Dị ứng thực phẩm có thể xảy ra ngay lập tức hoặc sau vài giờ, từ các biểu hiện nhẹ như phát ban, ngứa da, ngứa mũi, chảy nước mắt, khó chịu ở đường tiêu hóa, đến các phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ.
Các tác nhân gây dị ứng thực phẩm thường gặp
Các loại thực phẩm gây dị ứng phổ biến nhất chiếm khoảng 90% các trường hợp dị ứng thực phẩm. Mọi người thường gọi đây là tám kháng nguyên dị ứng lớn, gồm:
- Trứng
- Cá
- Sữa
- Các loại hạt từ cây, như hạt phỉ, hạt óc chó, hạt điều và hạt dẻ cười
- Đậu phộng hoặc lạc
- Động vật giáp xác như tôm, tôm hùm, cua
- Đậu nành
- Lúa mì
Triệu chứng của dị ứng thực phẩm
Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng và ảnh hưởng đến mỗi người khác nhau.
Không phải ai cũng sẽ có tất cả những triệu chứng và mỗi phản ứng có thể khác nhau tùy từng cá nhân. Tuy nhiên, các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Ngứa châm chích trong miệng
- Cảm giác bỏng rát ở môi và miệng
- Sưng mặt
- Phát ban ở da
- Thở khò khè
- Buồn nôn hoặc nôn ói
- Tiêu chảy
- Sổ mũi
- Chảy nước mắt
Các triệu chứng của sốc phản vệ
Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng toàn thân nghiêm trọng. Nó thường xảy ra ngay sau khi tiếp xúc với kháng nguyên dị ứng nhưng đôi khi có thể mất vài giờ mới xuất hiện triệu chứng.
Các dấu hiệu và triệu chứng thường xuất hiện nhanh và xấu đi nhanh chóng:
- Huyết áp tụt nhanh
- Cổ họng ngứa và nhột
- Buồn nôn
- Các vấn đề về hô hấp như thở khò khè hoặc khó thở
- Ngứa hoặc phát ban ở da có thể lan nhanh và lan ra khắp cơ thể
- Hắt hơi; Chảy nước mắt và nước mũi
- Nhịp tim nhanh
- Sưng họng, môi, mặt và miệng nhanh chóng
- Nôn ói
- Mất ý thức
Phòng tránh dị ứng thực phẩm
Để tránh rủi ro dị ứng thực phẩm, cần lưu ý 4 điều sau:• Tránh xa thực phẩm đã từng gây dị ứng: Loại bỏ hoàn toàn các món ăn gây dị ứng ra khỏi khẩu phần, đặc biệt với người có tiền sử dị ứng nặng.
• Ăn thử với lượng nhỏ: Khi muốn thử món mới, hãy bắt đầu bằng lượng nhỏ để kiểm tra phản ứng cơ thể.
• Đọc kỹ nhãn thực phẩm: Với thực phẩm chế biến sẵn, kiểm tra kỹ thành phần, tránh các nguyên liệu có nguy cơ gây dị ứng.
• Chuẩn bị đồ ăn riêng: Tự tay nấu nướng, chuẩn bị thức ăn là cách đảm bảo an toàn nhất, đặc biệt cho những người có cơ địa dị ứng.
Nếu gặp các dấu hiệu bất thường như ngứa ran, khàn tiếng, tức ngực, thở khò khè hoặc khó thở sau khi ăn, cần đến cơ sở y tế ngay lập tức. Dị ứng thực phẩm nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời, vì vậy bạn hãy chú ý để tận hưởng kỳ nghỉ Tết an toàn, trọn vẹn.