Theo GS.Nguyễn Gia Bình - nguyên bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai: Trong khi các nhà khoa học chưa phát minh ra vắc-xin phòng ngừa thì cơ thể với hệ miễn dịch khỏe mạnh chính là liều thuốc hữu hiệu nhất để chống lại được sự tấn công của virus. Vậy làm thế nào để giúp tăng cường hệ miễn dịch? Có nên dùng thuốc tăng cường miễn dịch không? Bài viết dưới đây sẽ giúp độc giả có thêm kiến thức về vấn đề này.
Cách hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch
Miễn dịch là một hệ thống gồm cấu trúc và tiến trình sinh học giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị bệnh tật. Nhiều người có khả năng không mắc một số bệnh tật nào đó mặc dù sống trong môi trường có nhiều vi khuẩn, virus gây bệnh nhờ sự miễn dịch. Như vậy, để hiểu một cách đơn giản, miễn dịch là khả năng phản ứng của cơ thể để chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài xâm nhập.
Hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại bằng hệ thống “hàng rào phòng thủ” dạng tầng có tính tăng dần từ cấp độ tế bào, mô tới các bộ phận.
- Đầu tiên, nếu các tác nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn) xâm nhập sẽ phải vượt qua lớp phòng thủ đầu tiên là các rào chắn vật lý như các hốc tự nhiên như mũi, miệng, mắt... và da. Do vậy câc biệt pháp hỗ trợ tăng cường sức mạnh cho tuyến phòng thủ đầu tiên này cao gồm:
Đeo khẩu trang đạt tiêu chuẩn để hạn chế hít phải mầm bệnh.
Rửa tay đúng cách với dung dịch sát khuẩn hoặc bằng xà phòng và nước sạch.
Rửa trôi, loại trừ virus, vi khuẩn bằng cách: súc miệng & họng bằng dung dich sát khuẩn, nhỏ mắt, mũi bằng thuốc nhỏ mắt mũi đạt tiêu chuẩn.
- Nếu virus, vi khuẩn xâm nhập được qua hàng rào này thì hệ miễn dịch bẩm sinh sẽ cung cấp một đáp ứng nhưng không đặc hiệu đối với nó. Khả năng này tùy từng cá thể mỗi người.
- Khi tác nhân gây bệnh vượt qua được đáp ứng bẩm sinh thì chúng sẽ gặp hàng rào bảo vệ thứ 3, đó là hệ miễn dịch thích ứng và cũng là lớp phòng thủ cuối cùng của hệ miễn dịch của cơ thể:
Tại đây, hệ miễn dịch điều chỉnh đáp ứng đấu tranh trong thời gian nhiễm trùng, làm cho nó đặc hiệu đối với tác nhân gây bệnh.
Hệ miễn dịch thích ứng có khả năng ghi nhớ và nhận biết một tác nhân gây bệnh đặc hiệu đã bị loại trừ. Nhờ đó mà nó có khả năng tấn công nhanh và mạnh hơn nếu có gặp lại tác nhân gây bệnh đó.
Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể chống lại dịch bệnh
Những tế bào tham gia vào chức năng của hệ miễn dịch là các tế bào bạch cầu, gồm 2 loại cơ bản là:
Đại thực bào có khả năng nuốt những tế bào lạ và các sinh vật xâm nhập vào cơ thể.
Lymphocytes (bạch cầu Lympho) có chức năng phá hủy chất lạ đồng thời sản xuất những chất hoạt động như người đưa tin cho phép hệ miễn dịch ghi nhớ và nhận biết những “kẻ xâm nhập”, nhờ đó mà hệ miễn dịch có thể tiêu diệt chúng.
Có nên dùng thuốc tăng cường miễn dịch?
Dùng thuốc tăng cường miễn dịch có tác dụng hỗ trợ tăng cường miễn dịch cho cơ thể bằng cách gia tăng các chức năng hoạt động chung, giúp cơ thể có sức đề kháng tốt. Trên cơ sở này sẽ gia tăng sự đáp ứng miễn dịch hoặc tác động kích thích các cytokin, interleukin làm cho tế bào miễn dịch tiết ra nhiều kháng thể chống lại tác nhân ảnh hưởng.
Thông thường, nếu sự đáp ứng của cơ thể bị suy giảm do già yếu, do mắc bệnh mạn tính, suy dinh dưỡng, người có hệ miễn dịch kém do bẩm sinh... thì cần phải sử dụng các loại thuốc tăng cường miễn dịch ngoài các loại vắc-xin chủ động tạo ra sự miễn dịch.
Bên cạnh đó, người dân có thể áp dụng các biện pháp khác như:
- Ăn chín uống sôi, không ăn đồ chưa chín kỹ.
- Uống nhiều nước ấm và giữ cho cổ họng luôn ấm và ẩm.
- Bổ sung vitamin cho cơ thể, đặc biệt vitamin A, có trong các thực phẩm: cà rốt, đu đủ, xoài, đào, khoai lang, bí đỏ; vitamin C có nhiều trong cam, chanh, bưởi, táo....
- Ăn tỏi: Tỏi có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ màng tế bào, chống nhiễm trùng, tăng số lượng và sức mạnh chống lại mầm bệnh của bạch cầu.
Tăng cường ăn rau củ quả giúp tăng cường hệ miễn dịch