Tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2022 diễn ra chiều 4/6, báo chí đã đặt câu hỏi cho Bộ Y tế về việc hiện nay dịch COVID-19 đã được kiểm soát thì tiêm vaccine mũi 3, mũi 4 có bắt buộc hay không và Bộ có sửa quy định "5K" hay không.
Trả lời tại buổi họp báo về vấn đề trên, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, theo Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm quy định tại các Khoản 1, 2, 3 Điều 29 về sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc thì: Người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có dịch và đến vùng có dịch bắt buộc phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế đối với các bệnh có vaccine, sinh phẩm y tế phòng bệnh;
Trẻ em, phụ nữ có thai phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc đối với các bệnh truyền nhiễm thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng; Cha, mẹ hoặc người giám hộ của trẻ em và mọi người dân có trách nhiệm thực hiện yêu cầu của cơ sở y tế có thẩm quyền trong việc sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc.
Theo Khoản 2 Điều 30 Bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm: Ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc quy định tại Khoản 1 Điều 29; Tổ chức triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng và quy định danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc, độ tuổi trẻ em thuộc đối tượng của Chương trình tiêm chủng mở rộng quy định tại Khoản 2 Điều 29; Quy định phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc tuỳ theo tình hình dịch; Quy định việc sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế quy định tại Khoản 3 Điều 27 của Luật này; điều kiện của cơ sở y tế quy định tại Khoản 4 Điều 27.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh: "Căn cứ vào những quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, ngày 17/10/2017, Bộ Y tế đã ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc".
Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh thêm, ngày 1/4/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 447 về việc công bố dịch COVID-19, và là dịch bệnh truyền nhiễm nhóm A có nguy cơ đại dịch toàn cầu trên phạm vi toàn quốc.
Tuy nhiên, hiện nay COVID-19 chưa được cập nhật vào danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc cũng như độ tuổi trẻ em thuộc đối tượng của chương trình tiêm chủng mở rộng chưa có quy định phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine và sinh phẩm y tế bắt buộc theo tình hình dịch với một số lý do sau:
Thứ nhất, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên triển khai tiêm vaccine tự nguyện, hơn là bắt buộc.
Thứ hai, việc sử dụng vaccine phòng chống dịch COVID-19 trên thế giới hầu như là tự nguyện, chỉ có một số quốc gia bắt buộc tiêm vaccine với một số đối tượng như công nhân, cảnh sát, quân đội… và chưa bắt buộc tiêm vaccine với trẻ em 5-12 tuổi.
Thứ ba, các vaccine phòng COVID-19 vẫn đang trong quá trình tổng hợp theo dõi về hiệu quả của sử dụng vaccine.
Căn cứ vào quy định hiện hành và các lý do nêu trên tại thời điểm hiện nay, việc tiêm vaccine cho trẻ 5-12 tuổi chưa có đủ cơ sở xác định là bắt buộc.
"Sáng nay, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế sẽ làm việc với Bộ Tư pháp, các đơn vị liên quan để xem xét vấn đề này. Về việc có sửa quy định 5K hay không, từ khi bùng phát dịch COVID-19, thông điệp 5K đã được sử dụng rất hiệu quả, góp phần rất lớn trong công tác phòng, chống dịch. Tuy nhiên, hiện nay Bộ Y tế đã tham mưu tạm dừng việc khai báo y tế, không bắt buộc hạn chế tập trung đông người và giữ khoảng cách. Như vậy, thực chất chỉ còn thực hiện khẩu trang - khử khuẩn", Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng: "Hiện nay, việc tiêm vaccine phòng COVID-19 đúng lịch, đủ liều là rất quan trọng để đảm bảo phòng bệnh. Bộ Y tế đã đề xuất V2K (vaccine – khẩu trang – khử khuẩn) và đã lấy ý kiến các thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống dịch COVID-19 và trình Chính phủ. Tuy nhiên trong dự thảo, Bộ Y tế cũng nêu rõ thông điệp 5K vẫn sẽ được sử dụng nếu xuất hiện biến chủng mới gây ảnh hưởng đến sức khoẻ nhân dân".