PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế đã nhấn mạnh những thông tin trên tại sự kiện khởi động dự án "Đối tác Sydney Châu Á Thái Bình Dương về đổi mới y tế và hệ sinh thái bền vững" (SAPPHIRE) do Viện Đại học Sydney Việt Nam phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức.
PGS.TS.Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu.
Tham dự sự kiện diễn ra từ ngày 4-5/9 tại Hà Nội có bà Renée Deschamps, Phó Đại sứ Úc tại Việt Nam; TS.Angela Pratt, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam; TS.Rémi Nono Womdim, Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp quốc (FAO) tại Việt Nam; GS. Greg Fox, Đồng Chủ nhiệm dự án Đối tác Sydney Châu Á Thái Bình Dương về đổi mới y tế và hệ sinh thái bền vững - SAPPHIRE; GS. Navneet Dhand, Giám đốc Hiệp hội dịch tễ học thú y Châu Á Thái Bình Dương – APCOVE và các đơn vị liên quan.
Dự án SAPPHIRE sẽ tập trung vào phát hiện và phòng ngừa bệnh lao; kháng kháng sinh (trong y tế và nông nghiệp); và bệnh phổi mạn tính, trong khi dự án APCOVE (Hiệp hội Dịch tễ học thú y Châu Á Thái Bình Dương) sẽ nâng cao năng lực cho các chuyên gia thú y để phát hiện sớm các bệnh lây truyền từ động vật sang người.
Các dự án này đều được Chính phủ Úc tài trợ thông qua sáng kiến Hợp tác vì một khu vực khỏe mạnh với kỳ vọng góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân Việt Nam và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Việt Nam đứng thứ 7 trong 10 nước có tỷ lệ giảm phát hiện lao cao nhất trên thế giới
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, tại Việt Nam, Chiến lược quốc gia phòng, chống lao với tầm nhìn đến năm 2030 tiếp tục giảm số tử vong do bệnh lao, giảm số người mắc bệnh lao trong cộng đồng xuống dưới 20/100.000 dân và hướng tới mục tiêu người dân Việt Nam được sống trong môi trường không còn bệnh lao.
"Tuy nhiên, tình hình bệnh lao hiện nay vẫn còn nhiều mối lo ngại; có tới 40% số người mắc lao không được phát hiện; năm 2018, Việt Nam đứng thứ 11 trong 30 quốc gia có gánh nặng cao về bệnh lao và do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, Việt Nam đứng thứ 7 trong 10 nước có tỷ lệ giảm phát hiện lao cao nhất trên thế giới"- Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết.
TS. Angela Pratt, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam phát biểu tại Hội nghị.
Bên cạnh đó, cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và các bệnh lý đường hô hấp mãn tính khác rất phổ biến tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam với các nguyên nhân chính như do hút thuốc lá, thường xuyên hít phải khói thuốc lá, môi trường sống ô nhiễm. Các bệnh lý đường hô hấp mạn tính này đang trở thành gánh nặng về y tế trên toàn cầu.
Cùng với bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, kháng kháng sinh là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe và sự phát triển toàn cầu. Việt Nam nằm trong số các nước có tỷ lệ kháng thuốc cao do lạm dụng, sử dụng không hợp lý thuốc kháng vi sinh vật, đặc biệt là thuốc kháng sinh; bán thuốc kháng sinh không kê đơn và kê đơn thuốc kháng sinh không hợp lý đang diễn ra phổ biến.
Các tổ chức quốc tế tiếp tục tăng cường hợp tác, cam kết chung tay kiểm soát các vấn đề y tế công cộng
Thông tin tại sự kiện, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, Chiến lược quốc gia phòng, chống lao đến năm 2020, tầm nhìn 2030 được Thủ tướng chính phủ phê duyệt từ năm 2014, đến nay qua 10 năm triển khai thực hiện đã đạt được một số kết quả tích cực như đã phát hiện và thu dung điều trị cho hơn 1,3 triệu bệnh nhân lao và điều trị cho hơn 1,2 triệu bệnh nhân với tỷ lệ khỏi bệnh cao trong giai đoạn 2011- 2022.
Số lượng bệnh nhân lao kháng thuốc được phát hiện, thu dung điều trị cũng tăng dần qua từng năm. Bộ Y tế cũng thường xuyên tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo công tác phòng, chống bệnh lao; năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 25/CĐ-TTg về tăng cường công tác phòng, chống bệnh lao.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là một trong các bệnh không lây nhiễm ưu tiên đã được đưa vào trong Chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm khác giai đoạn 2015-2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2015 với mục tiêu chung là khống chế tốc độ gia tăng, tiến tới làm giảm tỷ lệ người mắc bệnh tại cộng đồng, hạn chế tàn tật và tử vong sớm do mắc các bệnh không lây nhiễm.
Về vấn đề kháng kháng sinh, Bộ Y tế đã xác định phòng chống kháng kháng sinh là một trong những mục tiêu ưu tiên của ngành y tế và từ năm 2013, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về Phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2013-2020.
Năm 2023, Bộ Y tế đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 với mục tiêu chung là làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cũng nhấn mạnh thêm, bên cạnh sự nỗ lực, cố gắng của ngành Y tế, chúng tôi đánh giá cao và mong muốn sự phối hợp chặt chẽ với các ngành và các tổ chức quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm, tăng cường hợp tác và cam kết chung tay để kiểm soát các vấn đề y tế công cộng, các yếu tố nguy cơ, góp phần trong việc bảo vệ, nâng cao sức khỏe người dân và ổn định để phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cùng các đại biểu dự sự kiện.
TS. Angela Pratt, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam nhấn mạnh: Chiến lược quốc gia phòng, chống lao đến năm 2020, tầm nhìn 2030 và chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc của Chính phủ Việt Nam là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực của Việt Nam trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Vì vậy, cần hành động, phối hợp chung tay mạnh mẽ hơn từ các cá nhân, tất cả các lĩnh vực của xã hội, bao gồm sức khỏe con người, sức khỏe động vật, thực vật và môi trường để hỗ trợ việc thực hiện hiệu quả các chiến lược này.
Tại hội nghị, đại diện WHO, FAO, Đại sứ quán Úc tại Việt Nam, Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc, Đại học Sydney, Viện Đại học Sydney Việt Nam, các đối tác và tổ chức quốc tế bày tỏ tiếp tục cùng Việt Nam trong hoạt động quản lý, phòng, chống lao, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và kháng kháng sinh.
Dự án SAPPHIRE được dẫn dắt bởi GS Greg Fox. Ông là giáo sư chuyên khoa nội hô hấp tại Khoa Y và Sức khỏe của Trường Y Sydney, đồng thời là Giám đốc Mạng lưới Học thuật Sydney Việt Nam và Trưởng nhóm Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Y khoa Woolcock.
GS Fox cho biết: Bệnh lao, bệnh mãn tính và tình trạng kháng thuốc kháng sinh là những vấn đề cấp bách đối với sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam.
Đối với tình trạng kháng thuốc kháng sinh, SAPPHIRE sẽ hỗ trợ mở rộng quy mô các chương trình quản lý tại 40 cơ sở chăm sóc sức khỏe tuyến huyện tại Việt Nam; áp dụng phương pháp tiếp cận 'Một sức khỏe' để hiểu rõ hơn về việc sử dụng kháng sinh trong nông nghiệp và y tế; đồng thời xây dựng các chương trình giảm thiểu việc lạm dụng kháng sinh.
Hợp phần về bệnh mãn tính của SAPPHIRE sẽ hỗ trợ mở rộng quy mô của Chiến lược Quốc gia Phòng chống Bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2015-2025 của Việt Nam. Chiến lược này sẽ tập trung vào bệnh hô hấp mãn tính và ung thư bằng cách mở rộng hỗ trợ điều trị bệnh phổi tại bốn tỉnh, hỗ trợ các chiến lược cai thuốc lá và xây dựng năng lực chẩn đoán hình ảnh tại năm tỉnh.
