Giải thích cho bước nhảy vọt đáng kể này đó chính là những tiến bộ trong: giáo dục, sức khỏe, phòng chống dịch bệnh và các phương pháp điều trị kỹ thuật cao. Tuy nhiên, ít người biết rằng những thói quen hằng ngày hoặc vấn đề di truyền có ảnh hưởng đến tuổi thọ của con người.
Trang web Prevention vừa công bố các nghiên cứu mới nhất về những dấu hiệu cho biết bạn có sống thọ hay không, kèm những lời khuyên về việc nên làm như thế nào để kéo dài tuổi thọ.
Mẹ trẻ. Nếu mẹ của bạn sinh bạn khi mới 25 tuổi hoặc nhỏ hơn số tuổi đó, bạn có gấp đôi khả năng sống đến 100 tuổi so với những người được sinh ra từ một người mẹ lớn tuổi, theo các nhà khoa học tại Đại học Chicago (Mỹ). Các nhà khoa học tin rằng vào độ tuổi từ 18-25, trứng của phụ nữ ở điều kiện tốt nhất và khi được thụ tinh, con cái của họ đảm bảo sẽ khỏe mạnh, ít bệnh tật và có cơ hội sống lâu hơn.
Thích uống trà. Cả hai loại trà xanh và trà đen đều chứa catechin - chất giúp các mạch máu thư giãn và bảo vệ trái tim. Trong một nghiên cứu trên hơn 40.500 nam giới và phụ nữ Nhật Bản, những người có thói quen uống từ 5 hoặc nhiều hơn tách trà xanh mỗi ngày ít có nguy cơ tử vong vì bệnh tim và đột quỵ. Các nghiên cứu khác liên quan đến trà đen cũng cho thấy kết quả tương tự. Bạn thực sự chỉ cần 1 hoặc 2 tách trà mỗi ngày là có thể bảo vệ sức khỏe của tim và đó cũng là cách để kéo dài tuổi thọ, Jeffrey Blumberg, tiến sĩ, giáo sư về khoa học dinh dưỡng tại Đại học Tufts (Mỹ) cho biết. Ngoài ra, nghiên cứu còn nói thêm việc thêm sữa vào trà có thể loại bỏ tác dụng bảo vệ tim mạch của trà, nhưng thêm chanh và mật ong thì rất tốt.
Thường xuyên đi bộ. Những người đi bộ khoảng 30 phút/ngày và thực hiện một cách đều đặn có thể kéo dài thêm tuổi thọ so với những người ít đi bộ, bất kể người béo hoặc gầy, theo một nghiên cứu gần đây được tiến hành trên 2.603 đàn ông và phụ nữ tại Mỹ. Tương tự, phụ nữ thừa cân có thể cải thiện sức khỏe tim mạch bằng cách thêm 10 phút vận động mỗi ngày, một nghiên cứu gần đây cho biết. Vì vậy, hãy đi bộ vào giờ ăn trưa hoặc tìm cách di chuyển nhiều hơn để có một cuộc sống chất lượng.
Tránh soda. Các nhà khoa học ở Boston (Mỹ) phát hiện rằng uống soda thường xuyên hoặc bổ sung loại thức uống này vào chế độ ăn uống hằng ngày sẽ làm tăng gấp đôi nguy cơ bị hội chứng trao đổi chất, với một nhóm các điều kiện, bao gồm: cao huyết áp, nồng độ insulin cao, dư thừa chất béo, tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và cả trầm cảm. Thủ phạm gây ra vấn đề này có thể là chất phụ gia tạo màu cho nước ngọt. Các nhà khoa học cũng cho rằng khi tiếp xúc thường xuyên với nước ngọt, vị giác có xu hướng ghiền chất ngọt, có thể dẫn đến tăng cân, tiến sĩ Vasan S.Ramachandran, giáo sư y khoa tại Đại học Boston (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu nói.
Đôi chân mạnh mẽ. Sức mạnh của đôi chân giúp cơ thể duy trì được sự cân bằng, linh hoạt và tăng độ bền. Khi có tuổi, những đặc tính này là chìa khóa để giảm nguy cơ té ngã và chấn thương, đặc biệt là gãy xương hông, thường dẫn đến suy giảm sức khỏe. Có đến 20% số bệnh nhân gãy xương hông chết trong vòng 1 năm do các biến chứng từ chấn thương. Cơ đùi yếu là một trong số những dấu hiệu cảnh báo sự suy yếu của tuổi già.
Joan Price, tác giả người Mỹ cuốn The Anytime, Anywhere Exercise Book gợi ý phương pháp tập luyện nhằm giúp cơ đùi chắc khỏe là: Đứng dựa lưng vào tường, từ từ sải chân ra và trượt xuống cho đến khi cơ thể như đang ở tư thế ngồi. Tư thế này phải đảm bảo đầu gối không cao quá các ngón chân và lưng dưới ép vào tường. Giữ cho đến khi đùi cảm thấy mỏi thì dừng lại. Thực hiện bài tập này mỗi ngày, giữ nguyên tư thế đó một vài giây mỗi lần.
Ăn thức ăn màu tím. Nho, quả việt quất, rượu vang đỏ… tất cả đều chứa polyphenol - hợp chất làm giảm nguy cơ bệnh tim và cũng có thể bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer. Polyphenol giúp giữ cho các mạch máu và động mạch linh hoạt và khỏe mạnh.
Theo tiến sĩ Robert Krikorian, giám đốc Trung tâm rối loạn nhận thức tại Đại học Cincinnati (Mỹ), cái gì tốt cho động mạch vành cũng tốt cho mạch máu của não bộ. Nghiên cứu sơ bộ cho thấy việc thêm nho vào chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện chức năng não. Hơn nữa, trong một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học phát hiện rằng ăn quả việt quất mỗi ngày có thể cải thiện thông tin liên lạc giữa các tế bào não và tăng cường trí nhớ.
Đảm bảo trọng lượng khỏe mạnh. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nhi khoa sau khi tiến hành khảo sát 137 người Mỹ gốc Phi từ sơ sinh đến 28 tuổi cho thấy tình trạng thừa cân ở độ tuổi 14 làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2 khi đến tuổi trưởng thành. Và người lớn bị bệnh tiểu đường tăng từ 2-4 lần khả năng phát triển bệnh tim mạch so với những người không bị tiểu đường, theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ.
Không thích bánh mì kẹp thịt. Ăn nhiều thịt đỏ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, theo một báo cáo do Viện Nghiên cứu ung thư Mỹ trình bày. Nguy cơ ung thư đại trực tràng cũng tăng lên 42% ở những người thích ăn thịt chế biến (chẳng hạn như xúc xích, thịt xông khói) mỗi ngày.
Các chuyên gia không chắc chắn lý do tại sao các loại thịt đỏ và thịt chế biến lại độc hại, nhưng một trong những nghi phạm được đem ra xem xét đó chính là chất gây ung thư có thể hình thành khi thịt được nướng, hun khói hoặc khi các chất bảo quản, chẳng hạn như nitrat được thêm vào.
Ăn nho giúp bạn giảm nguy cơ bệnh tim và bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer - Ảnh: Shutterstock
Bạn là sinh viên đại học. Một nghiên cứu của Trường Y Harvard (Mỹ) gần đây cho thấy những người có hơn 12 năm được giáo dục chính thức (ngay cả khi chỉ học được 1 năm đại học) sống thêm được 18 tháng so với những người chưa vào đại học.
Lý giải về điều này, các nhà khoa học cho biết khi nhận được nền giáo dục lâu dài, con người ít có cơ hội hút thuốc. Trong thực tế, chỉ có khoảng 10% người trưởng thành hút thuốc trong khi học đại học, và con số này lên đến 35% ở những người chỉ nhận một nền giáo dục đến bậc trung học hoặc ít hơn.
Thích bạn bè. Mối quan hệ tốt giữa các cá nhân được ví như một bộ đệm chống lại căng thẳng, tiến sĩ, giáo sư tâm lý Micah Sadigh tại Đại học Cedar Crest (Mỹ) phát biểu. Có người bên cạnh chia sẻ, động viên và hỗ trợ sẽ giúp bạn khỏe mạnh cả về tinh thần và thể chất. Căng thẳng mãn tính làm suy yếu hệ miễn dịch và các tế bào, cuối cùng rút ngắn tuổi thọ xuống 4-8 năm, theo một nghiên cứu.
Nếu người bạn thân của bạn tăng cân, nguy cơ tăng cân của bạn cũng tăng lên 57%, theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí New England Journal of Medicine. Để duy trì một lối sống lành mạnh, điều quan trọng là liên kết với những người có mục tiêu tương tự. Tham gia một nhóm giảm cân hay tập luyện với một người bạn thân sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn khi thực hiện một mình.
Đương đầu thách thức mới. Những người có khả năng đương đầu và xử lý những tình huống khó khăn có khả năng sống lâu hơn và có thể hạ thấp nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer xuống 89% so với những người rụt rè hoặc luôn có tâm lý lo sợ. Khi tập trung sự chú ý, trí óc được vận dụng tối đa và đó là điều kiện giúp bộ não hoạt động sắc nét hơn, Robert S. Wilson, tiến sĩ, giáo sư về khoa học thần kinh và tâm lý học tại Trung tâm Y tế Đại học Rush ở Chicago (Mỹ) cho biết.
Thiết lập mục tiêu cá nhân hay nghề nghiệp, và thử thách bản thân để đáp ứng chúng bằng một thời gian nhất định. Ngoài ra, hãy thử những điều kiện mới để kích thích bộ não. Chẳng hạn nếu bạn luôn đọc tiểu thuyết, hãy lấy một cuốn tự truyện để thay thế. Ngày hôm sau, cố gắng nhớ lại ba sự kiện mà bạn đã học được từ việc đọc sách... Đó chính là phương pháp tăng cường sức khỏe cho não bộ.
Không cần người giúp việc. Bằng cách hút bụi, lau sàn nhà hoặc cửa sổ trong vòng một giờ mỗi ngày, một người bình thường có thể đốt cháy khoảng 285 calo và làm giảm nguy cơ tử vong xuống 30%, theo một nghiên cứu được tiến hành ở 302 người trưởng thành trong độ tuổi 70 - 80 tại Mỹ.
