Đây là nhận định được các chuyên gia về y tế, thú y vừa đưa ra tại cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống các chủng virus cúm gia cầm độc lực cao trên người sáng 3/3 tại Hà Nội.
Mở đầu cuộc họp Ban chỉ đạo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, cho đến nay dịch cúm A H7N9 mới chỉ xuất hiện tại Trung Quốc, nhưng nguy hiểm là trong 2 tháng trở lại đây, dịch cúm gia tăng mạnh tại quốc gia này, bệnh có tỷ lệ tử vong cao.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống cúm.
Theo Cục Y tế dự phòng, từ tháng 10/2016 tới nay dịch cúm A(H7N9) đang có chiều hướng gia tăng mạnh cả về quy mô, số lượng mắc và tốc độ lây lan tạo thành đợt dịch thứ 5 với hơn 460 trường hợp mắc tại 14 tỉnh, thành phố. Chỉ tính riêng 2 tháng đầu năm 2017 tại Trung Quốc đã ghi nhận thêm 449 trường hợp mắc với cúm A(H7N9) trong đó có 96 trường hợp tử vong. Đáng chú ý là ngày 04/02/2017, Đài Loan đã công bố 01 ca nhiễm cúm A(H7N9) sau khi trở về từ Quảng Đông và đã tử vong. Ngoài ra trước đó còn có 1 trường hợp người Malaysia và 2 trường hợp người Canada nhiễm cúm A(H7N9) nhưng đều có tiền sử đi về từ các vùng có dịch của Trung Quốc, điều này cho thấy dịch đã có dấu hiệu lây lan ra ngoài Trung Quốc.
Việt Nam là quốc gia có chung đường biên giới với Trung Quốc, nguy cơ lây lan dịch bệnh là rất lớn. Dịch cúm A(H7N9) đang xảy ra tại tỉnh Vân Nam và Quảng Tây là 2 tỉnh có chung đường biên giới với 7 tỉnh của Việt Nam bao gồm: Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn và Quảng Ninh. Từ năm 2013 đến nay thế giới ghi nhận 1.258 trường hợp mắc, 435 trường hợp tử vong do cúm A(H7N9).
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, đáng lo ngại là virus đã biến đổi, có chủng độc lực mạnh hơn. Đến nay mặc dù Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào nhiễm cúm H7N9 nhưng nguy cơ dịch bệnh vào nước ta rất cao. Ông Long nhận định, nếu chúng ta làm tốt công tác phòng dịch ở cửa khẩu, quyết liệt ngăn chặn cúm gia cầm vào Việt Nam qua đường nhập lậu thì sẽ không có dịch bệnh trên người.
Theo Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương, từ đầu năm 2017, công tác giám sát bệnh đã được tiến hành mạnh nhưng chưa ghi nhận trường hợp nào dương tính với H7N9. Đến nay viện đã thực hiện giám sát chủ động với những người chăn nuôi, các đối tượng giết mổ gia cầm, buôn bán ở chợ ở một số tỉnh biên giới giáp Trung Quốc.
Đại diện Tổ chức Y tế thế giới khẳng định, mặc dù có sự biến đổi về gen của chủng virus nhưng qua đặc điểm dịch tễ cho thấy , phần lớn những người nhiễm bệnh đều có tiếp xúc với gia cầm ốm và chết. Nên WHO kết luận nguy cơ lây lan từ người sang người rất thấp. WHO khuyến cáo cần cung cấp thông tin cho khách du lịch đến vùng có dịch về triệu chứng của H7N9, đồng thời cảnh báo người dân, đặc biệt những người ở khu vực biên giới thực hiện các biện pháp vệ sinh, tuân thủ tiêu thụ gia cầm tránh để bị nhiễm bệnh.
Về công tác y tế, Cục Khám chữa bệnh Bộ Y tế đã chỉ đạo các bệnh viện từ trung ương đến tỉnh, huyện sẵn sàng nhân lực và vật tư để tiếp nhận người bệnh nếu dịch xảy ra, đồng thời có phương án đối phó với mọi tình huống.
Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long đề nghị nâng mức cảnh báo dịch lên mức cao hơn, để có thái độ ứng xử phù hợp. Các cơ quan chức năng cần quyết liệt ngăn gia cầm nhập lậu, không để ảnh hưởng đến đàn gia cầm trong nước và bảo vệ sức khỏe con người. Người dân không nên ăn tiết canh ngan, vịt, không buôn bán gia cầm sống không được kiểm soát. Đối với khách du lịch hoặc những người có kế hoạch đi đến vùng có dịch cần được cung cấp thông tin. Có thể áp dụng trở lại tờ khai y tế tại cửa khẩu, nhất là với những khách đến từ Trung Quốc. Công tác giám sát và diễn tập cũng được đề nghị tăng cường tại các địa phương. Bởi với dịch cúm H7N9, cứ 10 người mắc thì có 3 người tử vong, “một tỷ lệ rất cao“ – Thứ trưởng Long bày tỏ quan ngại. Để phòng chống dịch hiệu quả, cần tổ chức các đoàn giám sát ở các địa phương, tổ chức diễn tập ngay phòng chống dịch ở Hà Nội, Lạng Sơn, Lào Cai với sự tham gia của tất cả các ngành y tế, thú y, công an, biên phòng....
