Tình trạng này xảy ra khi hàng rào bảo vệ niêm mạc bị suy yếu, khiến niêm mạc phải chịu sự tấn công của axit dạ dày và các enzyme tiêu hóa.
Viêm trợt hang vị là tình trạng viêm niêm mạc tại phần hang vị dạ dày, kèm theo hiện tượng trợt nông - tức là lớp niêm mạc bị bong tróc nhẹ, tạo thành vết trợt (giống như trầy xước bên trong dạ dày). Nếu không điều trị sớm, các tổn thương viêm loét lâu ngày có thể biến đổi ác tính, hình thành khối u và có thể tiến triển thành ung thư dạ dày - một biến chứng nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao.
1. Nguyên nhân gây viêm trợt hang vị dạ dày
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng viêm trợt dạ dày, và thường thì không chỉ do một yếu tố đơn lẻ mà là sự kết hợp của nhiều tác nhân cùng lúc khiến niêm mạc dạ dày bị tổn thương và viêm. Trong đó các yếu tố kết hợp như:
- Uống nhiều rượu bia
Rượu bia có thể làm bào mòn lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày, làm tăng tiết axit và khiến dạ dày dễ bị kích ứng và tổn thương dạ dày.
- Ngộ độc thực phẩm
Khi ăn phải thức ăn bị nhiễm khuẩn, ôi thiu hoặc chứa các chất độc hại, dạ dày sẽ bị kích thích mạnh, gây viêm cấp tính và dẫn đến trợt niêm mạc.
- Nhiễm vi khuẩn HP
Đây là loại vi khuẩn phổ biến, có khả năng phá hủy hàng rào bảo vệ niêm mạc và gây viêm mạn tính, nếu không điều trị dễ dẫn đến loét và biến chứng nặng.
- Lạm dụng thuốc chống viêm (NSAIDs)
Việc sử dụng NSAIDs trong thời gian dài làm giảm sản xuất chất nhầy bảo vệ dạ dày, gây tổn thương và viêm niêm mạc.
Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng trên rốn, thường xuất hiện khi đói hoặc lúc trời lạnh có thể là biểu hiện liên quan đến dạ dày.
- Uống nhiều chất kích thích
Các chất kích thích trong cà phê, trà đặc có thể làm tăng tiết axit dạ dày và gây co bóp mạnh, khiến niêm mạc dễ bị tổn thương hơn.
- Căng thẳng thần kinh kéo dài
Ảnh hưởng hoạt động hệ tiêu hóa, tăng tiết axit, gây viêm, đau và trợt dạ dày.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh
Việc thường xuyên ăn các loại thực phẩm cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ hoặc có vị chua mạnh sẽ gây kích ứng và tổn thương niêm mạc dạ dày.
2. Biểu hiện viêm trợt hang vị dạ dày
Người bị viêm trợt hang vị dạ dày có thể gặp những biểu hiện như sau:
Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng trên rốn, thường xuất hiện khi đói hoặc lúc trời lạnh.
- Ợ hơi, ợ chua
- Buồn nôn và nôn
Chính là do những đợt ợ hơi liên tục và dịch vị tiết quá nhiều nên dễ khiến người bệnh hay có cảm giác buồn nôn.
- Sụt cân
Sự hấp thu kém vì chức năng tiêu hóa suy giảm dẫn tới hệ quả chán ăn, mệt mỏi, dần dần gây sụt cân ở người bệnh.
Mặc dù ban đầu tình trạng viêm trợt có thể chỉ gây ra các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn và khó tiêu, nhưng nếu không được kiểm soát, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như:
- Loét dạ dày
Viêm trợt kéo dài có thể dẫn đến loét sâu, gây ra đau đớn và nguy cơ xuất huyết tiêu hóa.
- Xuất huyết tiêu hóa
Các vết trợt có thể gây chảy máu, biểu hiện qua nôn ra máu hoặc đi tiêu phân đen. Nếu chảy máu nặng, có thể gây mất máu, đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.
- Hẹp môn vị
Viêm trợt kéo dài, đặc biệt là viêm trợt kiểu hình nhô cao (viêm trợt lồi), có thể gây sẹo, làm hẹp cổng môn vị (lối ra của thực phẩm từ dạ dày), dẫn đến tắc nghẽn, khó tiêu và nôn mửa.
- Ung thư dạ dày
Mặc dù hiếm, viêm trợt mạn tính, đặc biệt là do nhiễm vi khuẩn H. pylori, có thể tăng nguy cơ phát triển thành ung thư dạ dày.
Do đó, viêm trợt hang vị dạ dày cần được chẩn đoán và điều trị đúng cách để ngăn ngừa các biến chứng.
3. Lời khuyên thầy thuốc
Phòng ngừa bệnh viêm trợt hang vị dạ dày chủ yếu tập trung vào việc duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp bảo vệ niêm mạc dạ dày cụ thể:
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Tránh thực phẩm cay, nóng, chua và nhiều dầu mỡ. Ưu tiên các loại thực phẩm ít axit, giàu chất xơ và giàu vitamin, đồng thời kết hợp ăn chậm, nhai kỹ và chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giảm áp lực lên dạ dày.
- Hạn chế sử dụng thuốc NSAIDs: Tránh lạm dụng các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen và aspirin, vì chúng có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày. Nếu cần, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để chuyển đổi sang các loại thuốc khác an toàn hơn.
- Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia: Hút thuốc và uống rượu bia đều làm tăng tiết axit dạ dày và làm suy yếu lớp bảo vệ niêm mạc, dẫn đến nguy cơ viêm trợt.
- Quản lý căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng tiết axit dạ dày, dẫn đến viêm. Do đó, mỗi cá nhân nên làm việc vừa sức, ngủ đủ giấc, tăng cường vận động và tham gia các hoạt động giải trí nhẹ nhàng như nghe nhạc, đọc sách,… để giảm thiểu căng thẳng trong cuộc sống.
- Thăm khám định kỳ: Việc thăm khám định kỳ 6 – 12 tháng/lần sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề tiêu hóa và điều trị kịp thời, ngăn ngừa tình trạng viêm trợt trở nên nghiêm trọng.
