Diếp cá để làm thuốc dùng tươi là phổ biế hoặc phơi khô để dùng dần. Dược liệu cả cây, trừ rễ.
Theo các thuốc sách cổ, diếp cá vị chua cay, mùi tanh như cá, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, sát khuẩn, lợi tiểu, tiêu thũng; chữa trĩ, đau mắt đỏ, nhiễm trực khuẩn mủ xanh, sốt, phát ban, viêm ruột kiết lỵ, bí tiểu tiện…
Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy: Diếp cá tác dụng chống viêm, ức chế mạnh với nhiều loại vi khuẩn và virus cúm. Đặc biệt trong diếp cá còn có chứa chất decanoyl acetaldehyde, là một hoạt chất có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.
Rau diếp cá tiêu viêm
Hỗ trợ điều trị lao phổi, áp-xe phổi, viêm khí phế quản, ho sốt: Diếp cá 30g, lô căn 30g. Sắc uống thay trà. Có thể thêm đường cho dễ uống.
Hỗ trợ điều trị viêm khí phế quản, sốt ho nhiều đờm: Lá diếp cá 60g, lá tỳ bà 20g. Các vị trên ép lấy nước, thêm 100ml nước ép bí đao, chia uống trong ngày.
Hỗ trợ điều trị viêm phổi cấp, viêm đường tiết niệu, sốt, ho, tiểu rắt, tiểu buốt, nổi ban dị ứng: Diếp cá 30g, kim ngân hoa 15g, bạch mao căn 30g, liên kiều 15g. Sắc uống thay trà hàng ngày
Rau diếp cá trị sốt, ho, viêm đường tiết niệu
Chữa trĩ sưng đau: Diếp cá 50g nấu nước đặc, xông hậu môn, Nước nguội, còn hơi ấm dùng rửa sạch trĩ. Bã đắp vào nơi tổn thương, cố định bằng băng dính.
Chữa đơn sưng, cả người nóng sốt mẩn đỏ: Diếp cá, cỏ nhọ nồi, cải rừng, xương sông, dưa chuột, khế, đơn đỏ, huyết dụ, nhài, mía dò. Tất cả dùng lá, mỗi vị 15g; xích hoa xà 3 lá, bí đao 3 miếng, củ nâu 3 miếng. Tất cả giã nát, thêm nước, lọc lấy nước uống, bã xoa vào chỗ sưng đỏ.
Một số bài thuốc kinh nghiệm
Chữa sởi: Diếp cá 16g, rau dệu 16g, đậu chiều 12g, cam thảo đất 12g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400ml nước , còn 100 ml. Uống làm 2 lần trong ngày. Công dụng: thúc sởi phát ra ngoài.
Chữa tiểu tiện sẻn, tiểu buốt, tiểu dắt: Rau diếp cá 30g, rau má 20g, mã đề 20g. Tất cả dùng tươi, rửa sạch, vò nát lọc lấy nước, uống.
Chữa kinh nguyệt không đều: Diếp cá 30g, ngải cứu 30g. Dùng tươi rửa sạch, cắt nhỏ, giã nát, lọc lấy nước, uống.
Điều trị sỏi thận ( khi sỏi còn nhỏ): Diếp cá 20g, cam thảo đất 15g, rau dệu 15g. Sắc uống. Uống liên tục 20-30 ngày.
Hoặc dùng bài : Diếp cá (sao vàng). Ngày dùng 6-12g. Hãm với nước sôi uống thay trà hàng ngày.
Bạch mao căn trong bài thuốc điều trị viêm phổi cấp
Chữa viêm tắc tia sữa: Diếp cá 30g, lá cải trời 30g. Tất cả dùng tươi, giã nát, thêm nước,lọc lấy nước cốt uống. Bã thuốc chưng nóng với giấm đắp.
Chữa viêm phổi: Diếp cá, kim ngân hoa, lô căn, liên kiều, mỗi vị 20g; thạch cao 40g; hạnh nhân, hoàng liên, hoàng cầm, mỗi vị 12g; ma hoàng 8g, cam thảo 5g
Cách dùng: Thạch cao sắc trước 15 phút; hoàng liên giã dập, cho các vị thuốc vào sắc uống trong ngày.
Nếu khó thở gia đình lịch tử 12g, tang bạch bì 12g;
Nếu ho ra máu gia bạch mao căn 12g.
Chữa viêm xoang: Diếp cá 20g, thạch cao 40g, kim ngân hoa 16g; tân di, hoàng cầm, chi tử, tri mẫu, mạch môn mỗi vị 12g.
Cách dùng: Thạch cao sắc trước 15 phút, sau đó cho các vị thuốc vào, sắc uống.
Nếu sốt, nhức đầu, sợ lạnh: bỏ hoàng cầm, mạch môn; Gia ngưu bàng 12g, bạc hà 12g.
Mời các bạn xem thêm:
Nam bác sĩ quân đội nghỉ hưu xung phong vào điểm nóng điều trị COVID-19