Nằm ở xã Mỹ Tân, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định – cái nôi văn hóa của đồng bằng Bắc bộ, ngày 21/9/2013, đền Cây Quế vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng Bằng xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Gọi là đền Cây Quế bởi trong sân của ngôi đền có một cây quế rất to. Đền Cây Quế là nơi thờ Đức thánh Linh Lang. Tương truyền, Linh Lang là con của vua Lý Thái Tông với đệ nhị cung phi là Phương Nương. Khi mới sinh, cậu bé mặt mũi lạ thường, mình đầy vẩy cá. Thấy con mình hình mạo khác thường, nghĩ rằng đây là Long hầu giáng thế nên Hoàng đế Thái Tông đặt tên con là Hoàng Lang. Đất nước có biến loạn, nhà vua sai sứ thần đi chiêu mộ người tài giúp nước. Nghe tin cấp báo, Hoàng Lang xin mẹ lên đường đi đánh giặc. Đánh tan quân giặc, Hoàng Lang trở về vùng đất Thị Lệ (khu vực Thủ Lệ, quận Ba Đình, Hà Nội), rồi biến thành giao long, trườn mình ngoi ra Hồ Tây. Sau khi Hoàng Lang mất, vua Lý Thái Tông ban cho làm Phúc thần làng Thị Lệ, nhà vua còn tôn phong mỹ tự cho thần là Linh Lang đế vương. Với quyền năng linh thiêng, Đức thánh Linh Lang đã song hành theo những cư dân khai phá vùng châu thổ sông Hồng và trở thành vị thần trị thủy ở vùng đất này. Vì thế, đền Cây Quế không chỉ tôn thờ vị hoàng tử có công đuổi giặc ngoại xâm mà còn là vị thần bảo trợ công việc làm ăn của cư dân vùng ven sông nước.
Đền cây Quế - Nam Định. |
Được khởi dựng từ rất sớm và trải qua bao lần trùng tu, tôn tạo, đền Cây Quế được đánh giá là một công trình kiến trúc độc đáo, đáp ứng nhu cầu tâm linh của nhân dân. Thế nhưng, một ngôi đền thiêng và đầy tính nghệ thuật về kiến trúc tọa lạc ở xã Mỹ Tân từng được phong là mảnh đất anh hùng thời chiến tranh, hơn nữa, đền Cây Quế cũng là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử và có những đóng góp không nhỏ trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước mà lại vẫn chưa được nhiều người biết đến. Vì thế, với mục đích quảng bá rộng rãi một di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, ngày 11/10/2013, Trung tâm Nghiên cứu, bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc đã tổ chức cuộc tọa đàm khoa học về đền Cây Quế.
Lan Hương