Dị ứng thức ăn là gì?
Dị ứng thức ăn là sự xuất hiện của phản ứng quá mức từ cơ thể đối với một loại chất có trong thành phần thức ăn. Tình trạng này xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với một protein có trong thức ăn khi chúng ta ăn vào. Dị ứng thức ăn có thể biểu hiện dưới nhiều triệu chứng và mức độ khác nhau, nhưng phần lớn đều gây khó chịu, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.
Các phản ứng có hại gây ra bởi thức ăn cần được phân biệt bao gồm dị ứng thức ăn, ngộ độc thức ăn và không dung nạp với thức ăn. Theo nghiên cứu có khoảng 6% trẻ em và 3,7% người lớn dị ứng thức ăn. Các loại thức ăn hay gây dị ứng ở trẻ em gồm sữa bò (2,5%), trứng (1,3%), lạc (0,8%), lúa mì (0,4%), tôm cua (0,1%)… trong đó tỉ lệ dị ứng lạc đang có xu hướng tăng.
Người trưởng thành chủ yếu bị dị ứng với hải sản, hạt cây… Dị ứng với các chất bảo quản, các chất phụ gia trong thức ăn rất ít gặp. Dị ứng thức ăn có mối liên quan mật thiết với viêm da cơ địa dị ứng.
Cách nhận biết dị ứng thức ăn
Biểu hiện lâm sàng của dị ứng thức ăn có thể liên quan đến da, đường tiêu hóa, hệ tim mạch và đường hô hấp. Trong đó các biểu hiện thường gặp là:
- Nổi sẩn phù, ban đỏ, ngứa nhiều trên da.
- Nôn mửa hoặc đau dạ dày.
- Thở khò khè, thở rít.
- Khàn tiếng, khó nuốt.
- Phù lưỡi gây khó nói, khó thở.
- Da nhợt nhạt.
- Chóng mặt hoặc đau đầu nhiều.
- Sốc phản vệ (suy tuần hoàn, hô hấp…)
Hầu hết các triệu chứng liên quan đến thức ăn xảy ra trong vòng hai giờ sau ăn, thường bắt đầu trong vòng vài phút. Trong một số trường hợp rất hiếm, các phản ứng có thể bị trì hoãn từ bốn đến sáu giờ hoặc lâu hơn, ví dụ như bệnh viêm da cơ địa dị ứng ở trẻ em.
Một loại phản ứng dị ứng thức ăn chậm khác được biết đến là hội chứng viêm ruột do protein thức ăn - FPIES biểu hiện bằng một loạt các triệu chứng nghiêm trọng tại đường tiêu hóa, thường xảy ra từ hai đến sáu giờ sau khi bệnh nhân ăn sữa, đậu nành hoặc một số loại ngũ cốc khác.
Bệnh chủ yếu xảy ra ở trẻ sơ sinh lần đầu tiên tiếp xúc với những loại thức ăn này hoặc mới tập ăn dặm. Các triệu chứng của hội chứng viêm ruột do protein thức ăn là nôn nhiều, đi phân lỏng có hoặc không kèm nhầy máu và có thể dẫn đến mất nước. Vì các biểu hiện giống với các triệu chứng của bệnh đường ruột do virus hoặc vi khuẩn, nên việc chẩn đoán hội chứng viêm ruột do protein thức ăn có thể chậm trễ.
Dị ứng với thức ăn là một hiện tượng phổ biến và thường gặp ở mọi đối tượng.
Lời khuyên thầy thuốc
Để phòng bệnh dị ứng thức ăn cần tránh tiếp xúc với những thức ăn mà đã biết sẽ gây dị ứng. Đọc kỹ nhãn trên sản phẩm thực phẩm để xem chúng có chứa các thành phần mà cơ thể bạn bị dị ứng hay không.
Cần có chế độ dinh dưỡng cân đối và hợp lý, điều này sẽ giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ bị dị ứng. Cần thận trọng với thực phẩm mới và khi thử một loại thức ăn mới, hãy theo dõi cơ thể để nhận biết ngay các triệu chứng có thể xuất hiện.
Hãy tìm kiếm sự tư vấn và kiểm tra từ bác sĩ chuyên khoa dị ứng. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm để xác định chính xác thức ăn gây dị ứng và đưa ra kế hoạch phòng ngừa. Khi biết rõ thức ăn gây dị ứng, hãy thực hiện kiểm tra dị ứng theo hướng dẫn của bác sĩ để xác định mức độ dị ứng và cách phản ứng của cơ thể.
- Tham khảo thêm
