Tại buổi tọa đàm về chính sách dân số trên Đài Tiếng nói Việt Nam, GS.TS. Nguyễn Đình Cử, Chủ tịch Hội đồng khoa học, Viện Nghiên cứu Dân số, gia đình và trẻ em cho biết, Việt Nam đã tham gia Công ước quốc tế về chống phân biệt mọi hình thức đối xử với phụ nữ có quy định mỗi cặp vợ chồng tự quyết định số con, số lần sinh, khoảng cách sinh. Do vậy, về mặt luật pháp,Nhà nước không có quy định khống chế số con mà mỗi cặp vợ chồng được sinh cũng như xử phạt với người sinh con thứ 3, thứ 4 nhưng có chính sách vận động mỗi gia đình nên có 1-2 con.
Cán bộ, Đảng viên tiên phong trong việc sinh đủ hai con và nuôi dạy con tốt.
Riêng với Đảng viên thì năm 2008, quyết định 94 của Trung ương Đảng nêu kỷ luật mức cảnh cáo với Đảng viên sinh con thứ 3, khai trừ Đảng viên sinh con thứ 4. Đến năm 2013, quy định có "nới" theo hướng giảm mức phạt: đảng viên sinh con thứ 3 bị khiển trách, con thứ 4 cảnh cáo và con thứ 5 bị khai trừ. Đến nay, Nghị quyết 21 có hướng rà soát, điều chỉnh hoặc bãi bỏ một số quy định về xử lý vi phạm trong công tác dân số cho phù hợp nhưng vẫn khẳng định tiếp tục thực hiện cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có 2 con, bảo đảm quyền và trách nhiệm trong việc sinh con và nuôi dạy con tốt. Tập trung vận động sinh ít con hơn ở vùng, đối tượng có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế; sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp.
