Bệnh nhân là cụ ông Nguyễn Văn H, 88 tuổi do Bệnh viện Tân Bình chuyển đến với chẩn đoán nhiễm trùng đường mật do sỏi ống mật chủ tái phát.
Theo lời kể của người nhà trước đó, bệnh nhân bị đau bụng từng cơn, kèm theo sốt, lạnh run, vàng da nhẹ, ăn uống kém. Bệnh nhân từng được chẩn đoán và điều trị bằng phẫu thuật nhiều lần trong 5 năm qua vì bệnh cảnh sỏi đường mật.
Ngay sau khi tiếp nhận các bác sĩ khám và trong quá trình thực hiện các bước chẩn đoán, các bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp Bệnh viện Trưng Vương phát hiện bệnh nhân có các bằng chứng của tình trạng nhiễm trùng, ống mật chủ có sỏi kẹt đoạn cuối khoảng 12mm, đồng thời phát hiện người bệnh có túi phình mạch lớn ở động mạch gan riêng kích thước khoảng 23mm qua hình ảnh chụp cắt lớp vi tính (CT scanner).
Đặt Coils (vòng xuyến kim loại) để làm tắc túi phình động mạch gan. Ảnh BSCC
Vấn đề đặt ra là bệnh nhân vừa đang trong tình trạng nhiễm trùng đường mật do sỏi kẹt đoạn cuối ống mật chủ cần phải điều trị kết hợp kháng sinh chống nhiễm trùng, đồng thời phải giải quyết nguyên nhân là sỏi kẹt ống mật chủ bằng thủ thuật hoặc phẫu thuật.
Nhưng bệnh nhân lớn tuổi có rất nhiều yếu tố nguy cơ nguy hiểm đến tính mạng. Đặc biệt bệnh nhân có một túi phình lớn tại động mạch gan riêng. Trong tình huống này, có khả năng triệu chứng đau trùng lấp do nhiễm trùng đường mật vì kẹt sỏi ống mật chủ và đau do túi phình dọa vỡ.
Trước tình huống khó khăn đó, đội ngũ các bác sĩ của khoa Ngoại Tổng hợp và Đơn vị Can thiệp mạch máu Bệnh viện tiến hành hội chẩn để lựa chọn giải pháp tối ưu, an toàn nhất cho bệnh nhân. Trong tình huống này, nếu lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) hoặc tán sỏi bằng nội soi đường mật xuyên gan qua da sẽ có nhiều nguy cơ nhất là bệnh nhân đang có phình mạch lớn ở động mạch gan riêng nằm cạnh vị trí liên quan đến thủ thuật lấy sỏi của đường mật, khả năng vỡ túi phình rất lớn, đe dọa tính mạng bệnh nhân.
Do đó, ekip quyết định giải pháp điều trị nội khoa chống nhiễm trùng và thực hiện can thiệp nội mạch gây tắc túi phình để giải quyết nguy cơ vỡ túi phình. Sau đó, tình trạng nhiễm trùng ổn định sẽ can thiệp lấy sỏi kẹt ở đường mật.
Trên cơ sở hội chẩn, thống nhất điều trị nội khoa tích cực. Tình trạng nhiễm trùng ổn định, bệnh nhân hết sốt, bớt đau bụng, giảm vàng da và các chỉ số xét nghiệm dần ổn định. Sáng ngày 4/12, bệnh nhân được can thiệp nội mạch làm tắc túi phình động mạch gan riêng.
Bệnh nhân tỉnh táo sau khi được can thiệp mạch máu. Ảnh: BSCC
Bs.CKI Ngô Minh Tuấn, Trưởng Đơn vị Can thiệp mạch máu, Bệnh viện Trưng Vương, bác sĩ trực tiếp can thiệp cho bệnh nhân H. cho biết: Túi phình lớn tại động mạch gan riêng là nhánh chính vào nuôi gan. Túi phình nằm chèn ép vào đoạn đầu động mạch vị tá tràng nuôi phần lớn hang - môn vị và tá tràng. Các mạch máu tạng nằm trong ổ bụng cử động theo nhịp thở của bệnh nhân gây rất nhiều khó khăn cho kỹ thuật can thiệp.
Yêu cầu đặt ra là cần phải làm tắc được túi phình đồng thời phải bảo toàn được các nhánh mạch máu liên quan nên thao tác kỹ thuật đòi hỏi độ chính xác cao, bác sĩ cần có nhiều kinh nghiệm và tay nghề cao trong lĩnh vực can thiệp túi phình mới có thể tránh được các tai biến biến chứng. Trong vòng 45 phút thực hiện thủ thuật, các bác sĩ đã tiếp cận và làm tắc túi phình động mạch gan riêng thành công bằng vòng xoắn kim loại (coils), bảo toàn được tất cả các mạch máu liên quan- BS Tuấn cho biết thêm.
Sau can thiệp, bệnh nhân ăn uống, sinh hoạt bình thường và chuẩn bị thực hiện nội soi mật – tuy ngược dòng (ERCP) để lấy sỏi ống mật chủ.
Bs.CKI. Ngô Minh Tuấn chia sẻ: Phình động mạch tạng nói chung và phình động mạch gan nói riêng là bệnh lý rất hiếm gặp, tỷ lệ mắc bệnh khoảng 2/100.000 dân số. Việc chẩn đoán và điều trị đòi hỏi cần có phương tiện hiện đại cùng với đội ngủ các thầy thuốc có trình độ chuyên môn cao. Việc chẩn đoán chính xác và chiến lược điều trị phù hợp quyết định khả năng cứu chữa người bệnh. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, nguy cơ vỡ túi phình mạch máu tạng rất cao và và đe dọa đến tính mạng bệnh nhân.
Được biết, trong thời gian qua, ekip can thiệp nội mạch của Bệnh viện Trưng Vương đã cấp cứu thành công nhiều trường hợp thập tử nhất sinh như sốc chấn thương do vỡ gan, vỡ lách, vỡ thận, xuất huyết tiêu hóa, ho ra máu sét đánh, các vết thương đứt mạch máu thận, mạch máu vùng bụng, chậu…
