Bệnh tả là bệnh truyền nhiễm có các triệu chứng chính là tiêu chảy, mất nước và rối loạn điện giải cấp tính, có thể gây thành dịch lớn với tỷ lệ tử vong cao. Bệnh có thời gian ủ bệnh từ vài giờ đến 5 ngày; tuy nhiên cũng có hiện tượng người mang mầm bệnh không có triệu chứng. Bệnh tả lây theo đường tiêu hóa, phân – miệng do thực phẩm bị nhiễm bẩn. Dịch hay xảy ra ở những nơi có điều kiện vệ sinh thấp kém và thiếu các dịch vụ về y tế.
2.200 người nhiễm bệnh, 6 trường hợp tử vong
Theo đại diện của UNICEF tại Iraq, ông Peter Hawkins, dịch tả tại Iraq bắt đầu được ghi nhận tại một trại tị nạn ở Abu Ghraib, Baghdad từ tháng 9/2015 và đến nay đã ghi nhận ít nhất 2.200 người bị nhiễm bệnh tại 15/18 khu vực quản lý của Iraq, trong đó có 6 trường hợp tử vong. Trong số các trường hợp nhiễm bệnh có khoảng 20% là trẻ em. Dịch đã lan truyền sang các nước khu vực lân cận như Kuwait, Bahrain và Syria. Nguy cơ dịch tiếp tục gia tăng và lan sang các nước khác trong khu vực do có hàng triệu người dân chuẩn bị hành hương đến Iraq vào tháng 12. Đây là tháng lễ của người hồi giáo dòng Shi’ite.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xuất hiện dịch tả tại Iraq, trong đó chủ yếu do việc thiếu vệ sinh môi trường và dịch vụ y tế không đảm bảo cũng như các yếu tố khác. Dịch bệnh có thể liên quan đến việc thiếu nước sạch khu vực Euphrates và những đợt lũ mùa đông làm nhiễm bẩn các con sông, giếng nước và hệ thống dẫn nước.
Cuộc chiến chống quân đội hồi giáo IS đã khiến Chính quyền Iraq phải chi tiêu nhiều hơn cho quân sự đã làm giảm sự đầu tư đến cơ sở hạ tầng trong đó có hệ thống dịch vụ cấp nước sạch; đồng thời cuộc chiến đã làm ít nhất 3 triệu người bị mất nhà cửa phải sống trong các khu lều nơi thuận lợi cho việc lan truyền dịch tả do thực phẩm có thể bị nhiễm bẩn và thiếu nước sạch cũng làm gia tăng nguy cơ gây dịch bệnh.
Bệnh tả lây theo đường tiêu hóa, phân – miệng do thực phẩm bị nhiễm bẩn. Dịch hay xảy ra ở những nơi có điều kiện vệ sinh thấp kém và thiếu các dịch vụ về y tế.
Để ứng phó với dịch tả, UNICEF đang cung cấp nước đóng chai, muối Oresol và thiết lập các bể nước sạch tại cộng đồng, nhưng có thể không đủ vì thiếu kinh phí. Chính quyền Iraq cũng đã tạm hoãn khai giảng trên phần lớn lãnh thổ khoảng 1 tháng theo khuyến cáo để giảm nguy cơ mắc bệnh. Có thể có thêm 1,2 triệu trẻ có thể không được đến trường, trong khi đó đã có 700 nghìn trẻ không thể tham dự đủ cả năm học.
4 cách phòng bệnh tả
Hiện nay, Bộ Y tế Việt Nam đang theo dõi chặt chẽ tình hình dịch tả tại Iraq; tuy nhiên nhận định nguy cơ dịch tả từ Iraq xâm nhập vào nước ta là thấp do bệnh lây lan qua đường tiêu hóa, sự giao lưu thương mại, du lịch và lao động của Việt Nam và Iraq trong thời điểm hiện nay là không nhiều; tuy nhiên cũng không được chủ quan do bệnh tả có những trường họp người lành mang bệnh nên có thể có những du khách, người dân đi, đến và qua vùng dịch từ khu vực Iraq về Việt Nam có thể mang mầm bệnh xâm nhập vào nước ta.
Bệnh tả nguy hiểm, lây lan nhanh và dễ tử vong nhưng có thể đề phòng được. Trong điều kiện vệ sinh môi trường ở nước ta còn nhiều hạn chế, việc thực hiện an toàn thực phẩm của người dân còn chưa được đảm bảo; do đó để ngăn ngừa bệnh tả xâm nhập và lây lan ở nước ta, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các nội dung sau:
1. Vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường:
- Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh
- Mỗi gia đình có 1 nhà tiêu hợp vệ sinh, cấm đi tiêu bừa bãi. Đối với gia đình có bệnh nhân tiêu chảy cấp cần rắc vôi bột phủ kín bãi phân sau mỗi lần đi tiêu.
- Phân và chất thải của người bệnh phải được quản lý và xử lý đúng quy định.
- Tránh tập trung ăn uống đông người như ma chay, cưới xin, cúng giỗ.
- Hạn chế người ra, vào vùng đang có dịch
Rửa tay bằng xà phòng giúp phòng bệnh.
2. An toàn vệ sinh thực phẩm:
- Mọi người, mọi nhà đều thực hiện ăn chín, uống sôi.
- Không ăn rau sống, không uống nước lã.
- Không ăn các thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn đặc biệt là hải sản sống, gỏi cá, tiết canh, nem chua.
3. Bảo vệ nguồn nước và dùng nước sạch:
- Nguồn nước ăn uống phải được bảo vệ sạch sẽ.
- Tất cả nước ăn uống đều phải được sát khuẩn bằng hóa chất Cloramine B
- Cấm đổ chất thải, nước giặt, rửa đồ dùng của người bệnh xuống ao, hồ, sông, giếng.
4. Khi có người bị tiêu chảy cấp:
- Khi gia đình có người bị tiêu chảy cấp, phải nhanh chóng báo cáo ngay cho cơ sở y tế nơi gần nhất để được điều trị kịp thời.
Thúy Nga/ Theo Reuteur
Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế
