Sáng 5/12, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội họp phiên toàn thể thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.
Cơ cấu nguồn vốn phù hợp cho các địa phương khó khăn
Góp ý về chương trình, nhiều đại biểu bày tỏ tán thành với chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia, song một số đại biểu cũng đề nghị cần cơ cấu lại nguồn vốn, giảm tỷ trọng vốn đối ứng cho các địa phương, nhất là nơi còn nhiều khó khăn.
Đại biểu Hồ Thị Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đánh giá, hiện việc ngân sách đang còn nhận trợ cấp từ Trung ương, trong khi đó áp dụng đối ứng 33% gây ra khó khăn với các địa phương, dẫn đến nợ đọng trong xây dựng cơ bản.
Đại biểu Hồ Thị Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh tỉnh Quảng Trị.
Nữ đại biểu đề nghị chính phủ cân đối lại con số này, vì thực tế vùng lõi nghèo chủ yếu là vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong khi đó việc huy động vốn đối ứng ở mức 28% sẽ gây khó khăn cho địa phương.
Để nghị quyết thật sự có tính khả thi, bà Minh đề nghị Quốc hội cần xem lại cơ cấu nguồn vốn, đồng thời miễn đối ứng đối với các xã nghèo vùng thường xuyên gặp lũ lụt thiên tai như là miền Trung và Tây Nguyên.
Đại biểu Tráng A Dương - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang cho biết, bản chất của địa bàn các tỉnh khó khăn hiện nay đòi hỏi đầu tư trực tiếp 100% từ nguồn ngân sách của trung ương. Mặt khác, đầu tư hạ tầng tại vùng đồng bào dân tộc tiểu số về núi không chỉ là phát triển kinh tế xã hội mà còn mang ý nghĩa chiến lược giúp đồng bào bám bám đất, bám rừng, bảo vệ biên giới quốc gia những giá trị mà không thể đo lường bằng chỉ số kinh tế được.
Từ thực trạng trên, đại biểu Dương đề nghị quốc hội yêu cầu Chính phủ bổ sung làm rõ cơ cấu nguồn lực của 2 hợp phần ngay từ khi báo cáo.
Đẩy mạnh trao quyền cho địa phương
Nêu ý kiến tại hội trường, một số đại biểu cũng đề xuất với việc thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, cần có cơ chế đầu tư theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.
Đại biểu Hà Sỹ Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên đánh giá cao về cơ chế thực hiện chương trình theo hướng: Trung ương quản lý tổng thể và ban hành cơ chế chính sách, hướng dẫn, giám sát, kiểm tra, phân cấp, phân quyền triệt để đi đôi với việc phân bổ nguồn lực cho địa phương theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm".
Đại biểu Hà Sỹ Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên.
Song ông cũng đề nghị Quốc hội xem xét, điều chỉnh, phân cấp, quản lý, thực hiện chương trình mạnh mẽ, triệt để hơn nữa cho chính quyền cơ sở theo hướng là phân cấp cho cấp xã quyết định tổ chức thực hiện chương trình.
Theo ông Huân, từ thực tiễn hiện nay việc phân cấp này thủ tục còn rườm rà, mất nhiều thời gian, làm thiếu tính chủ động ở cơ sở và khó tránh tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún đã được chỉ ra ở giai đoạn trước.
Do đó, để thực hiện phương châm "người dân làm chủ" và tăng cường hiệu quả đầu tư cơ sở, đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh phân cấp quản lý thực hiện chương trình mạnh mẽ, triệt để hơn nữa cho chính quyền cơ sở, theo hướng phân cấp cho cấp xã quyết định tổ chức thực hiện chương trình. Cấp tỉnh giữ vai trò định hướng, kiểm tra, giám sát, hỗ trợ kỹ thuật và thủ tục hành chính.
Cùng đồng quan điểm này, đại biểu Hà Sỹ Đồng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đề nghị phân quyền mạnh cho địa phương trong lựa chọn danh mục dự án, nhất là dự án nhỏ, kỹ thuật đơn giản, đơn giản hóa quy trình đầu tư, quy định rõ trách nhiệm cá nhân, người đứng đầu và cơ chế đánh giá, xử lý chậm trễ.
"Đồng thời, cần có "vùng an toàn pháp lý" để cán bộ dám nghĩ, dám làm, phù hợp với tinh thần chỉ đạo bảo vệ cán bộ năng động và sáng tạo", ông Đồng nói.
Đại biểu Đồng cũng đề nghị làm rõ vai trò chủ trì của Bộ Dân tộc và Tôn giáo đối với hợp phần phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khẳng định cơ quan này cần được giao quyền hạn trực tiếp thay vì chỉ phối hợp.
Xem thêm video được quan tâm:
Chính phủ yêu cầu ‘khẩn trương’ đánh thuế với nhà ở, bất động sản không sử dụng | SKĐS
