Dấu hiệu trẻ tăng động qua hành vi bốc đồng, kém tập trung: Cha mẹ cần biết?

Dấu hiệu trẻ tăng động qua hành vi bốc đồng, nghịch ngợm thái quá

Sự hiếu động quá mức, tính tình nóng nảy, hành vi bốc đồng, thiếu suy nghĩ là điểm đặc trưng cơ bản ở trẻ tăng động giảm chú ý. Dấu hiệu này sẽ được thể hiện qua những biểu hiện sau:

- Con luôn khó chịu khi phải ngồi lâu một chỗ và thường xuyên rời khỏi vị trí khi chưa được cho phép.

- Chân tay luôn nhúc nhích, cựa quậy, không thể để yên ở một tư thế lâu dài.

- Chạy nhảy, leo trèo liên tục mà không biết mệt mỏi và không cảm nhận được mức độ nguy hiểm với những hành động của bản thân.

- Con rất khó có thể tham gia các trò chơi đòi hỏi phải tư duy hoặc ngồi yên một chỗ, ít vận động.

- Nói quá nhiều, lặp đi lặp lại một vấn đề, nói leo, nói chen ngang vào câu chuyện của người khác.

- Buột miệng trả lời khi người khác chưa nói hết câu hỏi và không hề suy nghĩ những điều mình nói

- Khó chịu khi phải chờ tới lượt của mình trong các trò chơi.

- Con rất khó kiểm soát cảm xúc, dễ bực tức, cáu giận và có những hành động tự làm mình bị tổn thương.

Nghịch ngợm, bốc đồng là một trong những dấu hiệu trẻ tăng động (ảnh minh hoạ)

Sự kém tập trung, chú ý ở trẻ tăng động

Các bậc phụ huynh có thể nhận biết sự kém tập trung, chú ý ở con qua các biểu hiện sau:

- Không tập trung vào chi tiết khi vui chơi, học tập… và hay phạm phải những lỗi lầm do bất cẩn.

- Gặp khó khăn trong việc duy trì sự tập trung, chú ý trong thời gian dài kể cả khi vui chơi cùng mọi người.

- Không chú ý lắng nghe và không thể ghi nhớ những gì người khác đã nói ngay cả khi nói chuyện trực tiếp.

- Con không tuân thủ theo những hướng dẫn của thầy cô, người thân hoặc rất ít khi hoàn thành các nhiệm vụ hằng ngày.

- Dễ bỏ cuộc giữa chừng, gặp khó khăn khi thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi sự kiên trì, cố gắng trong thời gian dài.

- Kỹ năng tổ chức, quản lý, sắp xếp thời gian, công việc kém, con gặp nhiều khó khăn khi tham gia các hoạt động mang tính tập thể.

- Dễ bị phân tâm, mất tập trung bởi những kích thích từ bên ngoài khi đang thực hiện nhiệm vụ nào đó.

- Con thường làm mất đồ chơi, dụng cụ học tập như bút, sách, vở,…

- Hay quên thực hiện các công việc hay thói quen sinh hoạt hằng ngày như đánh răng, rửa mặt,…

Ngoài các biểu hiện trên, khi bị tăng động con còn thường gặp một số triệu chứng như rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu, chứng khó đọc, khó viết,…

Cha mẹ nên làm gì khi nhận thấy con mình có dấu hiệu bị tăng động giảm chú ý?

Ngay khi thấy con có những dấu hiệu bốc đồng, kém tập trung cha mẹ cần đưa con đi khám để được chẩn đoán chính xác và có hướng can thiệp kịp thời. Tùy vào độ tuổi, biểu hiện nặng nhẹ mà có thể lựa chọn một số giải pháp sau:

Liệu pháp giáo dục hành vi

Giáo dục hành vi là lựa chọn ưu tiên và được áp dụng trong mọi phác đồ điều trị trẻ tăng động giảm chú ý ở nhiều độ tuổi khác nhau. Cha mẹ có thể giúp con cải thiện hiệu quả các triệu chứng tăng động bằng cách:

- Cụ thể hóa mọi mục tiêu và nguyên tắc khi trao đổi với trẻ chẳng hạn như yêu cầu: “mỗi ngày còn cần làm 1 bài toán, 1 bài văn hoặc con phải đi ngủ trước 10 giờ tối,…”

- Xây dựng một thời gian biểu cụ thể cho từng nhiệm vụ hằng ngày từ thức giấc, đi học, ăn uống làm bài tập, đi ngủ,… nhằm giúp trẻ rèn luyện kỹ năng quản lý công việc.

- Thường xuyên dành những lời khen ngợi khi trẻ hoàn thành tốt một nhiệm vụ nào đó. “hôm nay con hoàn thành xong sớm bài tập mẹ thưởng con cuốn truyện này”, thưởng cho con món ăn trẻ yêu thích “hôm nay cô khen con rất ngoan, mẹ sẽ thưởng cho con que kem” hay một buổi đi chơi cùng gia đình,… luôn khen ngợi kịp thời để khích lệ con tiếp tục làm nhiều điều đúng đắn.

- Không nên vì tức giận mà đánh mắng trẻ, cha mẹ cần nhẹ nhàng khuyên bảo, nhắc nhở để trẻ hiểu và tự thay đổi bản thân tốt hơn.

- Tạo một không gian học tập thật yên tĩnh, tránh mọi tiếng ồn nhằm hạn chế sự phân tâm, giúp trẻ dễ dàng tập trung hơn khi học ở nhà.

- Với những nhiệm vụ lớn, bạn nên chia nhỏ thành nhiều bước để trẻ dễ dàng thực hiện, ví dụ như một bài toán có nhiều câu hỏi, bạn có thể chia thành nhiều bài toán khác nhau.

- Dành thời gian trò chuyện với trẻ nhiều hơn nhằm tạo cơ hội để được giao tiếp, tăng vốn từ vựng và gắn kết tình cảm gia đình.

- Khuyến khích con tham gia các môn thể dục, thể thao ngoài trời như đá bóng, cầu lông, tập võ,… nên chơi cùng con để giúp con phát triển toàn diện hơn.

Cha mẹ nên khen ngợi, tặng thưởng khi trẻ tăng động có những hành vi tốt (ảnh minh hoạ)

Thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học

Tất cả các loại thực phẩm con ăn uống hằng ngày đều có thể ảnh hưởng tới các triệu chứng tăng động giảm chú ý theo nhiều chiều hướng khác nhau. Do vậy, các bậc phụ huynh cần lưu ý:

- Bổ sung nguồn thực phẩm giàu protein, khoáng chất (kẽm, sắt, magie,..) và acid béo omega – 3 như: thịt heo, thịt gia cầm, trứng, cá hồi, cá mòi, cá ngừ, quả óc chó, dầu o liu, rau chân vịt, chuối, bơ, đậu Hà Lan,… giúp ổn định hoạt động điện não bộ, giảm sự nghịch ngợm, hiếu động và tăng khả năng tập trung, chú ý ở con.

- Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều đường, mì chính và các chất phụ gia bảo quản như bánh kẹo ngọt, pizza, xúc xích, mì tôm, nước ngọt có ga, nước tăng lực,…

- Khuyến khích con ngủ đúng giờ (trước 11 giờ tối), đủ giấc (8 – 10 tiếng/ngày), tránh thức quá khuya.

- Giúp con luôn giữ một tinh thần thoải mái, vui vẻ, hạn chế căng thẳng, mệt mỏi quá mức.

Sản phẩm từ thảo dược tự nhiên

Liệu pháp giáo dục hành vi và thay đổi lối sống đóng vai trò quan trọng trong điều trị tăng động giảm chú ý ở con, tuy nhiên cần kiên trì lâu dài, ít nhất 1 – 2 năm. Để rút ngắn thời gian và nâng cao hiệu quả, các nhà khoa học khuyến cáo phụ huynh nên kết hợp cùng các sản phẩm được bào chế từ bộ đôi thảo dược quý rất quan trọng giúp ổn định hoạt động thần kinh trong não bộ gồm An tức hương và Câu đằng.

Hoạt chất Rhynchophyline chiết xuất từ Câu đằng không chỉ có tác dụng trấn kinh an thần mà còn hỗ trợ điều chỉnh ổn định chất dẫn truyền thần kinh ức chế GABA, góp phần giảm những kích thích quá mức trong não bộ, nhờ đó giúp con giảm bớt sự nghịch ngợm, hiếu động, biết kiểm soát cảm xúc, hành vi tốt hơn, điều này đã được nghiên cứu chứng minh bởi các nhà khoa học tại Hàn Quốc và Trung Quốc. Ngoài ra, sản phẩm còn kết hợp thêm các hoạt chất bổ não như Taurine, GABA, Magie giúp con tăng khả năng tập trung và ghi nhớ tốt hơn.

Thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học

Tất cả các loại thực phẩm con ăn uống hằng ngày đều có thể ảnh hưởng tới các triệu chứng tăng động giảm chú ý theo nhiều chiều hướng khác nhau. Do vậy, các bậc phụ huynh cần lưu ý:

- Bổ sung nguồn thực phẩm giàu protein, khoáng chất (kẽm, sắt, magie,..) và acid béo omega – 3 như: thịt heo, thịt gia cầm, trứng, cá hồi, cá mòi, cá ngừ, quả óc chó, dầu o liu, rau chân vịt, chuối, bơ, đậu Hà Lan,… giúp ổn định hoạt động điện não bộ, giảm sự nghịch ngợm, hiếu động và tăng khả năng tập trung, chú ý ở con.

- Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều đường, mì chính và các chất phụ gia bảo quản như bánh kẹo ngọt, pizza, xúc xích, mì tôm, nước ngọt có ga, nước tăng lực,…

- Khuyến khích con ngủ đúng giờ (trước 11 giờ tối), đủ giấc (8 – 10 tiếng/ngày), tránh thức quá khuya.

- Giúp con luôn giữ một tinh thần thoải mái, vui vẻ, hạn chế căng thẳng, mệt mỏi quá mức.