Vì vậy, việc hiểu biết về những nguyên nhân thường gặp dẫn đến suy thận cấp và cách phòng là vô cùng quan trọng.
Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp dẫn đến suy thận cấp
- Do lối sống: Nếu lối sống không khoa học có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến chức năng của thận như việc ăn quá nhiều muối, đường, chất đạm, chất mỡ hoặc ăn ít rau quả, ít vận động, stress. Các yếu tố như thuốc lá, thực phẩm, nước, môi trường...cũng ảnh hưởng nhiều đến thận.
- Do sử dụng thuốc: Việc sử dụng thuốc tùy tiện, không theo chỉ định của bác sĩ, sử dụng thuốc theo mách bảo, liều không thích hợp,… có thể dẫn đến tổn thương thận và suy thận cấp. Ở một số bệnh nhân mắc bệnh mạn tính phải dùng dài ngày cũng có thể gây tổn thương thận và cuối cùng là suy thận cấp. Việc sử dụng các thuốc này cần được hướng dẫn, kê đơn của bác sĩ. Dưới đây là một số thuốc thường gặp có thể gây ngộ độc cho thận:
+ Thuốc kháng viêm không steroid.
+ Kháng sinh nhóm aminoglycoside.
+ Thuốc kháng lao.
+ Thuốc, hóa chất điều trị ung thư.
+ Thuốc cản quang.
+ Một số thuốc đông y không rõ nguồn gốc...
Do đó, khi sử dụng bất kì loại thuốc nào cũng cần phải cẩn trọng, tham khảo ý kiến của Bác sĩ, không nên tự ý dùng thuốc bừa bãi, có khả năng gây tổn thương thận cấp hoặc mạn tính, có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe về sau.
- Do ong đốt, rắn cắn, ngộ độc mật cá trắm cỏ... : Nếu bị ong đốt, rắn cắn... có thể dẫn đến tình trạng suy thận cấp. Tình trạng này vẫn còn là các nguyên nhân gây suy thận cấp ở một số vùng địa phương ở nước ta.
Ngoài ra, một số người ngộ độc mật cá trắm cỏ do quan niệm để điều trị nhiều loại bệnh như nhức mỏi, giảm thị lực, hen, mề đay... dưới hình thức nuốt sống trực tiếp hoặc pha trộn túi mật với nước, rượu hoặc mật ong...dẫn đến suy thận cấp.
- Do tuổi tác: Nếu tuổi càng cao, chức năng của thận càng giảm. Vì vậy khi có một yếu tố tác động vào cũng dễ xảy ra suy thận.
- Do bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường được xem là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận ở các nước đã phát triển và đang có xu hướng tăng nhanh ở Việt Nam. Ngoài ra, tiểu đường còn gây nhiều biến chứng lên các hệ cơ quan khác như tim mạch, mắt, thần kinh... Số người mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng thì tỷ lệ người tiểu đường có biến chứng thận (suy thận) ngày càng tăng cao.
Huyết áp tăng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy thận.
- Do bệnh tăng huyết áp: Khi bị tăng huyết áp nếu không được kiểm soát, điều trị tốt sẽ gây biến chứng suy thận. Đầu tiên sẽ gây ra tiểu đạm (đạm niệu), sau đó sẽ gây ra suy thận.
- Suy thận cấp do bệnh thận tiết niệu: Nếu mắc các bệnh như sỏi thận, trướng nước thận, viêm bể thận... nếu không điều trị tốt sẽ ảnh hưởng chức năng cơ quan này, dần dần gây biến chứng suy thận mạn. Các bệnh lý như hội chứng thận hư, viêm cầu thận không được điều trị tốt cũng sẽ gây suy thận.
- Mắc bệnh lý nhiễm khuẩn: Nếu mắc một số bệnh lý nhiếm khuẩn như: viêm cầu thận sau nhiễm khuẩn liên cầu, nhiễm khuẩn nặng do các vi khuẩn có độc lực cao có thể gây sốc nhiễm khuẩn và suy thận cấp.
- Do chấn thương: Một số chấn thương nặng gây dập nát cơ có thể gây suy thận cấp tính.
Bác sĩ Chuyên khoa I Ma Đình Đức – Phó trưởng khoa Ngoại Thận – Tiết niệu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang thăm khám cho bệnh nhân M. sau phẫu thuật.
Phòng ngừa suy giảm chức năng thận và suy thận
Để phòng suy thận thì việc tuân thủ những chỉ định của thầy thuốc là vô cùng quan trọng. Chúng ta cần chú ý những nguyên tắc sau:
- Không hút thuốc lá. Các nhà khoa học đã chứng minh rằng hút thuốc lá là một yếu tố gây ra tiểu đạm làm tổn thương thận.
- Không uống nhiều rượu.
- Nên ăn các thức ăn có lợi như ít muối, ít chất béo, ăn nhiều cá, rau quả, các loại thức ăn ít muối như thực phẩm tươi, trái cây,..
- Cần uống nước đúng cách, uống đủ nước, khoảng 2-3 lít một ngày tùy mức vận động, thời tiết.
- Tập thể dục đều đặn.
- Không tự ý dùng thuốc bừa bãi
- Nếu người bệnh có bệnh tiểu đường cần điều trị tốt đường máu ở mức bình thường và thường xuyên kiểm tra định kỳ chất đạm trong nước tiểu.
- Điều trị tốt bệnh lý tăng huyết áp, tăng mỡ máu và đặc biệt cần khám sức khỏe thường xuyên kiểm tra chức năng thận, các bệnh lý về thận.
Bệnh nhân T.V.M. (47 tuổi, trú tại huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang) tiền sử sỏi thận, đã phát hiện cách đây khoảng 1 năm, nhưng không nhập viện điều trị, mà ở nhà tự uống thuốc nam (thảo dược không rõ nguồn gốc). Bệnh nhân nhập bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang được chẩn đoán suy thận cấp vô niệu do sỏi niệu quản 2 bên. Sau đó các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cấp cứu cho bệnh nhân.
Hiện tại, sau mổ ngày thứ 3, sức khỏe bệnh nhân đã hồi phục tốt, các chỉ số chức năng thận và kali máu trở về bình thường, tiếp tục được điều trị tại Khoa Ngoại Thận – Tiết niệu của bệnh viện.
Trước đó, bệnh viện Bình Dân (TP.HCM) cũng tiếp nhận nhiều bệnh nhân suy thận cấp sau thời gian uống cỏ mực.
