Dấu hiệu nhận biết trẻ bị viêm loét dạ dày tá tràng

Cảnh báo viêm loét dạ dày - tá tràng ở trẻ em

SKĐS - Trước đây, loét dạ dày – tá tràng là một căn bệnh rất ít gặp ở trẻ em nên đối với nhiều người, kể cả thầy thuốc, những cơn đau bụng ở trẻ thường được quy cho những nguyên nhân khác như rối loạn tiêu hóa, đau bụng do giun… Nhưng trên thực tế đau bụng do nguyên nhân loét dạ dày - tá tràng chiếm một tỷ lệ không nhỏ ở trẻ em dưới tuổi 15.

Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng ở trẻ

Viêm loét dạ dày tá tràng là bệnh lý tiêu hóa phổ biến, nghiên cứu ở nước ta cho thấy trẻ em cũng bị viêm loét dạ dày tá tràng. Trẻ nhỏ nhất mắc bệnh này là 4 tuổi và chủ yếu hay gặp ở lứa tuổi từ 10 - 15 tuổi.

Ở trẻ em viêm loét dạ dày tá tràng cũng được chia ra làm 2 loại: Viêm loét dạ dày tá tràng tiên phát và viêm loét dạ dày tá tràng thứ phát. Trong đó, viêm loét dạ dày tá tràng tiên phát hầu hết liên quan đến nhiễm Helicobacter Pylori (vi khuẩn HP). Và viêm loét dạ dày tá tràng thứ phát thường do tổn thương dạ dày sau các nguyên nhân: Stress (shock, nhiễm trùng nặng...), do thuốc…

Tuy nhiên, viêm loét dạ dày tá tràng ở trẻ em hầu hết do nguyên nhân nhiễm Hp, chiếm khoảng 60 - 90% số trẻ bị viêm loét dạ dày tá tràng.

Nhận biết viêm loét dạ dày tá tràng ở trẻ

Đối với trẻ em viêm loét dạ dày tá tràng thường không đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Dưới đây là một số biểu hiện gợi ý.

- Biểu hiện trẻ đau bụng

Triệu chứng gợi ý thường gặp là đau bụng, theo các nghiên cứu từ 81 - 97% số trẻ mắc viêm loét dạ dày tá tràng có biểu hiện này và đây là triệu chứng thường gặp nhất tại các phòng khám.

Tuy vậy, đau bụng ở trẻ em thường không giống như ở người lớn. Vị trí đau bụng có thể trên rốn hoặc quanh rốn. Đau bụng thất thường có khi như giả vờ, thường liên quan đến bữa ăn (trước ăn hoặc sau ăn), tái đi tái lại. Do đó, cha mẹ thường hay nghĩ rằng trẻ nhỏ đau do rối loạn tiêu hóa, đau bụng giun… nên chủ quan, khiến trẻ phát hiện viêm loét dạ dày tá tràng muộn.

Thực tế cho thấy, nếu viêm loét dạ dày tá tràng kéo dài trên 3 tháng mà không được chẩn đoán và điều trị có thể sẽ dẫn đến xuất huyết tiêu hóa…

- Trẻ buồn nôn và nôn

Biểu hiện thứ hai là trẻ thường buồn nôn và nôn, nhiều trẻ được cha mẹ cho nhập viện ở biểu hiện này. Theo nghiên cứu trẻ có biểu hiện buồn nôn và nôn chiếm 30 - 47% số trẻ viêm loét dạ dày tá tràng.

- Biểu hiện ợ hơi, ợ chua, chán ăn, đầy bụng…

Nhiều trẻ có biểu hiện ợ hơi, ợ chua, tình trạng này gặp khoảng 25 - 30% trường hợp viêm loét dạ dày tá tràng. Nhiều trẻ có biểu hiện chán ăn do đau bụng, đầy hơi, buồn nôn nên trẻ lười ăn.

Bố mẹ càng lo lắng thúc ép trẻ ăn, càng dẫn đến tình trạng nặng nề hơn, không chỉ ảnh hưởng đến thể chất, mà còn tổn thương tâm lý cho trẻ.

‎- Biểu hiện da xanh, hay chóng mặt

Biểu hiện này là hậu quả của viêm dạ dày hoặc viêm loét dạ dày tá tràng gây thiếu máu mạn tính. Thường thấy biểu hiện da xanh xao, niêm mạc và lòng bàn tay nhợt nhạt, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, học không tập trung.

Trên thực tế cho thấy, khi trẻ bị viêm loét dạ dày tá tràng cấp tính - thứ phát các biểu hiện lâm sàng thường đột ngột, cấp tính gặp mọi lứa tuổi. Người bệnh nôn ra máu - xuất huyết tiêu hoá, đại tiện phân đen. Ở giai đoạn sơ sinh thủng tạng rỗng, chướng bụng và ở trẻ giai đoạn cấp tính biểu hiện đau bụng không rõ rệt.

Viêm loét dạ dày tá tràng mạn tính tiên phát triệu chứng lâm sàng thường gặp ở trẻ lớn như đau bụng kéo dài; tiền sử xuất huyết tiêu hoá tái phát. Tình trạng đau, đầy bụng, khó tiêu thường gặp trong viêm dạ dày mạn tính tiên phát, đau, xuất huyết tiêu hóa kéo dài thường gặp trong loét dạ dày mạn tính tiên phát.

‎Biểu hiện lâm sàng viêm dạ dày mạn tính là đau bụng kéo dài, đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi, ợ chua, nôn, chán ăn, chậm lên cân. Còn loét dạ dày tá tràng mạn tính sẽ có biểu hiện đau bụng thượng vị kéo dài, nôn, kém ăn… có thể xuất huyết tiêu hóa như trẻ nôn ra máu, đại tiện phân đen, thiếu máu…

Cha mẹ cần làm gì khi nghi ngờ trẻ viêm loét dạ dày tá tràng?

Khi thấy trẻ có các dấu hiệu nghi ngờ viêm loét dạ dày tá tràng, cần đưa trẻ đến khám tại các cơ sở y tế có chuyên khoa tiêu hóa nhi để được thăm khám phù hợp.

Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ do vậy, cha mẹ không tự ý dùng thuốc theo mách bảo, trẻ cần được chẩn đoán sớm, điều trị đúng, kịp thời và được bác sĩ tư vấn cụ thể cách theo dõi, chăm sóc trẻ.

Những điều nên làm khi trẻ bị viêm loét dạ dày tá tràng

• Cần cho trẻ ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng, nên ăn đúng giờ, không để quá đói hoặc quá no, nên ăn nhiều bữa nhỏ.
• Cần ăn thức ăn mềm, dễ tiêu, ít mỡ, ít chất kích thích, dùng thuốc đầy đủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
• Cần cho trẻ nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, lo âu và tái khám theo hẹn hoặc khi thấy bất thường.

Những điều nên tránh khi trẻ bị viêm loét dạ dày tá tràng

• Tuyệt đối không để trẻ đói quá, ăn bữa cuối trong ngày gần giấc ngủ (nên cho trẻ ăn cách đi ngủ trên 3 giờ).
• Không cho trẻ ăn thức ăn quá chua, quá cay, quá nóng, quá nhiều gia vị chua cay mặc dù trẻ thích.
• Không cho trẻ uống nước có ga, nước tăng lực.
• Không tự ngưng điều trị ngay cả khi trẻ cảm thấy đỡ nhiều.

Mời độc giả xem thêm video: