Sống lâu, sống khỏe là mong muốn của tất cả chúng ta. Nhưng vì cuộc sống bộn bề công việc nên chúng ta lơ là chăm sóc sức khỏe, bỏ qua những khuyến cáo... Vì vậy hãy bắt đầu từ những việc đơn giản dưới đây:
Không quên kiểm tra sức khỏe tổng thể: Từ 25-64 tuổi, mọi phụ nữ cần được kiểm tra chiều cao, cân nặng và huyết áp. 50 tuổi, tầm soát ung thư đại - trực tràng có thể cứu sống được nhiều người. Ngoài ra, cần kiểm tra nồng độ cholesterol trong máu, chức năng tuyến giáp và các test khác khi cần thiết. Thực hiện nghiêm túc việc tiêm chủng, người trưởng thành thường quên rằng tiêm phòng ngừa uốn ván chỉ có tác dụng bảo vệ trong 10 năm.
Vận động thường xuyên góp phần nâng cao sức khỏe
Điều quan trọng nhất, nếu có bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tuyến giáp hay bệnh nào đó thì cần dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn, đó là điều cần thiết để sống khỏe, sống lâu nhưng thực tế nhiều người không coi trọng.
Cần gặp nha sĩ thường xuyên: Càng nhiều tuổi vấn đề răng lợi càng trở nên quan trọng. Nếu không được chăm sóc thì có ảnh hưởng ngay đến chất lượng sống (sức nhai giảm, không ăn được nhiều món ăn ngon). Nhiều bệnh có liên quan đến sức khỏe răng miệng, ví dụ nguy cơ bị bệnh tim mạch có liên quan đến số lượng răng gãy và bệnh nha chu viêm có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ chuyển dạ sớm.
Quý trọng bản thân: Trước tiên là chăm sóc bản thân. Hài lòng về hình ảnh bản thân có tác động dương tính đến sức khỏe và cảm nhận hạnh phúc nhưng không có ngoại hình vừa ý hoặc thiệt thòi cũng có thể sống khỏe và hạnh phúc khi luôn có niềm tin, ý chí và một nụ cười. Có mối quan hệ tốt với hàng xóm, láng giềng, những người xung quanh cũng đem lại sức khỏe cho bản thân. Quý trọng bản thân cũng có nghĩa là biết lựa chọn các mối quan hệ, tránh các hoàn cảnh có thể nguy hại cho bản thân.
Một cuộc sống không stress: Stress là bất cứ sự cố gì làm thay đổi cuộc sống đơn điệu hàng ngày hay sức khỏe, vừa có thể tốt hay xấu. Ai cũng có thể đối diện với stress, kể cả trẻ em, từ sự cố nhỏ như nhức đầu, mất ngủ cho đến sự cố lớn như bệnh nặng... Thực hành lối sống tích cực (vận động thường xuyên, tham gia các hoạt động xã hội, sống vui...), học các kỹ năng chống stress (thiền thư giãn, yoga) để giảm nguy cơ mắc các bệnh do stress gây ra.
Tránh tác động có hại của nắng: Mùa hè, làm việc ngoài trời, thường xuyên mang mũ rộng vành, mang kính mát. Khi tắm biển nên dùng kem chống nắng để phòng ngừa ung thư da, các nếp nhăn và những dấu hiệu lão hóa khác.
Vận động thường xuyên (chỉ cần 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần) đã được chứng minh là tăng tuổi thọ và sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ bị bệnh ung thư, bệnh tim và loãng xương. Cũng giảm hay cải thiện các triệu chứng mãn kinh, hội chứng tiền mãn kinh, tiểu đường và nhiều bệnh khác, nhất là bệnh đau lưng - 50% lý do đi khám bệnh.
Chế độ ăn hợp lý là chế độ ăn đa dạng, nhiều rau quả và các hạt, ít mỡ bão hòa và cholesterol. Hạn chế ăn mặn, đồ ngọt, thịt và thức ăn chế biến sẵn ở các cửa hàng bán đồ ăn nhanh.
Bỏ hút thuốc, nếu chưa hút thì không bao giờ nên thử. Hút thuốc là nguyên nhân gây tử vong có thể dễ phòng ngừa nhất thế nhưng ở Mỹ hàng năm cũng có hơn 140.000 phụ nữ tử vong vì những nguyên nhân liên quan đến hút thuốc. Hút thuốc làm tăng nguy cơ bị nhiều thể ung thư, bệnh tim mạch, gây mãn kinh sớm, có nhiều vấn đề về kinh nguyệt và cả khả năng sinh sản. Phụ nữ có thai hút thuốc tăng nguy cơ đẻ non, con nhẹ cân, vỡ màng ối sớm, nhau tiền đạo, sẩy thai và chết sơ sinh. Trẻ sơ sinh của các bà mẹ hút thuốc dễ có bệnh về tai, bệnh đường hô hấp và nhiều bệnh khác.
Hạn chế rượu: Tác hại của rượu đến gan ở nữ giới nghiêm trọng hơn so với nam. Phụ nữ dễ bị bệnh gan do rượu, nhất là xơ gan và viêm gan, sau một thời gian uống rượu ngắn hơn nam. Xét về tỷ lệ thì phụ nữ uống rượu tử vong vì xơ gan cao hơn nam giới. Rượu còn có nhiều tác hại khác đến sức khỏe phụ nữ như tăng nguy cơ ung thư vú, rối loạn kinh nguyệt, từ đó dẫn đến các vấn đề về hiếm muộn.
Thực hành tình dục an toàn: Trừ phi có một cuộc sống vợ chồng tin cậy, ngoài ra nên dùng bao cao su. Thuốc uống tránh thai hay các phương pháp tránh thai khác không bảo vệ được trước các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kể cả HIV/AIDS.
BS. Thu Xuân
