Những món ăn theo quan niệm dân gian cần kiêng kỵ vào ngày mùng 1 Tết
Dịp đầu năm mới, người Việt vẫn quan niệm "có kiêng có lành" nên không ít người kiêng khem để tránh những điều kém may mắn vào đầu năm.
Chia sẻ với phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống, chuyên gia phong thủy Nguyễn Minh Tâm cho hay, những món ăn kiêng kị ngày mùng 1 Tết đã được lưu truyền nhiều đời nay, tin hay không tin còn tùy vào quan niệm của mỗi người. Tuy không có kiểm chứng khoa học, nhưng nhiều người vẫn thực hành theo để được an tâm về mặt tâm lý.
Lý giải chi tiết theo quan niệm dân gian, chuyên gia Nguyễn Minh Tâm chia sẻ, tại một số địa phương miền Bắc, mực là món ăn được người dân kiêng ăn vào 3 ngày Tết để tránh "đen như mực". Tiếp theo là món trứng vịt lộn, ăn món này vào những ngày Tết được cho là sẽ biến may mắn thành xui xẻo, đảo lộn cuộc sống.
Trứng vịt lộn là món nhiều người Việt kiêng vào mùng 1 Tết.
Thịt chó cũng là món ăn nhiều người tránh vào ngày mùng 1 Tết. Không chỉ kiêng vào đầu năm mới, nhiều người cũng quan niệm không ăn thực phẩm này vào đầu tháng.
Nhiều người không ăn thịt vịt vào đầu năm mới, bởi quan niệm của người xưa, vịt có mùi hôi đồng thời nếu ăn sẽ đen đủi "tan đàn xẻ nghé". Bởi vậy, mâm cỗ Tết người Việt chỉ dùng thịt gà để cúng. Còn kiêng ăn mắm tôm vì ai cũng sợ gặp điều xui xẻo cả năm, mắm tôm ăn ngon nhưng mùi lại gây khó chịu và ám mùi rất lâu.
Chuyên gia Minh Tâm cũng cho hay, hiện nay chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh ăn những món ăn này vào mùng 1 Tết sẽ gặp đen đủi. Đây chỉ là quan niệm dân gian truyền lại, người dân có thể tham khảo và chiêm nghiệm. Tại một số nơi, người dân vẫn ăn các món ăn trên như thường vào ngày mùng 1 Tết và vẫn cảm thấy an vui, may mắn.
Những thực phẩm hạn chế ăn ngày Tết
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, vào ngày Tết người dân cũng hạn chế một số món ăn như dưa muối, đồ chua, bánh kẹo ngọt, rượu bia, đồ chiên xào... để tránh gây hại cho sức khỏe cũng như cân nặng.
"Dưa muối, hành muối, đồ chua... là những món ăn đặc trưng "chống ngán" vào ngày Tết. Trong những thực phẩm này chứa nhiều men probiotics và các vi khuẩn có lợi, có tác dụng kích thích tiêu hóa, enzyme sống trong dưa hành làm giảm cảm giác khó chịu khi ăn các món chiên rán, nhiều dầu mỡ.
Không nên ăn nhiều đồ ngọt vào ngày Tết. (Ảnh tư liệu).
Tuy nhiên nếu ăn không đúng cách sẽ gây hại cho sức khỏe, trong dưa muối, hành muối có một lượng lớn axit, những người viêm loét dạ dày không nên ăn. Ngoài ra, các gia vị mặn, cay nóng trong dưa muối có khả năng kích thích nhiệt độ trong cơ thể, tăng nguy cơ bất lợi cho sức khỏe người bệnh, đặc biệt là người có bệnh tim mạch, bệnh gan, huyết áp", PGS.TS Nguyễn Thị Lâm thông tin.
Bên cạnh đó, những đồ chiên, xào, nướng, thịt xông khói thường có hàm lượng dầu mỡ, chất béo cao cần hạn chế ăn. Đây là những thực phẩm khó tiêu, gây nóng trong người.
Ngoài ra, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm cũng cho hay, bánh, kẹo, nước ngọt có ga, hoa quả sấy khô… cũng là những thực phẩm gây ra mụn và tăng cân, do đó cần hạn chế dùng.
Nên ăn uống lành mạnh
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm cho rằng, bữa cơm ngày Tết thường kéo dài hơn bình thường do chúng ta chúc tụng và lai rai rượu bia. Từ đó, vô tình khiến hệ tiêu hóa trở nên nặng gánh và có nguy cơ quá tải.
Trong bữa ăn ngày Tết, người Việt thường có xu hướng chuẩn bị những món ăn đặc trưng như bánh nếp, giò chả, thịt đông, xôi gấc, thịt gà,... Đây đều là những thực phẩm thừa đạm, nhiều mỡ nhưng lại thiếu các vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, từ đó sẽ dễ dàng tăng cân hơn trong những ngày Tết.
Người dân cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng ngày Tết. (Ảnh: Thu Uyên).
Giờ giấc sinh hoạt và ăn uống trong những ngày Tết thường bị đảo lộn, nhiều người ăn không đúng giờ, ăn nhiều bánh kẹo... làm gia tăng các bệnh lý liên quan tới đường tiêu hóa. Đặc biệt, người già, trẻ nhỏ, người có bệnh mạn tính càng dễ mắc bệnh.
Để giúp duy trì sức khỏe tốt trong suốt kỳ nghỉ Tết đồng thời giữ cho cơ thể luôn ở trạng thái sức khỏe tốt nhất trong năm mới, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm khuyến cáo người dân nên có chế độ ăn lành mạnh và tập luyện thể dục đều đặn, hạn chế bánh kẹo ngọt, bia rượu, tiêu thụ càng ít càng tốt. Nên ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi để cân bằng dưỡng chất bởi những thực phẩm này có nhiều chất xơ, vitamin và chất khoáng, có lợi cho hệ tiêu hóa, xương khớp, bảo vệ tim mạch, chống lão hóa và tăng cường sức đề kháng.
