Hiện cả nước có 22 bệnh viện hạt nhân với 98 bệnh viện vệ tinh (BVVT) nằm trong Đề án BVVT giai đoạn 2016-2020 với 10 chuyên ngành là nội, ngoại - chấn thương, sản nhi, ung bướu, tim mạch, nội tiết, thần kinh, huyết học lâm sàng, hồi sức cấp cứu, chống độc. Với gần 100 BVVT và những kỹ thuật khó đã được chuyển giao, tình trạng quá tải BV ở tuyến cuối đang dần được kéo giảm.
Hàng trăm kỹ thuật khó đã được chuyển giao cho BV tuyến dưới
BVĐK tỉnh Phú Thọ là một trong những ví dụ sinh động về việc tiếp nhận chuyển giao từ tuyến trên rất thành công. Trong quá trình thực hiện Đề án BVVT, đã có hơn 200 kỹ thuật khó thuộc 5 chuyên khoa gồm: ung bướu, ngoại chấn thương, tim mạch, sản, nhi được 18 BV hạt nhân chuyển giao cho BV.
Hiện nay, BV đã triển khai thành công 100% các dịch vụ kỹ thuật loại I và trên 46% dịch vụ kỹ thuật loại đặc biệt. Một trong những bước tiến mới trong công tác khám chữa bệnh của BVĐK tỉnh Phú Thọ là triển khai thành công kỹ thuật ghép thận, điều trị rối loạn nhịp tim bằng sóng cao tần. Hiện BV đang chuẩn bị các điều kiện để thực hiện phẫu thuật tim hở trong năm 2016.
Phẫu thuật u não qua hệ thống vi phẫu tại BVĐK tỉnh Phú Thọ (ảnh BVCC).
Tại BVĐK tỉnh Sơn La, sự chuyển biến trong thực hiện đề án cũng khá rõ rệt. Theo lãnh đạo BVĐK tỉnh Sơn La, nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân ngày càng lớn, lưu lượng bệnh nhân mỗi năm một tăng, công suất sử dụng giường bệnh luôn trên 100%. BV đã thành lập thêm một số khoa như: Tim mạch, Ung bướu, Chấn thương chỉnh hình, Thận nhân tạo... BV đã tiếp nhận chuyển giao gói kỹ thuật xét nghiệm huyết học, sinh hóa, miễn dịch, kỹ thuật chụp cộng hưởng từ (MRI), kỹ thuật HDF online, lọc hấp phụ trong điều trị ngộ độc, hóa trị điều trị ung thư từ BV Bạch Mai. BV Việt Đức chuyển giao kỹ thuật phẫu thuật cột sống, thay khớp háng, tái tạo dây chằng chéo, phẫu thuật nội soi sản khoa... Nhờ đó đã hạn chế chuyển tuyến, nhiều bệnh trước đây BV không thực hiện được như một số bệnh ung thư, chấn thương, tim mạch tỷ lệ chuyển viện giảm 5-7% mỗi năm.
Khi Đề án BVVT được triển khai, Tuyên Quang là một trong những địa phương tham gia đề án từ những ngày đầu tiên. Nhờ sự chuyển giao kỹ thuật của các thầy ở BV tuyến Trung ương mà BV đã thực hiện và làm chủ được nhiều kỹ thuật khó như phẫu thuật u não, u gan, K buồng trứng, vỡ gan, chấn thương bụng kín, sốc mất máu; phẫu thuật nội soi khớp gối, phẫu thuật thay khớp háng, phẫu thuật chấn thương sọ não, chấn thương cột sống... Có những kỹ thuật đã được thực hiện và trở thành thường quy tại BV như phẫu thuật nội soi, tán sỏi ngoài cơ thể, phẫu thuật cắt trĩ bằng phương pháp Longo... Đặc biệt với kỹ thuật mổ u não...
Nếu BV không sát sao thì khó được hiệu quả như mong muốn
Đề án BVVT giai đoạn 2013-2020 của Bộ Y tế với mục tiêu hình thành và phát triển mạng lưới BVVT (gồm một số BV trực thuộc Bộ Y tế, Sở Y tế Hà Nội, Sở Y tế TP.HCM và một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) về các chuyên khoa hiện tại đang quá tải trầm trọng.
Theo PGS.TS. Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh Bộ Y tế, giảm tải BV và thực hiện Đề án BVVT là nhóm giải pháp quan trọng hàng đầu của ngành y tế. Vấn đề này cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 11/3/2016 về tăng cường các giải pháp giảm quá tải BV, mở rộng mạng lưới BVVT. Do đó, Bộ Y tế đã yêu cầu các BV phải thực hiện tốt công tác xây dựng dự án và lập kế hoạch triển khai để đem lại lợi ích thiết thực cho các BVVT, đặc biệt là lợi ích cho nhân dân các địa phương được thụ hưởng dự án. Cũng theo PGS.TS. Lương Ngọc Khuê, nếu lãnh đạo các BV không sát sao với một trong những nhiệm vụ quan trọng và ưu tiên hàng đầu của ngành thì Đề án BVVT, giảm quá tải BV sẽ không đạt hiệu quả như mong muốn. Bộ Y tế sẽ chỉ đạo các BV tuyến trên tăng cường chuyển giao kỹ thuật và chuyên môn cho tuyến dưới và coi đây là nhiệm vụ quan trọng, một tiêu chí đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ hàng năm của các BV. Đồng thời, đề nghị các BV hạt nhân có trách nhiệm tự rà soát đề xuất của BVVT, thống nhất nội dung, danh mục hỗ trợ đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, bổ sung và hoàn thiện dự án giai đoạn 2016-2020 và BVVT có nhiệm vụ rà soát thực trạng BV, xây dựng và hoàn thiện, thống nhất nội dung, danh mục hỗ trợ đào tạo, chuyển giao kỹ thuật với bệnh viện hạt nhân và hoàn chỉnh dự án BVVT giai đoạn 2016-2020 trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.