Như Báo Sức khỏe & Đời sống thông tin, di tích Cảng quân sự Đông Hà năm bên sông Hiếu (Phường 2, TP Đông Hà, Quảng Trị) được xếp hạng quốc gia vào năm 1986. Năm 2013, Thủ tướng Chính phủ công nhận đây là di tích đặc biệt thuộc hệ thống di tích lịch sử Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh.
Dù được xếp hạng quốc gia, tuy nhiên di tích Cảng quân sự Đông Hà nhiều năm qua rơi vào cảnh hoang tàn, nhếch nhác do chưa được đầu tư tu bổ, tôn tạo.
Theo ghi nhận sáng 3/3, di tích Cảng quân sự Đông Hà chỉ là một khu đất rộng lớn với khung cảnh nhếch nhác, hoang tàn.
Cả khu đất rộng lớn trở thành nơi tập kết rác thải, chăn thả bò.
Những mảng bê tông nằm sát bờ sông Hiếu bị cây cỏ bủa vây.
Liên quan đến vấn đề này, lãnh đạo Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị cho biết, Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định phê duyệt quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi đối với di tích Cảng quân sự Đông Hà.
Theo đó, mục tiêu quy hoạch nhằm bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích Cảng quân sự Đông Hà, một trong những di tích thành phần quan trọng thuộc hệ thống Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh. Đồng thời, trở thành điểm giới thiệu và giáo dục về lịch sử đấu tranh cách mạng, bảo vệ Tổ quốc vẻ vang của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, về đạo lý uống nước nhớ nguồn cho các thế hệ người Việt Nam.
Bên cạnh đó, phát huy giá trị di tích trở thành công viên văn hóa - lịch sử, cảng du lịch, điểm du lịch văn hóa, về nguồn hấp dẫn; góp phần tôn tạo cảnh quan sinh thái bờ Nam sông Hiếu cũng như cảnh quan kiến trúc đô thị của TP Đông Hà, kết nối với các điểm thăm quan, du lịch quan trọng của tỉnh để hình thành các sản phẩm du lịch đặc thù, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.
Theo quyết định, quy mô lập quy hoạch có diện tích 1,552 ha, bao gồm toàn bộ diện tích Khu vực bảo vệ Di tích quốc gia đặc biệt Cảng Quân sự Đông Hà. Trong đó khu vực bảo vệ I có diện tích là 0,615 ha và khu vực bảo vệ II có diện tích là 0,908 ha.
Vùng bảo vệ nghiêm ngặt bao gồm toàn bộ diện tích 0,615 ha của Khu vực bảo vệ I của di tích; là khu vực có các yếu tố gốc cấu thành di tích cần bảo vệ nghiêm ngặt, bao gồm các công trình: Bến đứng, Bến nghiêng, Lô cốt. Vùng đệm phụ trợ cho di tích là toàn bộ diện tích 0,937 ha của Khu vực bảo vệ II của di tích; là khu vực cảnh quan, sân vườn và các công trình bao quanh khu vực bảo vệ I, tạo vùng đệm bảo vệ cảnh quan di tích.
Theo như quyết định, nguồn vốn đầu tư thực hiện quy hoạch bao gồm vốn ngân sách nhà nước và huy động các nguồn vốn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật về đầu tư công và pháp luật về ngân sách nhà nước.
Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị thông tin, hiện nay trên địa bàn có hơn 500 di tích được công nhận, trong đó có 4 di tích quốc gia đặc biệt.
Thời gian qua, tỉnh rất quan tâm đến việc quản lý, bảo vệ phát huy giá trị của các di tích. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng di tích bị xâm lấn, xuống cấp. Cùng với đó, do nguồn lực của tỉnh còn khó khăn nên chưa thể triển khai tu bổ, tôn tạo đồng bộ đối với toàn bộ di tích trên địa bàn.
Ông Lê Minh Tuấn, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị cho biết, đơn vị sẽ triển khai các nhiệm vụ trọng tâm đã được giao, tham mưu cho UBND tỉnh các biện pháp để quản lý tốt hơn, phát huy giá trị của các di tích gắn với phát triển kinh tế của địa phương.
