Câu hỏi: Thưa cô, cháu năm nay 12 tuổi, cháu muốn hỏi cô về một số vấn đề về bệnh trầm cảm. Bình thường ở lớp, cháu hòa đồng với các bạn, ở nhà thì luôn trò chuyện vui vẻ cùng gia đình nhưng khi ở 1 mình trong phòng, cháu thường tự nói một mình, luôn có một giọng nói trong đầu cháu mà cháu cố kìm lại truớc mọi người. Cháu hay thức khuya, khó ngủ, thường hay có ý định muốn giết người hoặc tự tử. Đôi khi giận, cháu ném đồ đạc ra xa (mới đây cháu đã bẻ gãy mắt kính của cháu) còn có ý định giết bất cứ ai ở gần. Cháu thích xem phim giết chóc, thích những vai phản diện và cảm thấy đồng cảm với vai diễn đó. Cứ ở một mình cháu phải bấm cửa vì sợ ai vô phòng cháu trong vô thức sẽ giết người đó. Cô hãy đưa ra lời khuyên giúp cháu với. Cảm ơn cô!
Trả lời:
BS. Nguyễn Văn An-Chuyên khoa Nội-Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định, cho biết:
Theo như các triệu chứng mà bạn mô tả thì có thể bạn đã bị hoang tưởng ảo giác là một dạng triệu chứng của tâm thần phân liệt thể ảo giác. Biểu hiện của bệnh này như sau:
Khi mắc bệnh, bệnh nhân có một số biểu hiện sau:
- Rối loạn giấc ngủ như mất ngủ, khó ngủ, không ngủ, đảo giấc (ngày ngủ đêm thức). Có trường hợp dẫn đến căng thẳng, mất ngủ, đờ đẫn không muốn ăn uống hay hoạt động gì, suốt ngày ngồi hay nằm một chỗ[4] Tuy nhiên có khi bệnh nhân không có loại rối loạn này.
- Có những rối loạn về hành vi, rối loạn về cảm xúc như cảm giác hai chiều vừa yêu vừa ghét hay cảm xúc trái ngược là người thân thì rất ghét, căm thù nhưng người dưng lại tin yêu hay đi dự đám ma thì cười nhưng đi đám cưới lại khóc.
- Bệnh nhân còn có các triệu chứng điển hình như đi lang thang, nhặt rác, tích trữ các vật dụng bỏ đi, cười một mình, tự trò chuyện một mình, nói chuyện, cười nói một mình...
- Dấu hiệu đáng quan tâm nhất mà bác sĩ thường ghi chẩn đoán là 'ảo thanh bình phẩm' hay ảo thanh. Tức là bệnh nhân thường nghe có tiếng nói chuyện trong đầu, hoặc tiếng nói trong bụng phát ra. Có khi là tiếng nói xấu hoặc khen bệnh nhân, có khi phân tích, nhận xét những hành vi, suy nghĩ của bệnh nhân. Thậm chí tiếng nói đó ra lệnh, bắt bệnh nhân làm theo việc này việc khác, trong đầu bệnh nhân nhiều lúc có tiếng đó. Một số trường hợp bị chứng ảo giác, thỉnh thoảng cứ nghe ai nói chuyện, ra lệnh, bình phẩm, bắt ép phải làm thế này, thế kia....
- Bệnh nhân còn có biểu hiện hoang tưởng ma nhập, người chết nhập vào, luôn có cảm giác bị theo dõi, bị hại, bị bắt, bị giết, bị bệnh. Có người lại có hoang tưởng phát minh, nghiên cứu sáng chế... Thực tế rất nhiều bệnh nhân tuy mắc bệnh hoang tưởng ảo giác nhưng nói năng lưu loát, trí nhớ tốt, thậm chí nhớ tốt hơn người bình thường.
Vì vậy tôi khuyên bạn nên đến khám tại chuyên khoa tâm thần ngay lập tức. Các dấu hiệu của bạn mới ở giai đoạn đầu do bạn vẫn còn nhận thức được bản thân. hiện nay có nhiều thuốc tốt và ít tác dụng phụ để chữa bệnh này. Việc điều trị khỏi bệnh hoàn toàn chỉ đạt 5-7% số ca mắc bệnh. Một tỷ lệ lên đến 93-95% bệnh nhân còn lại gần như mắc bệnh suốt đời, nhưng trong số này nếu bệnh nhân được điều trị tốt thì 60-70% sống gần như bình thường, không ai biết họ có bệnh. Yếu tố để bệnh nhân ổn định bệnh tốt nhất là chính người bệnh nhận thức được bệnh của mình.
