Nghĩ mình mắc bệnh nan y, nội soi tiêu hoá liên tục... khi khám sức khoẻ tâm thần ra bệnh rối loạn dạng cơ thể
Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhân bị rối loạn cơ thể điển hình. Trước đó, bệnh nhân than phiền rất triều triệu chứng về tiêu hoá.
Tại buổi cung cấp thông tin báo chí về rối loạn dạng cơ thể do Viện Sức khoẻ Tâm thần tổ chức chiều 29/1, ThS.BS Trịnh Thị Vân Anh, Viện Sức khỏe Tâm thần cho biết, bệnh nhân T.M.H (54 tuổi, Bắc Giang) thường xuyên than phiền nóng rát thượng vị, ngực và hồi hộp bệnh nhân làm nông nghiệp. Bệnh nhân lập gia đình nhiều năm, sống cùng chồng con, gia đình hòa thuận, chồng bệnh nhân hiền lành, 3 con đều ngoan ngoãn, 2 con đầu đi làm, con út đang học đại học.
Các chuyên gia Viện Sức khoẻ Tâm thần cung cấp thông tin báo chí về rối loạn dạng cơ thể.
BS Vân Anh cho biết, qua khai thác sâu tiền sử, bệnh nhân T. chia sẻ, không hợp với gia đình bên chồng. Lâu nay bệnh nhân thường xuyên có mâu thuẫn căng thẳng với mẹ chồng những việc nhỏ nhặt. Chồng bệnh nhân cũng hay nghe lời mẹ và không bệnh vực vợ.
Gia đình bệnh nhân hiện đã ở riêng, không sống chung với mẹ chồng nhưng thỉnh thoảng vẫn có mâu thuẫn mẹ chồng- nàng dâu.
Khoảng 2 năm nay, bệnh nhân ban đầu xuất hiện ngủ kém, hay trằn trọc khó vào giấc, ngủ không sâu và thường thức dậy sớm khoảng 4h sáng, không thể ngủ lại được. Sau đó, bệnh nhân xuất hiện nóng rát vùng thượng vị, có lúc cảm giác nóng rát lan cả bụng, lan ra sau lưng, kèm theo đau tức vùng thượng vị, cảm giác thức ăn trào ngược lên họng. Bệnh nhân thường đau hơn khi ăn uống, bệnh nhân đi đại tiện nhiều lần trong ngày, ăn vào hay mót rặn và đi đại tiện, có ngày bệnh nhân đi 5-7 lần, phân có lúc lỏng, lúc sệt.
Do đó, bệnh nhân sợ ăn uống, ăn ít hơn và sút khoảng 7kg/ 6 tháng. Bệnh nhân đã đi khám ở bệnh viện tỉnh, được nội soi dạ dày thực quản, được chẩn đoán viêm dạ dày- trào ngược thực quản, uống thuốc theo đơn. Lúc đầu bệnh nhân có đỡ, cảm giác dễ chịu hơn, nhưng sau nửa tháng bệnh nhân lại có cảm giác nóng rát, mót đại tiện như trên, có lúc các biểu hiện cảm giác nặng hơn.
Sau đó bệnh nhân đã nhiều lần đi khám tiêu hoá và nội soi dạ dày, đều được kết luận viêm dạ dày. Bệnh nhân điều trị theo hướng tiêu hóa sau đó tại tái phát lại. Bệnh nhân lo lắng mắc ung thư đến mức không đi làm được, cảm giác chán nản, không hứng thú giao tiếp với mọi người.
Cùng đó, bệnh nhân có lúc cảm giác bốc hoả, nóng bừng mặt, dễ bị cáu gắt, ngủ kém, khoảng 3-4h sáng đã dậy. Sau đó bệnh nhân được bác sĩ khoa tiêu hóa giới thiệu khám chuyên khoa tâm thần tại Viện Sức khỏe Tâm thần với chẩn đoán theo dõi rối loạn cơ thể hoá, chỉ định nhập viện điều trị nội trú.
"Bệnh nhân được điều trị 4 tháng hết các triệu chứng nên tự ý bỏ thuốc. Khoảng 2 tuần nay bệnh nhân có các triệu chứng trở lại nên đi tái khám"- BS Vân Anh kể.
Chuyên gia chỉ dấu hiệu phát hiện rối loạn dạng cơ thể
TS.BS Dương Minh Tâm- Trưởng Đơn nguyên các rối loạn liên quan đến stress và rối loạn tình dục cho biết, rối loạn dạng cơ thể là một bệnh lý rối loạn tâm thần mắc cao.
"Đối với trường hợp bệnh nhân trên cho thấy có những biểu biện bệnh trên cơ thể tái diễn dai dẳng, mặc dù kết quả âm tính nhiều lần và thầy thuốc đảm bảo rằng các triệu chứng này không có cơ sở bệnh cơ thể, tuy nhiên bệnh nhân vẫn đi khám xét nhiều nơi"- TS Tâm nói và cho biết: biểu hiện giống bệnh lý về tim nhưng thăm khám tim không sao. Hoặc bệnh nhân có triệu chứng giống bệnh về tiêu hóa đi khám không ra bệnh. Điều này khiến bệnh nhân rất khó chịu nhưng không tìm ra bệnh.
"Có bệnh nhân dù bác sĩ khám không có tổn thương thì bệnh nhân càng thấy đau khổ, cho rằng mình mắc bệnh nan y, mắc bệnh khó mà bác sĩ không phát hiện được"- BS Dương Minh Tâm nói.
Chuyên gia Viện Sức khoẻ Tâm thần thăm khám rối loạn dạng cơ thể.
Theo các chuyên gia Viện Sức khoẻ Tâm thần, rối loạn dạng cơ thể nguyên nhân phổ biến là do stress, thường chỉ là những stress thông thường trong đời sống xã hội và trong sinh hoạt hàng ngày. Thường gặp ở những người có nhân cách cầu toàn, chi ly… và thường phức tạp mọi vấn đề. Biểu hiện lâm sàng rất phong phú ở nhiều bộ phận trên cơ thể. Để chẩn đoán rối loạn dạng cơ thể, bác sĩ Tâm cho biết có những biểu hiện như:
- Ít nhất hai năm có các triệu chứng cơ thể nhiều loại và thay đổi mà không tìm thấy một giải thích thỏa đáng nào về mặt cơ thể.
- Dai dẳng từ chối chấp nhận lời khuyên hoặc lời trấn an của bác sĩ rằng không có bệnh về mặt cơ thể.
- Luôn có xu hướng đi bệnh viện để giải quyết hết những khó chịu của mình, nên người bệnh thường đi khám xét và chạy chữa khắp nơi.
"Điều trị rối loạn cơ thể quan trọng nhất là các liệu pháp tâm lý. Cần sự chỉ định, theo dõi và giám sát bởi bác sĩ chuyên khoa tâm thần. Rối loạn cơ thể nếu không điều trị bệnh sẽ trở thành mạn tính điều trị sẽ rất khó. Bệnh nếu phát hiện muộn bệnh nhân đi khám nhiều chuyên khoa gây tốn kém về kinh tế, có thể dẫn đến lo âu và trầm cảm. Phòng ngừa rối loạn cơ thể theo bác sĩ Tâm phải quản lý stress là quan trọng nhất"- TS Tâm nhấn mạnh.
