số cách sơ cứu điển hình:
Sơ cứu khi gãy xương đùi: Buộc chân đau vào chân lành ở 3 đoạn - Cổ chân với cổ chân, đầu gối với đầu gối, đùi với đùi, sau đó đặt nhẹ nạn nhân lên cáng rồi vận chuyển đến cơ sở y tế.
Sơ cứu khi bị tăng huyết áp: Để người bệnh nghỉ ngơi, thư giãn hoàn toàn. Dùng máy đo huyết áp để xác định mức độ tăng và có biện pháp xử lý phù hợp. Để hạ huyết áp có thể cho người bệnh uống một cốc nước ép cần tây hoặc cà rốt.
Sơ cứu khi bị tụt huyết áp: Tùy vào vị trí, nhanh chóng để người bệnh ngồi ở nơi thoáng mát hoặc đặt nằm trên giường, đầu hơi thấp, nâng cao 2 chân. Hãy cho người bệnh uống 2 cốc nước tương đương 480ml vì uống nước giúp điều tiết huyết áp, hoặc cho uống trà gừng, nước sâm...
