Vừa qua, tại phiên họp 42, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính (XLVPHC). Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, sau 6 năm triển khai thi hành, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật XLVPHC đã phát sinh một số vướng mắc, bất cập lớn, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung để bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn. Một số khó khăn cụ thể như công tác xử phạt vi phạm hành chính, khó khăn, vướng mắc chủ yếu tập trung vào những vấn đề như: Mức phạt tiền tối đa trong một số lĩnh vực còn quá thấp, thiếu tính răn đe; thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm bị giới hạn bởi thẩm quyền phạt tiền...
Theo Tờ trình của Chính phủ, về mức phạt tiền tối đa được đề xuất áp dụng trong 10 lĩnh vực và bổ sung mức phạt tiền tối đa 6 lĩnh vực. Cụ thể, tăng mức phạt tiền tối đa của 10 lĩnh vực như: Giao thông vận tải đường bộ và phòng, chống tệ nạn xã hội từ 40 triệu đồng lên 75 triệu đồng; cơ yếu, quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia, giáo dục từ 50 triệu đồng lên 75 triệu đồng; điện lực từ 50 triệu đồng lên 100 triệu đồng; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng từ 100 triệu lên 200 triệu; quản lý công trình thủy lợi (sửa đổi thành lĩnh vực thủy lợi), báo chí từ 100 triệu đồng lên 250 triệu đồng; kinh doanh bất động sản tăng từ 150 triệu đồng lên 500 triệu đồng... Đồng thời bổ sung quy định mức phạt tiền tối đa của 6 lĩnh vực: Tín ngưỡng, đối ngoại (30 triệu đồng); cứu nạn, cứu hộ (50 triệu đồng), in và an toàn thông tin mạng (100 triệu đồng), sở hữu trí tuệ (250 triệu đồng)...
Đồng thời, bổ sung các quy định liên quan đến thẩm quyền xử phạt của các chức danh. Quy định rõ thời hạn lập biên bản, địa điểm lập biên bản; bổ sung quy định về việc lập biên bản vi phạm hành chính qua phương thức điện tử.
Mở rộng phạm vi chủ thể được quản lý, sử dụng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ để xác định vi phạm hành chính. Tăng thời hạn ra quyết định xử phạt nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Bổ sung một số biện pháp cưỡng chế mới là ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm và đình chỉ hoạt động vĩnh viễn; bổ sung quy định về thời hạn, thời hiệu thi hành quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính...
Liên quan đến các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến điều kiện áp dụng, trình tự, thủ tục áp dụng một số biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính như: Tạm giữ người theo thủ tục hành chính; áp giải người vi phạm... để bảo đảm phù hợp với thực tiễn.
Từ bài học rõ nhất là việc thực hiện xử lý vi phạm nồng độ cồn theo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia với mức phạt cao, đã góp phần thay đổi ý thức của người dân tránh xa rượu bia khi tham gia giao thông. Do vậy, tăng mức phạt hành chính có ý nghĩa răn đe lớn, nhất là ở những lĩnh vực vi phạm đang ở mức phổ biến.
Ngoài ra, việc xử phạt hành chính trong khai thác cát, đá, sỏi và an toàn vệ sinh thực phẩm cũng đang là vấn đề nóng được cử tri quan tâm. Đặc biệt, an toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, do vậy, mức phạt ở lĩnh vực này cũng cần phải quy định ở mức thật cao. Một số đại biểu cũng đề nghị mức xử phạt các hành vi quấy rối tình dục cần phải tăng lên mức cao hơn.
Liên quan đến việc bổ sung một số biện pháp cưỡng chế mới, một số ý kiến đại biểu đề nghị không bổ sung biện pháp cưỡng chế “ngừng cung cấp điện, nước” trong lần sửa đổi này, mà cần nghiên cứu kỹ lưỡng, có đánh giá tác động cụ thể hơn để đưa ra khi sửa đổi toàn diện Luật XLVPHC.