Ngày 28/3, thông tin từ UBND huyện Diễn Châu (Nghệ An) cho biết, vừa có tờ trình gửi UBND tỉnh về việc đề nghị xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Trung Việt Hưng (trụ sở tại TP Vinh) về hành vi múc đất đá trái phép tại chân lèn Hai Vai, hủy hoại, làm thay đổi yếu tố gốc cấu thành di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh cấp quốc gia lèn Hai Vai.
Công ty TNHH Trung Việt Hưng đào múc đất đá trái phép tại khu vực chân lèn Hai Vai.
Cụ thể, ngày 28/2, Công ty TNHH Trung Việt Hưng đào múc đất đá trái phép tại khu vực chân lèn Hai Vai, vị trí phía Tây lèn để làm vật liệu xây dựng thông thường với khối lượng 380m3.
Đối với hành vi vi phạm Luật Di sản, UBND huyện Diễn Châu đề xuất UBND tỉnh xử phạt doanh nghiệp này 90 triệu đồng. Hành vi vi phạm Luật Khoáng sản cũng bị đề xuất mức phạt 90 triệu đồng. Tổng mức phạt là 180 triệu đồng. Ngoài ra, buộc doanh nghiệp này phải khắc phục hậu quả bằng việc bồi hoàn, khôi phục hiện trạng ban đầu của di tích.
Lèn Hai Vai được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích lịch sử - danh thắng cấp Quốc gia.
Lèn Hai Vai trước đây thuộc 3 xã Diễn Bình, Diễn Minh, Diễn Thắng, nay thuộc xã Minh Châu. Lèn có nhiều giá trị văn hóa, lịch sử. Qua khảo sát nghiên cứu tại lèn, phát hiện một số hiện vật, xác định thuộc nền văn hóa Phùng Nguyên (có niên đại cách ngày nay khoảng 4.078 năm). Những phát hiện trên đã xác định đây là nơi có người nguyên thủy sinh sống.
Năm 1575, lèn Hai Vai là chiến trường ác liệt giữa cuộc giao tranh của Lê - Mạc, là nơi vị tướng Phan Công Tích chọn làm địa điểm ẩn náu cho đạo quân nhà Lê, cũng là nơi chứng kiến cái chết kiên cường của trung thần Phan Công Tích. Trong phong trào Cần Vương kháng Pháp, lèn Hai Vai là căn cứ hoạt động của Nguyễn Xuân Ôn. Thời kỳ 1930- 1931, lèn là nơi hội họp, cất giấu tài liệu của Đảng...
Đối với nhân dân, lèn Hai Vai được xem như ngọn hải đăng khi đi biển để xác định phương hướng. Với những giá trị tiêu biểu nêu trên, năm 1994, di tích được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích lịch sử - danh thắng cấp Quốc gia.
