Thông tin trên được dược sĩ Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Chủ tịch Hiệp hội, Phó Viện trưởng Viện Thực phẩm chức năng cho biết tại hội thảo khoa học về các các hoạt chất, dược liệu hỗ trợ trong bệnh ung thư do Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam tổ chức ngày 14/9.
Theo ông Hoàng thế mạnh lớn nhất của Việt Nam là dược liệu, hoạt chất sinh học có trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Những năm qua, tỷ lệ tiếp cận của người dân với các thực phẩm bảo vệ sức khỏe lên tới 80%. Hơn 60% người dùng sử dụng các sản phẩm trong nước sản xuất. Tuy nhiên việc đầu tư cho nghiên cứu, sản xuất các sản phẩm công nghệ cao còn hạn chế. Đến nay hành lang pháp lý vẫn chưa đầy đủ để quản lý tốt hơn lĩnh vực này.
Ước tính, tổng quy mô ngành thực phẩm chức năng Việt Nam (chưa kể hàng xách tay) đạt 13 tỷ USD, gấp đôi ngành dược. Tuy vậy, người dân vẫn còn mơ hồ đối với các sản phẩm thực phẩm chức năng.
"Ở nước ta quảng cáo đang là một vấn nạn. Điều này vô tình lại làm hại ngành công nghiệp thực phẩm chức năng. Hiệp hội Thực phẩm chức năng sẽ kiến nghị Bộ Y tế tham mưu Chính phủ sửa Nghị định 15 quy định chi tiết thi hành một số điều của luật An toàn thực phẩm. Cùng đó ngoài Thông tư quy định về chỉ tiêu kiểm nghiệm an toàn độc tố, chất cấm, vi sinh, kim loại nặng trong thực phấm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe phải có thêm Thông tư đảm bảo về tiêu chuẩn chất lượng, định lượng của sản phẩm"- Dược sĩ Nguyễn Xuân Hoàng nói.
Ông Hoàng cũng đồng thời cho biết thêm, ví như doanh nghiệp nói thành phần của sản phẩm có sâm thì phải định lượng sâm là bao nhiêu. Hiện nay thực phẩm chức năng vẫn chưa có quy định bắt buộc công bố định lượng, các phép thử đối với thảo dược chủ yếu là định tính, chưa định lượng được hàm lượng.
"Sản phẩm muốn công bố hoạt tính sinh học thì phải đủ ngưỡng đáp ứng, hàm lượng thấp thì không đủ tác dụng. Thế nhưng nhiều loại vẫn nói quá lên như thần dược. Có sản phẩm nói quá lên có thành phần này nhưng kiểm nghiệm thực tế lại không có"- dược sĩ Hoàng cho biết.
Để nâng cao nhận thức, tạo được niềm tin ở người tiêu dùng, các doanh nghiệp phải sản xuất được các sản phẩm đảm bảo chất lượng, an toàn và hiệu quả. Việc công bố, quảng cáo sản phẩm phải chuẩn hóa, tránh quảng cáo sai hoặc gian lận trong sản xuất.
Tại hội thảo, PGS.TS Trần Đáng - nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam cho biết, các căng thẳng trong cuộc sống, thói quen hút thuốc lá, thiếu vận động thể lực, lạm dụng rượu, bia và chế độ ăn không hợp lý cùng với những yếu tố môi trường như ô nhiễm, thực phẩm bẩn… đã làm tăng nguy cơ thiếu hụt vi chất, tăng các gốc tự do… dẫn đến cơn thủy triều các bệnh mạn tính không lây, trong đó có ung thư.
Theo Báo cáo Toàn cầu về ung thư năm 2020 của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm Việt Nam ước tính có khoảng 165.000 ca mắc ung thư và 115.000 ca tử vong do ung thư. Số ca mắc và tử vong vẫn có xu hướng tăng đáng kể trong những năm gần đây.
Dược sĩ Nguyễn Xuân Hoàng thông tin Nghị quyết 36-NQ/TW của Bộ Chính trị năm 2023 về phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ phát triển bền vững đất nước đã nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực y tế, trong đó có thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thảo dược. Đây cũng là xu hướng tất yếu của ngành thực phẩm chức năng trong nhiều năm qua nhằm tìm ra các hoạt chất, dược liệu quý ứng dụng vào trong các sản phẩm để chăm sóc sức khỏe người dân.
Chia sẻ thông tin tại thội thảo, các chuyên gia khẳng định vai trò quan trọng của các dươc liệu, hoạt chất sinh học trong việc tăng cường miễn dịch, hỗ trợ chống ô xy hoá, chống gốc tự do, phòng ngừa ung thư, hỗ trợ hồi phục sức khỏe để giảm tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị trong điều trị ung thư...
Các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện các doanh nghiệp đã thảo luận và giải đáp nhiều thắc mắc của người tham gia để làm rõ hơn về các căn cứ khoa học, cơ chế tác dụng và đặc biệt là việc ứng dụng, sử dụng dược liệu, hoạt chất sinh học này vào trong thực tế phát triển các sản phẩm chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam.