Khi sốt từ 38,9ºC trở lên hệ thần kinh rất dễ bị kích thích, làm xuất hiện các cơn co giật ở chân tay hoặc toàn thân, kèm theo hơi thở nhanh và nông, trẻ có thể đái dầm không tự chủ hoặc mất ý thức trong vài phút cho dù mắt vẫn mở.
Đa số trẻ sốt co giật thường có nhiệt độ lớn hơn 38,9°C. Hầu hết các cơn co giật thường kéo dài dưới 15 phút. Một cơn co giật kèm sốt kéo dài hơn 15 phút được xem là bất thường. Trẻ bị sốt co giật không phải bệnh động kinh, vì bệnh động kinh có đặc điểm là co giật tái diễn và nguyên nhân của bệnh không phải bắt đầu từ sốt.
Sốt cao co giật thường gặp ở trẻ nhỏ từ 3 tháng cho đến 6 tuổi.
Dấu hiệu nhận biết
Trong cơn co giật do sốt, trẻ có thể bị mất ý thức, mắt trợn ngược, tay chân co cứng hoặc co giật. Trẻ cũng có thể nôn mửa. Sau cơn co giật, trẻ có thể mệt mỏi, buồn ngủ và lú lẫn trong một khoảng thời gian ngắn.
Sau co giật hoặc gồng cứng cơ thể, trẻ thường rất buồn ngủ. Lúc này cha mẹ nên để cho con nghỉ ngơi, nhưng cần kiểm tra những thay đổi về nhịp thở hoặc xem tay chân của bé có còn co giật hay không một cách thường xuyên để có hướng xử trí. Trẻ có thể nhầm lẫn, mơ màng sau khi co giật nhưng sẽ khôi phục lại hoạt động bình thường trong vòng 60 phút.
Cách xử trí khi trẻ sốt cao co giật
Để trẻ nằm yên tránh kích thích nhiều. Trong cơn co giật đặt trẻ nằm nghiêng về một bên để tránh cho trẻ bị nghẹt thở bởi nước bọt hoặc chất nôn; cởi bỏ hết quần áo để trẻ dễ thở và hạ thân nhiệt. Không đặt bất cứ vật gì vào trong miệng của trẻ; Không cố gắng làm trẻ ngừng co giật bằng cách giữ chặt tay, chân của trẻ trong khi trẻ đang lên cơn co giật.
Dùng khăn nhúng nước ấm lau người trẻ nhiều lần vùng nách và bẹn để hạ nhiệt, làm mát môi trường xung quanh,hạn chế người quanh trẻ, mở thông thoáng cửa sổ. Vì trẻ co giật không thể uống thuốc được nên cần nhanh chóng dùng thuốc hạ sốt đặt hậu môn theo chỉ định của bác sĩ ( thông thường là 15-20mg/kg). Cố gắng giữ bình tĩnh. Hầu hết các cơn co giật đều tự ngưng trong vòng vài phút.
Khi trẻ sốt dùng khăn nhúng nước ấm lau người trẻ nhiều lần vùng nách và bẹn để hạ nhiệt.
Gọi cấp cứu nếu cơn co giật kéo dài hơn 5 phút hoặc có kèm theo triệu chứng cứng cổ, nôn mửa hoặc có vấn đề về hô hấp. Tuyệt đối không được hạ nhiệt cho trẻ bằng cách đặt trẻ vào trong bồn tắm chứa nước lạnh trong khi trẻ đang co giật.
Sau khi co giật nên để trẻ ngủ yên 1-2h. Lau chùi đờm nhớt chất nôn ở miệng. Theo dõi nhiệt độ thường xuyên cho trẻ. Cho trẻ uống nhiều nước sau co giật. Đưa trẻ tới trung tâm y tế hoặc bệnh viện gần nhất để khám cho trẻ tìm nguyên nhân sốt nếu có một trong các điều sau:Trẻ co giật lần đầu. Nếu cơn co giật lần này kéo dài hơn 15 phút. Trẻ không nằm trong lứa tuổi từ 6 tháng – 5 tuổi. Trẻ lơ mơ kéo dài sau co giật. Trẻ có kèm với các bất thường khác như cổ cứng, nôn mửa nhiều lần hoặc bất cứ triệu chứng nào khiến bạn không thấy an tâm. Cơn co giật lần này không giống với những lần co giật do sốt trước đây (đối với trẻ đã hơn một lần co giật do sốt).
Phòng cơn co giật do sốt cao
Cơn co giật do sốt cao ở trẻ nếu đã xảy ra thì rất hay tái phát. Điều này gây hoang mang cho rất nhiều bậc cha mẹ, đồng thời cũng gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Nếu biết cách xử trí ngay từ lúc trẻ mới sốt, chúng ta có thể phòng tránh được cơn co giật: đưa trẻ đi khám và điều trị nguyên nhân ngay khi mới sốt, cho trẻ uống nhiều nước hoặc bú nhiều lần hơn, cởi bớt quần áo, đặt trẻ nằm nơi thoáng mát và không bao giờ được ủ ấm hoặc bọc kín trẻ, phải thường xuyên theo dõi thân nhiệt bằng cách cặp nhiệt độ cho trẻ khi trẻ sốt cao. Làm mát cơ thể trẻ bằng cách lau người cho trẻ bằng nước ấm và dùng thuốc hạ nhiệt khi nhiệt độ cơ thể lên quá 39độC.