Đề tài làng quê “sống dậy” trong hội họa

Sức sống của một đề tài truyền thống

Triển lãm Mỹ thuật khu vực I (Hà Nội) 2013 trong lĩnh vực hội họa diễn ra vào trung tuần tháng 8 vừa qua, có thể thấy rõ mảng đề tài được các họa sĩ quan tâm thể hiện nhiều nhất chính là đề tài làng quê. Những tác phẩm gây được ấn tượng sâu đậm khi tái hiện bản sắc con người và phong cảnh thôn dã Việt Nam tại triển lãm được mong đợi nhất của Thủ đô hàng năm có thể kể đến: Mùa vàng biên cương (Nguyễn Duy Hùng), Bên suối (Nguyễn Nghĩa Duyện)... Có thể nói, bên cạnh những đề tài mang hơi hướng hiện đại nhằm giới thiệu các cây cọ trẻ, sắc màu thân thuộc, mềm mại của quê hương trong tranh luôn giữ được sức mê hoặc với công chúng thưởng lãm.

Tranh của Hồ Văn Hưng.

Không chỉ giới thiệu tới công chúng vẻ đẹp chân chất, mộc mạc của con người, cảnh vật từ nhiều vùng miền của Việt Nam, mảng tranh đề tài làng quê còn mang lại sự yên tĩnh trong tâm hồn khi con người được đắm mình trong những hoạt động thường ngày, những điều rất đỗi bình dị, gợi nhớ tuổi thơ của rất nhiều người Việt. Bên cạnh đó, các bức tranh đề tài dung dị này còn bồi đắp thêm tình yêu quê hương, xứ sở, một chất xúc tác để con người sống tốt đẹp hơn, chân thành hơn.

Từ lâu lắm, đề tài làng quê mới lại tạo được cảm xúc sâu đậm trong lòng công chúng yêu tranh như bây giờ. Điều này khẳng định sức mạnh của những giá trị truyền thống trong tâm thức người Việt. Sự uyển chuyển, sáng tạo của các họa sĩ trẻ không những khơi gợi nỗi nhớ nhung mà còn thể hiện được cái tâm của người sáng tạo khi lưu giữ những vẻ đẹp trường tồn của làng quê Việt trong bối cảnh cuộc sống hiện đại xô bồ.

Tác phẩm Tiếng hát dòng sông, tranh của họa sĩ Phù Nam.

Thành quả từ nỗ lực cách tân

Để có được sức sống bền bỉ cho một đề tài đã bền bỉ cùng hội họa Việt Nam ngay từ những ngày sơ khai, không thể không nhắc tới những nỗ lực cách tân, đổi mới của các họa sĩ trẻ. Điều này có thể thấy rõ trong triển lãm Câu chuyện làng quê giới thiệu 22 bức tranh của họa sĩ Tạ Thị Thanh Tâm vào tối 4/9 vừa qua tại Trung tâm Casa Italia, Hà Nội. Không nhấn mạnh yếu tố thực đến từng chi tiết cũng không nhấn mạnh những biên độ to tát của làng quê Việt như cách truyền thống, tranh của Tạ Thị Thanh Tâm vẫn tạo được sự quan tâm, hào hứng chiêm ngắm của công chúng nhờ màu sắc rực rỡ, tươi vui, nét vẽ ngộ nghĩnh, đầy tính biểu cảm. Nhờ đó, những Vui ngày hè, Lên chùa, Ký ức tuổi thơ, Nhảy dây, Hạnh phúc, Chị em đi chợ khiến những ai có cơ hội thưởng lãm đều vô cùng thích thú. Đó là cách nhìn nông thôn của một họa sĩ từng có những năm tháng sơ tán về vùng làng quê, sự ấn tượng và xúc động đã thăng hoa thành những bức tranh tự nhiên như chính nỗi niềm tuổi thơ.

Ký ức tuổi thơ của Tạ Thị Thanh Tâm.

Cũng là một triển lãm tranh mang chủ đề Quê hương (Homeland) diễn ra ở phòng tranh Tự Do, TP. HCM vào cuối tháng 8 vừa qua, họa sĩ Phù Nam, một cái tên rất đáng chú ý trong làng hội họa đương đại mang đến những bức vẽ mang những nét chấm phá hồn hậu của vùng sông nước miền Tây. Chọn trường phái Ngây thơ (Naive) để thể hiện những bức tranh người và phong cảnh sông nước, đồng quê, thôn làng hay tĩnh vật tạo nên nét chân chất, êm đềm trong những bức tranh mang cái tên giản dị của Phù Nam như Mái tranh, Đồng quê, Gánh nước, Tiếng hát dòng sông, Tiếng chuông chùa. Trước đó, một họa sĩ trẻ sinh trưởng ở Nghệ An - Hồ Văn Hưng cũng đã cho ra mắt những tác phẩm ấn tượng về miền Tây yên bình với chất liệu màu nước tươi sáng trong triển lãm Màu nước diễn ra từ ngày 9/6 - 28/6 tại phòng tranh Tự Do, TP. HCM. Những Bóng nắng, Lò gạch cũ, Cây dừa, Miền Tây, Quê... với cách xử lý chất liệu tinh tế, làm chủ chất liệu, nét bút phóng khoáng khiến hình ảnh trở nên sinh động và như thổi một làn gió mát vào tâm hồn người thưởng lãm.