Phẫu thuật thẩm mỹ (PTTM) mắt đang là giao diện của 3 chuyên khoa: mắt, hàm mặt và chuyên ngành PTTM.
Trong bài viết này, chúng tôi xin giải đáp những băn khoăn chủ yếu về hình dáng bề ngoài của con mắt, hướng xử trí và những lời khuyên cơ bản với người bệnh, người có dự định phẫu thuật thẩm mỹ mắt.
Nếu bạn băn khoăn về các dạng u cục và nốt ruồi trong và ngoài mắt thì bạn nên đến khám chuyên khoa mắt. Lĩnh vực khối u trong chuyên khoa mắt là một chuyên ngành khá phức tạp. Ngoài việc phẫu thuật viên cần đào tạo bài bản, có labo giải phẫu bệnh tương đối hiện đại thì tính dám làm và làm đến cùng với các khối u là điều các bệnh nhân nên cân nhắc khi lựa chọn cơ sở điều trị. Phẫu thuật cắt bỏ u luôn phải kèm theo xét nghiệm giải phẫu bệnh và phẫu thuật tạo hình sau đó. Chính vì vậy đây nên là công việc của chuyên khoa mắt.
Các dị tật bẩm sinh tại mắt có vô số. Trong đó phải kể đến các dị hình tại mi như: hẹp khe mi, quặm và lật mi bẩm sinh, khuyết mi và cầu dính mi. Rối loạn vế kiến tạo góc trong mắt cũng gây lo lắng cho nhiều phụ huynh. Cả hai vấn đề trên chúng tôi đều có thể giải quyết ổn thoả bằng phẫu thuật, trong đó điều kiện khá quan trọng là phẫu thuật phải được tiến hành trong điều kiện gây mê và theo dõi sát sao. Với các dị tật của nhãn cầu thì PTTM trở nên hàng thứ yếu do nhóm dị tật này thường đi kèm với mù bẩm sinh, dị tật vùng sọ mặt và các dị hình của các hệ cơ quan khác. Do vậy, ta nên chú tâm đến chức năng nhìn hơn là việc xấu đẹp của mắt.
Sụp mi và lác các loại là một chuyên khoa sâu của nhãn khoa. Nguyên nhân phức tạp, hậu quả đôi khi là suy giảm hoặc mất chức năng của cơ quan thị giác, nặng hơn có thể là sinh mệnh nữa nếu có khối u tại mắt gây ra lác hoặc sụp mi. Bệnh nhân và các bậc phụ huynh có thể đến khám và xin tư vấn tại phòng khám chuyên khoa mắt trẻ em khi có các vấn đề có liên quan.
Phẫu thuật làm đẹp mi mắt được định nghĩa là tất cả những can thiệp ngoại khoa với mục đích sửa chữa, di chuyển, thêm hoặc cấy mô vào mi. Mục đích của phẫu thuật này trái ngược với những loại hình phẫu thuật đã nêu ở phần trên: không nhằm mục đích phục hồi chức năng hay phục hồi cấu trúc bị tổn hại do chấn thương, viêm nhiễm, khối u và dị tật bẩm sinh. Như vậy đây là loại hình phẫu thuật mang tính cá nhân cao, chịu chi phí cao. Các bác sĩ mắt có thể thực hiện các phẫu thuật sau đây tương đối dễ dàng: phẫu thuật sụp mi, quặm hay ngược với nó là lật mi, sa da mi hay thừa da mi, thoát vị mỡ hốc mắt, da mi quá nhăn nheo, chỉnh sửa lông mày về cả vị trí và hình dáng. Ngoài việc thực hiện bằng dụng cụ và phương tiện cầm máu thông thường thì việc sử dụng laser CO2 và laser ERBIUM từ năm 1980 trở lại đã đem đến những thành công nổi trội cho các bác sĩ làm đẹp mắt. Nhờ những ưu điểm: kiểm soát tốt độ sâu và tính chính xác của đường rạch; tính năng cầm máu tuyệt hảo; kỹ thuật gần như không đau, chăm sóc sau mổ được giảm thiểu được đa phần bệnh nhân chấp nhận nên hai loại laser này được sử dụng rộng rãi để làm bay hơi các tổn thương nhỏ và nông trên da mi, cắt bỏ u ác tính trên da mi nhất là ung thư liên bào đáy, loại bỏ u xơ thần kinh trên bệnh nhân có hội chứng Recklinghausen, tất cả các PTTM của mi: tạo hình mi, lấy da và mỡ thừa, rạch da cho các phẫu thuật khác... Bên cạnh đó laser ARGON cũng được dùng để điều trị các tổn thương lành tính và nông quanh mắt như u mao mạch, u nhú, u tuyến mồ hôi, lông xiêu... Sắm những thiết bị laser này không tốn kém lắm nhưng vấn đề là tay nghề của phẫu thuật viên và hành lang pháp lý để phẫu thuật viên yên tâm hành nghề thì lại vẫn còn là vấn đề đang bỏ ngỏ.
Điều trị nếp nhăn: Chúng ta có rất nhiều chế phẩm sinh học phục vụ cho điều trị ví như collagene, acide hyaluronique, acide polylactique. Đây là những chế phẩm sinh học có thể giáng hóa, vì vậy ít gây tác dụng phụ nhưng bù lại thì bệnh nhân phải điều trị theo liệu trình. Bơm mỡ hay dùng toxine botulique là những kỹ thuật đang là mốt thời thượng, tuy nhiên theo đuổi điều trị cũng rất công phu và hao tiền tốn của.
Xăm mi thẩm mỹ: Đa số bệnh nhân không hề than phiền gì về mắt sau xăm mi. Một số ít có rụng lông mi nhiều hơn, viêm dày bờ mi, ngứa mi, đường xăm mờ nhạt đi theo thời gian. Thế nhưng nói đây là biến chứng của xăm mi thì còn chưa chắc chắn, vì vấn đề tuổi tác hay tác hại của chất trang điểm hoặc yếu tố môi trường là những yếu tố đan xen.
Trong một cơ chế thị trường, dân trí ngày một cao thì nhu cầu làm đẹp của nhân dân chắc chắn sẽ tăng trong tương lai gần. Điều này đem lại cả cơ hội và thách thức cho các loại hình dịch vụ y tế.
BS. Hoàng Cương