Theo nhận định của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, người dân mua nhà tại nhiều dự án trên địa bàn Hà Nội không được cấp sổ đỏ do chủ đầu tư: Xây dựng sai thiết kế, quy hoạch được duyệt; Chưa hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ tài chính hoặc chưa bàn giao quỹ nhà tầng 1, quỹ nhà 20%, quỹ nhà 30%; Tự ý chuyển nhượng dự án cho các nhà đầu tư thứ cấp (hoặc chuyển giao giữa công ty mẹ, công ty con).
Bên cạnh đó, nhiều dự án tồn tại vi phạm kéo dài, người mua nhà đã về ở ổn định, nhiều lần đề nghị được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở (sổ đỏ). Thành phố cũng đã có những chỉ đạo cụ thể. Tuy nhiên, hiện tại, hệ thống pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai còn nhiều điểm chưa đồng bộ trong việc xử lý, cơ quan chức năng không thể làm trái quy định, nên gặp khó khăn trong việc cấp sổ đỏ cho người mua nhà.
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết, theo quy định thời hạn cấp sổ đỏ cho cư dân là 50 ngày sau khi bàn giao nhà ở cho người mua nhà. Bộ trưởng Phạm Hồng Hà thừa nhận, có hiện tượng nhiều chủ đầu tư chậm trễ bàn giao sổ đỏ cho khách hàng. Do đó, Bộ sẽ quyết liệt với chủ đầu tư bàn giao nhà nhưng chậm cấp sổ đỏ. Bộ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương xử lý nghiêm các chủ đầu tư chậm trễ làm sổ đỏ cho cư dân. Pháp luật cũng đã quy định chế tài xử phạt lên đến 1 tỷ đồng đối với những chủ đầu tư chậm trễ việc này.
Cư dân khu chung cư HH Linh Đàm mòn mỏi chờ sổ đỏ.
“Thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, đối với loại hình chung cư, tranh chấp liên quan đến nội dung nói trên chỉ chiếm 2% trong tổng số các tranh chấp về nhà chung cư. Tuy nhiên, số lượng người dân, hộ dân chịu ảnh hưởng lại rất nhiều, đây là vấn đề cần tập trung giải quyết”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà thông tin.
Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, đã trao đổi với Bộ Tài nguyên và Môi trường để có giải pháp xử lý dứt điểm. Theo đó, đối với những loại dự án đã thực hiện xong thủ tục, nhưng chủ đầu tư cố tình chậm trễ, đề nghị chính quyền các địa phương nghiêm khắc theo xử phạt vi phạm hành chính. Nếu chủ đầu tư vẫn cứ cố tình chây ì, đề nghị cơ quan điều tra xử lý hình sự theo quy định pháp luật.
Với Hà Nội là địa phương có nhiều chủ đầu tư chậm cấp sổ đỏ cho khách hàng, theo ý kiến của chuyên gia về quy hoạch đô thị, để tồn tại sai phạm của chủ đầu tư nhiều năm do thiếu trách nhiệm của các đơn vị thanh, kiểm tra. Vì vậy, Hà Nội không nên giao dự án mới cho các chủ đầu tư vi phạm trật tự xây dựng là chế tài răn đe cần thiết. Đội quản lý trật tự xây dựng phải phát hiện ra sai phạm ngay từ đầu để ngăn chặn chứ không để tình trạng xây và bán cho dân rồi mới phát hiện sai phạm. Vì với công trình sai phạm, thì không thể đủ cơ sở pháp lý để cấp sổ đỏ cho người mua nhà.
Đối với các dự án còn thiếu thủ tục pháp lý để cấp quyền sử dụng đất và nhà ở. Bộ sẽ đồng thời song song giải quyết thủ tục pháp lý còn thiếu, đồng thời thực hiện ngay cấp quyền sử dụng đất và sở hữu nhà ở cho người dân. Tuy nhiên, vì các địa phương có cơ chế khác nhau, mỗi dự án có vướng mắc khác nhau, Bộ Xây dựng đề nghị địa phương có báo cáo rà soát, trao đổi ý kiến cụ thể với những Bộ, ngành liên quan cùng phối hợp giải quyết. “Cùng với đó, chúng ta phải thực hiện một số giải pháp căn cơ hơn như điều chỉnh quy định pháp luật về nghiệm thu nhà ở, nghiệm thu công trình xây dựng, sửa đổi bổ sung một số điểm của Nghị định hướng dẫn luật kinh doanh bất động sản nhằm đảm bảo cho việc cấp quyền sử dụng đất và sở hữu cho nhà dân, chuyển nhượng dự án chặt chẽ hơn”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà nói.