Nguyên nhân dẫn đến đau rát họng
Đau rát họng là tình trạng phổ biến, xảy ra khi niêm mạc hầu họng bị tấn công bởi vi khuẩn hoặc virus, gây viêm và đau. Dựa vào mức độ nhiễm trùng, bệnh lý này được chia thành hai dạng chính: viêm họng cấp tính và viêm họng mạn tính.
Một số nguyên nhân thường gặp gây đau rát họng bao gồm:
- Virus, vi khuẩn: Các loại virus đường hô hấp như rhino, virus sởi hoặc các phế cầu, liên cầu đều có thể gây viêm họng và đau rát cổ.
- Thay đổi thời tiết: Nhiệt độ thay đổi đột ngột tạo điều kiện thuận lợi cho virus, vi khuẩn phát triển và tấn công niêm mạc họng.
- Sử dụng chất kích thích: Đồ uống có cồn, thuốc lá và các chất kích thích khác có thể gây tổn thương niêm mạc họng, dẫn đến đau rát.
- Căng cơ vùng họng: Việc nói to, nói nhiều trong thời gian dài có thể làm căng cơ họng - một nguyên nhân gây đau họng ít người để ý.
- Trào ngược thực quản - dạ dày: Acid dạ dày trào ngược lên thực quản gây ợ chua, viêm và rát họng nếu kéo dài.
- Ngoài ra, đau rát họng cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý cụ thể.

Đau rát họng là tình trạng phổ biến, xảy ra khi niêm mạc hầu họng bị tấn công bởi vi khuẩn hoặc virus.
Một số bệnh lý gây đau rát họng
Bên cạnh các triệu chứng cảm sốt thông thường, đau rát họng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý khác, cụ thể:
Cảm cúm
Cảm cúm thường xảy ra ở trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và người có hệ miễn dịch yếu. Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 24 - 48 giờ sau khi virus xâm nhập cơ thể, bao gồm: đau họng, ho có đờm, sốt cao, đau đầu, ớn lạnh…
- Cảm cúm thông thường có thể cải thiện nhanh chóng nếu được nghỉ ngơi và điều trị đúng cách.
- Trường hợp cảm cúm do các chủng virus như H5N1, H1N1 cần điều trị chuyên sâu tại bệnh viện để tránh biến chứng và lây lan.
Viêm họng
Viêm họng là tình trạng nhiễm trùng khiến niêm mạc hầu họng sưng viêm, gây đau rát cổ. Các triệu chứng đi kèm có thể bao gồm: sốt, ứ đờm, đau đầu, sưng bạch huyết, khó nuốt…
Nếu không điều trị sớm, viêm họng có thể gây tổn thương hầu họng, ảnh hưởng đến dây thanh quản và lan sang các cơ quan khác như mũi, tai.
Viêm amidan
Viêm amidan xảy ra khi amidan bị vi khuẩn tấn công, gây sưng tấy và đau rát cổ họng. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, sốt, có đờm, khó nói và nuốt.
Việc điều trị cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ amidan để điều trị dứt điểm.
Viêm thanh quản
Viêm thanh quản thường do virus cúm A, cúm B hoặc thay đổi thời tiết đột ngột gây ra. Khi dây thanh quản bị sưng viêm, không khí lưu thông qua đây bị ảnh hưởng, gây khàn giọng, khó thở và đau họng.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Đau rát họng thường không nguy hiểm và có thể tự cải thiện sau vài ngày nếu được nghỉ ngơi và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, bạn nên đến cơ sở y tế nếu:
- Ho đau rát họng kéo dài hơn một tuần không giảm.
- Triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.
Xuất hiện các dấu hiệu bất thường như:
- Ho kéo dài, ho nặng hơn
- Ho kèm đờm màu hồng hoặc có máu
- Đau tức ngực khi ho
- Sốt cao trên 38ºC
- Khó nuốt, khô miệng
- Khó thở, thở khò khè
- Khàn giọng kéo dài trên 2 tuần
- Phát ban
- Xuất hiện hạch hoặc khối u vùng cổ
Biện pháp phòng ngừa ho và đau rát cổ họng
Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh. Để giảm nguy cơ bị đau rát họng, bạn nên thực hiện những biện pháp sau:
1. Uống đủ nước
Uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm, không chỉ giúp duy trì độ ẩm cho cơ thể mà còn làm dịu cổ họng, giảm viêm và đau.
2. Ăn uống khoa học
Một chế độ ăn hợp lý, giàu giàu vitamin và khoáng chất sẽ hỗ trợ hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh:
- Tăng cường rau xanh, trái cây tươi
- Hạn chế thực phẩm cay nóng, đồ uống có cồn, nước lạnh.
3. Lối sống lành mạnh
Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày để ngăn vi khuẩn phát triển trong khoang miệng.
Đeo khẩu trang khi ra ngoài hoặc làm việc trong môi trường ô nhiễm để bảo vệ đường hô hấp.
Tóm lại: Đau rát cổ họng là một biểu hiện phổ biến, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Việc nhận biết đúng triệu chứng và nguyên nhân sẽ giúp bạn có hướng điều trị phù hợp, tránh biến chứng. Trong trường hợp triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.