Thế nào là bệnh Osgood - Schlatter?
Osgood - Schlatter là một bệnh, hay còn được gọi là hội chứng Osgood - Schlatter, thường gặp ở lứa tuổi thiếu niên chuyển sang giai đoạn phát triển (dậy thì) với biểu hiện chính là đau phần trước đầu trên xương chày.
Tổn thương xương chày do bệnh Osgood - Schlatter. |
Bệnh Osgood - Schlatter lần đầu tiên được mô tả bởi một bác sĩ phẫu thuật người Thụy Điển tên là Sven Christian Johansson (1880-1959) và BS. Christian Magnus Falsen Sinding-Larsen (1866-1930), người Na Uy với các tổn thương của phần gân cơ bám qua xương bánh chè và mép dưới xương bánh chè sát đầu trên xương chày. Năm 1903, Robert Bayley Osgood (1873-1956) - một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình người Mỹ và Carl B. Schlatter (1864-1934) - một bác sĩ phẫu thuật người Thụy Sĩ đã báo cáo các tính chất của bệnh một cách đầy đủ và từ đó, bệnh này được mang tên hai ông: Osgood - Schlatter. |
Biểu hiện của bệnh
Các biểu hiện chính của bệnh là đau, căng tức đầu dưới xương chày. Đau có thể xuất hiện khi đi lại, vận động nhiều như chạy nhảy, co đầu gối, đau đặc biệt tăng khi lên xuống cầu thang và nhiều khi, cảm giác đau, căng tức đầu trên xương chày liên tục cả khi nghỉ ngơi. Bệnh nhân cũng thường thấy đầu dưới cơ tứ đầu đùi căng tức và thậm chí đau nhiều khi vận động. Mức độ đau thì rất khác nhau ở từng cá thể, có người chỉ đau ở mức độ nhẹ, vẫn đi lại và tham gia các hoạt động thể lực được trong khi ở người khác, mức độ đau nhiều phải dùng thuốc giảm đau. Thông thường, các triệu chứng biểu hiện từ từ và người bệnh chỉ nhận ra khi mức độ đau đã khá nặng. Tổn thương ở một bên gối chiếm khoảng 70% và có 20 - 30% số bệnh nhân bị cả hai bên.
Khám có thể thấy lồi củ trước xương chày sưng nề, ấn đau, chụp Xquang hoặc cộng hưởng từ có thể thấy tổn thương gân, sụn và phần sụn xương chày bong, tách khỏi đầu trên xương chày.
Đá bóng dễ bị hội chứng Osgood - Schlatter. |
Những điều cần làm
Điều trị bệnh về cơ bản chỉ bao gồm các biện pháp như tạm dừng các hoạt động thể lực, băng ép dây chằng đầu gối, chườm đá, cho các thuốc giảm đau như paracetamol, ibuprofen và vật lý trị liệu... Phẫu thuật cũng có thể được chỉ định trong một số trường hợp đau quá nhiều không đáp ứng điều trị hoặc có tổn thương nhiều phần sụn và lồi củ xương chày do chấn thương. Tiên lượng của bệnh thường tốt, bệnh thuyên giảm nhanh sau khi nghỉ ngơi và điều trị đúng phương pháp, hết hẳn khi đến tuổi trưởng thành (hệ xương ngừng phát triển). Tuy nhiên, cá biệt có một số trường hợp chuyển mạn tính với những cơn đau đầu gối tồn tại ngay cả ở tuổi trưởng thành.
TS. BS. Vũ Đức Định